- Sống lại lịch sử 100 năm đầy tự hào của báo chí Cách mạng Việt Nam
- Báo chí Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Tầm nhìn kiến tạo không gian phát triển
Những đổi thay sâu rộng của đất nước khi triển khai Nghị quyết số 18-NQ/TW về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị có thể coi là một “cuộc cách mạng” trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Trong kỷ nguyên mới, báo chí Việt Nam có nhiều cơ hội để thay đổi nhưng cũng phải đối mặt với thách thức không nhỏ bởi những khó khăn do nguyên nhân chủ quan, khách quan.
![]() |
Đội ngũ phóng viên, nhà báo tác nghiệp |
Thực tế, trong lĩnh vực báo chí, chúng ta đã triển khai thực hiện rà soát, sắp xếp theo quy hoạch từ năm 2019. Tính đến giữa năm 2024, nhân lực báo chí nước nhà là 41.000 người, trong đó có 23.000 người được cấp Thẻ nhà báo. Số lượng cơ quan báo chí là 797, trong đó cơ quan báo là 127. Số lượng báo đã giảm 40% so với trước thời điểm quy hoạch có hiệu lực. Theo thống kê của cơ quan quản lý, mỗi năm, các cơ quan báo chí tạo ra khoảng 40 triệu tin, bài và khi đi vào không gian mạng lan tỏa thành 400 triệu tin, bài, tạo thành dòng thông tin chủ lưu trên không gian mạng. Khi sắp xếp bộ máy, để xây dựng một cơ cấu tổ chức tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả và đảm bảo tính khả thi, các cơ quan báo chí phải điều chỉnh lại nhân sự. Việc giảm nhân sự không tránh khỏi nảy sinh những vấn đề về tư tưởng do liên quan đến vị trí việc làm, tâm lý mất việc, thay đổi công việc đã nhiều năm gắn bó...
Thời điểm cuối năm 2024, cũng là dịp cận kề Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, báo chí nói chung, đặc biệt là các nhà báo trong diện sắp xếp, tinh gọn rơi vào trạng thái lo lắng, bất an. Là phóng viên, khi xem chương trình truyền hình cuối cùng của các đồng nghiệp Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC, Truyền hình Nhân Dân, Kênh truyền hình VOV… trong thời điểm chuyển giao sang năm mới 2025, thấy họ rơi nước mắt nói lời chia tay khán giả, tôi phần nào thấy nghẹn ngào cùng những đồng nghiệp làm báo hình.
Người làm báo vốn mạnh mẽ, kiên cường trên mọi mặt trận tác nghiệp nhưng thời khắc đó sự mềm yếu đã trỗi dậy. Họ đã khóc, khóc không phải chỉ vì lo lắng mà còn khóc vì đã có nhiều năm gắn bó với nghề. Liệu cơ quan bao năm gắn bó còn được tiếp tục? Câu hỏi này càng trở nên nan giải đối với những phóng viên, nhà báo ở độ tuổi 45-50, rất khó để tìm được một cơ quan nào sẵn sàng ký hợp đồng khi chính họ cũng phải “tự giải quyết nội bộ” khi bộ máy tổ chức các tòa soạn cũng đang cần tinh gọn, hiệu quả.
Cảm giác bất định này cũng lan đến cả những sinh viên đang theo học ngành Báo chí mới hoặc sắp ra trường. Trước thông tin sáp nhập của nhiều cơ quan báo chí, các bạn sinh viên đều lo lắng, với tấm bằng tốt nghiệp loại ưu nhưng thời điểm này, khó có thể “chen chân” vào được một tòa soạn báo chí theo diện hợp đồng chứ đừng nói đến cơ hội vào biên chế. Nhưng niềm tin của tuổi trẻ, khát vọng của sinh viên thì vẫn còn đó trong bối cảnh việc sáp nhập bộ máy cũng chỉ là những khó khăn trước mắt. Nghề báo vẫn sẽ rộng mở với những ai ưa thử thách, kiên trì và đam mê với nghề.
Đề cập đến lĩnh vực báo chí trong cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, các chuyên gia cho rằng, xu hướng tinh giản và sáp nhập để tăng hiệu quả hoạt động là điều tất yếu. Tuy nhiên, sự tinh giản và sáp nhập không chỉ mang tính bắt buộc mà còn là cơ hội để các tòa soạn sàng lọc, nâng cao nguồn lực. Do vậy, các phóng viên, nhà báo ngoài đam mê, cần mẫn, phải đổi mới tư duy, kiên trì và cố gắng không ngừng nghỉ để học hỏi, nắm bắt những thay đổi, đáp ứng được nhu cầu thị hiếu của độc giả. Phạm Phương