Sắp ra mắt “chợ” kịch bản

ANTĐ - “Chợ kịch”, tên gọi dân dã của trang web sắp ra mắt của đạo diễn Triệu Trung Kiên (Nhà hát Cải lương Việt Nam) đang hứa hẹn làm nên những thay đổi trong đời sống sáng tác của các nhà biên kịch. Chợ sẽ là nơi bày bán nhiều “mặt hàng” và nhu cầu mua bán cũng khác nhau.

Một cảnh trong vở kịch “Hòn đảo vệ nữ”- Nhà hát Kịch Hà Nội 

Khan hiếm kịch bản... giả

Lâu nay, trong giới biên kịch sân khấu Việt tồn tại một thói quen hay đúng hơn là một cách làm việc đã ăn vào nếp suy nghĩ của các nhà sáng tác, đó là đứa con tinh thần ra đời muốn “dựng vợ gả chồng” hoàn toàn phụ thuộc vào các mối quan hệ và tiếng tăm của “cha đẻ”. Vì thế, các vở kịch được dàn dựng trong thời gian vừa qua xuất hiện rất ít các tác giả trẻ mà bị khoanh vùng ở tên tuổi các tác giả đã thành danh và cũng là một cách để đảm bảo uy tín cho một vở kịch.

Điều này đã tạo ra hiện tượng “khan hiếm kịch bản giả”. Tương ứng với hiện tượng này, các tác giả trẻ là người thiệt thòi. Sản phẩm làm ra không có đơn vị dàn dựng sẽ không tạo được động lực để họ tiếp tục thực hiện hoài bão. Có lẽ thế nên cho dù chưa ra mắt nhưng “chợ kịch” đã thu hút sự quan tâm của giới làm nghề sân khấu. Đặc biệt, sự ra đời của dịch vụ môi giới bản quyền tác giả đang làm dấy lên những hy vọng về sự thay đổi trong cách làm việc và dựng vở của các nhà hát. Các tác giả chưa thành danh, các tác giả trẻ sẽ là người được hưởng lợi nhiều nhất từ “chợ kịch”. 

Tuy không phải là trang web đầu tiên ra đời về dịch vụ môi giới bản quyền tác giả nhưng ưu thế của chokich.vn là nguồn kịch bản tương đối dồi dào. Cho đến nay, tuy chưa chính thức khai trương nhưng “chợ kịch” đã nhận được sự hợp tác và hứa hẹn của một đội ngũ sáng tác đông đảo. Hơn thế, tại đây sự phân biệt giữa các tác giả là không có. Sự thành công trong giao dịch bán mua tác phẩm phụ thuộc vào chất lượng kịch bản và cái duyên của người bán cùng sự khéo léo của “bà mối”. Trang web sẽ không có sự tác động nào đến ý muốn chủ quan của các đơn vị dàn dựng mà chỉ giúp các tác giả nâng cao, chỉnh sửa kịch bản bằng đội ngũ biên tập được tuyển chọn kỹ lưỡng. Từ tác phẩm tầm trung hoặc thiếu hụt về chất lượng sẽ được nâng cao để đến được với khách hàng.

Từng là một đạo diễn, Triệu Trung Kiên thấu hiểu sự khó khăn của các tác giả để tìm đầu ra cho sản phẩm nhưng trong cơ chế còn nặng về bao cấp của các nhà hát trên địa bàn thành phố Hà Nội, mỗi năm chỉ dàn dựng 2 đến 3 tác phẩm thì sự kỹ lưỡng để tìm kịch bản hay cũng là điều kiện tiên quyết dẫn đến thành công và thương hiệu của đơn vị. Vì thế, chất lượng tác phẩm vẫn là yếu tố số một đảm bảo cho một dịch vụ mua bán thành công. 

Bảo vệ nghiêm ngặt bản quyền 

“Chợ kịch” sẽ được thiết kế giản dị, người tìm kiếm dễ dàng đặt mua tác phẩm hay. Trang web sẽ mở rộng phạm vi hoạt động tới những ngành nghề khác cũng có nhu cầu mua tác phẩm để dựng vở như các hội diễn văn nghệ, các diễn đàn của những người yêu sân khấu-kịch bản… Vì thế mới có chuyện, kịch bản hay chưa chắc đã bán được nhưng tác phẩm chưa hay không hẳn không bán được. Điều này phụ thuộc vào nhu cầu mua của người dùng. Tác phẩm nào phù hợp nhất với điều kiện thực tế sẽ tìm được đầu ra. Đồng hành với sự ra đời của chợ kịch, điều các tác giả quan tâm chính là vấn đề bản quyền tác phẩm. Nếu như không có một chế độ bảo mật nghiêm ngặt, việc sao chép tác phẩm một cách “vô tư”, ăn cắp ý tưởng luôn là điều lo lắng của bất cứ người cầm bút nào nhất là với sự phát triển của công nghệ thông tin như hiện nay. 

Nhưng sự khẳng định của chủ trang web chokich.vn - đạo diễn Triệu Trung Kiên đã phần nào xua tan đi nỗi lo lắng này “Chợ kịch sẽ là cầu nối giữa tác giả và các đơn vị nghệ thuật. Bất kỳ ai cũng có thể tiếp cận được với các kịch bản yêu thích nhưng chỉ một phần thôi. Toàn bộ kịch bản sẽ được cung cấp tới người mua khi nào có một bản hợp đồng chính thức. Ngay cả thao tác để được đọc một phần kịch bản cũng được bảo vệ nghiêm ngặt để giảm thiểu tối đa việc ăn cắp bản quyền tác phẩm”. Đang được khởi động một cách chậm chạp nhưng chắc chắn trước khi ra đời, chợ kịch đang hướng đến cái đích mà rất nhiều tác giả mong đợi-tạo nên một sự sôi động trong đời sống sân khấu.