Ấn vàng triều Nguyễn nặng gần 11 kg được rao bán từ 2-3 triệu USD

• 238 bảo vật quốc gia có mặt trên lịch block năm 2023
• Cuộc hồi hương của các cổ vật triều Nguyễn
• Quy định chặt chẽ về trang phục trong phân cấp phẩm hàm triều Nguyễn

Millon là một hãng đấu giá ra đời từ năm 1928, có trụ sở chính tại Paris và các chi nhánh ở Nice (Pháp), Bruxelles (Bỉ). Vào phiên đấu giá lúc 11 giờ trưa ngày 31/10/2022 (giờ Paris), Millon sẽ đưa ra đấu giá 329 cổ vật, trong đó có hai cổ vật của nhà Nguyễn (1802 - 1945). Đó là một ấn vàng đúc năm 1823 triều Minh Mạng (1820 - 1841) và một bát vàng triều Khải Định (1917 - 1925).

Thông tin của nhà đấu giá cho biết, chiếc ấn vàng triều Nguyễn nằm ở lô số 101/39, cao 10,4cm, mặt ấn hình vuông (13,8 x 13,7cm), nặng 10,78kg. Quai ấn đúc hình một con rồng uốn khúc, đầu ngẩng cao, mắt nhìn về phía trước, tư thế vững vàng; trán rồng có khắc chữ 王 (vương: vua), vây lưng và đuôi rồng dựng đứng, vây đuôi uốn cong về phía trước, bốn chân rồng đúc rõ năm móng.

Ấn vàng triều Nguyễn được nhà đấu giá Millon rao bán với mức khởi điểm từ 2-3 triệu USD

Mặt trên của ấn, ở hai bên quai ấn, có khắc chìm hai dòng chữ "Minh Mạng tứ niên nhị nguyệt sơ tứ nhật cát thời chú tạo", tức là đúc vào giờ tốt ngày mùng 4 tháng 2 năm Minh Mạng thứ 4 và "Thập thành hoàng kim trọng nhị bách thập lạng cửu tiền nhị phân", tức là làm bằng vàng, nặng 280 lạng, 9 chỉ, 2 phân. Mặt dưới của ấn khắc nổi bốn chữ triện: "Hoàng đế chi bảo", tức là báu vật của hoàng đế.

Còn bát vàng triều Khải Định thuộc lô số 100/329, có đường kính miệng là 10,4cm, cao 7cm, nặng 456,6g. Giá khởi điểm: tùy chọn.

Ấn vàng nhìn từ đằng trước

Nhà nghiên cứu Trần Đức Anh Sơn, nguyên Giám đốc Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế cho biết: "Với tôi, thông tin đấu giá hai cổ vật nói trên là tin “động trời”, bởi chiếc ấn mà Millon đang rao bán là một bảo vật của nhà Nguyễn và là một vật chứng lịch sử rất quan trọng đối với lịch sử Việt Nam thời hiện đại. Vật chứng đó, cùng với thanh bảo kiếm của vua Khải Định, đã được vị hoàng đế cuối cùng của vương triều Nguyễn là Bảo Đại, trao cho đại diện của Việt Minh là ông Trần Huy Liệu vào chiều ngày 30/8/1945 tại lầu Ngũ Phụng trên Ngọ Môn (Hoàng Thành Huế), cùng với lời phát biểu nổi tiếng “Trẫm muốn được làm dân một nước tự do, hơn làm vua một nước nô lệ”, tuyên cáo chấm dứt chế độ quân chủ ở Việt Nam”.

Mặt dưới của ấn khắc nổi bốn chữ triện: "Hoàng đế chi bảo", tức là báu vật của hoàng đế

Chiếc ấn này sau nhiều lần lưu lạc với nhiều lý do khác nhau, sau đó đã trở thành tài sản riêng của cựu hoàng Bảo Đại khi ông sống ở Pháp. Năm 1972, cựu hoàng Bảo Đại kết hôn với bà Monique Baudot, người Pháp. Trước khi qua đời vào tháng 8/1997, cựu hoàng để lại di chúc, trao quyền thừa kế toàn bộ tài sản của ông ở Pháp, trong đó có kim ấn Hoàng đế chi bảo cho bà Monique Baudot, người được cựu hoàng “ban” cho tước hiệu La Princesse Vinh Thuy (sau khi cựu hoàng qua đời thì bà đổi thành L’Impératrice Thai Phuong).

Ấn vàng nhìn từ trên xuống

"Bà Monique Baudot qua đời vào năm 2021, nên có lẽ giờ là thời điểm thích hợp để những người thừa kế tài sản của bà, mang kim ấn Hoàng đế chi bảo và bát vàng Khải Định niên tạo nhờ Millon đem bán đấu giá", TS Trần Đức Anh Sơn nhận xét.

Cũng theo TS Trần Đức Anh Sơn, từ trước đến nay, chưa có một bảo tàng công lập nào ở Việt Nam tham gia đấu giá cổ vật thành công, do những rào cản của thủ tục và hạn chế về nguồn lực tài chính. Vì thế, với những bảo vật đặc biệt như thế này, TS Trần Đức Anh Sơn cho rằng, chỉ có một cách, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia gửi tờ trình gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị cử người trực tiếp đàm phán với nhà đấu giá Millon để mua hai bảo vật này, đặc biệt là chiếc kim ấn Hoàng đế chi bảo, trước khi Millon mở phiên đấu giá. Bởi, một khi cổ vật đã lên sàn đấu giá công khai, thì giá cả sẽ diễn biến khôn lường.