- Tiếp nhận tư liệu quý về Hiệp định Geneva năm 1954 và Hiệp định Paris năm 1973
- Mỹ chính thức tái gia nhập Hiệp định chống biến đổi khí hậu Paris
- Kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris về Việt Nam: Đỉnh cao mặt trận ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh
Ngày 27-1-1973, sau gần 5 năm đàm phán, Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam đã được ký kết. Hiệp định gồm 9 chương, 23 điều với những nội dung chủ yếu là: Hoa Kỳ cùng các nước khác cam kết tôn trọng độc lập, chủ quyền thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của nước Việt Nam. Hoa Kỳ hoàn toàn chấm dứt chiến tranh xâm lược, chấm dứt sự dính líu về quân sự và can thiệp vào nội bộ của miền Nam Việt Nam, tôn trọng quyền tự quyết và bảo đảm các quyền tự do dân chủ của nhân dân miền Nam Việt Nam.
Nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Dy Niên đã từng đánh giá: "Nếu như Hội nghị Paris về Việt Nam là thắng lợi của cuộc đấu tranh ngoại giao kéo dài, đầy khó khăn và phức tạp thì cuộc đấu tranh buộc đối phương phải tuân thủ các điều khoản của Hiệp định Paris là cuộc đấu trí, đấu lý hết sức cam go và quyết liệt".
 |
Trại Davis |
Những câu chuyện về cuộc đấu trí đó đã được các nhân chứng lịch sử chia sẻ trong cuộc tọa đàm “Thi hành Hiệp định Paris-Câu chuyện của những nhân chứng lịch sử Trại Davis” diễn ra ngày 25/4 tại Hà Nội.
Đại tá Đào Chí Công, sỹ quan đối ngoại Văn phòng Đoàn đại biểu quân sự Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, Trưởng ban liên lạc cựu chiến binh Ban Liên hiệp Quân sự Trại Davis cho hay, Trại Davis nguyên là một trại lính của quân đội Mỹ, nằm gần sát phía Tây Nam sân bay Tân Sơn Nhất (nay thuộc phường 4, quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh). Trại Davis là nơi hai đoàn đại biểu quân sự miền Bắc và miền Nam (Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam) đóng quân. Tại Trại Davis nằm sâu trong sân bay Tân Sơn Nhất, chính quyền Sài Gòn cho rào kín nhiều tầng dây thép gai, cô lập hai phái đoàn ta với bên ngoài. Xung quanh trại, đối phương dựng 13 tháp canh lúc nào cũng thấp thoáng bóng lính, suốt ngày đêm chĩa súng vào trại.
Theo lời chia sẻ của Đại tá Đào Chí Công, dù đã lường trước những hiểm nguy khi đấu tranh chính trị ngay tại ‘hang ổ’ của địch, nhưng ông và các đồng đội không thể ngờ rằng khó khăn đã ập đến ngay khi đoàn quân sự từ Hà Nội đến sân bay Tân Sơn Nhất. Cụ thể, phía chính quyền Sài Gòn đã yêu cầu đoàn đại biểu quân sự làm thủ tục nhập cảnh như để ngầm khẳng định rằng Việt Nam Cộng hòa là một một quốc gia riêng.
“Đó là một yêu cầu vô lý, vi phạm Hiệp định Paris bởi Việt Nam là một đất nước thống nhất. Chúng tôi đã kiên quyết đấu tranh để bác bỏ yêu cầu này. Chính quyền Sài Gòn nhượng bộ song lại cho xe cắm cờ trắng ra đón chúng tôi về Trại Davis. Lại một lần nữa, phái đoàn phản đối vì chúng tôi là lực lượng thực thi Hiệp định Paris vì mục đích hòa bình chứ không phải những người đầu hàng,” Đại tá Đào Chí Công kể.
 |
Các nhân chứng lịch sử tham dự buổi tọa đàm |
Cũng tại tọa đàm, người tham dự còn được lắng nghe các chia sẻ của Đại tá Đinh Quốc Kỳ, sỹ quan liên lạc phái đoàn; ông Phạm Văn Lãi, người cắm cờ giải phóng trên đỉnh tháp nước Trại Davis; ông Nguyễn Hùng Trí, phiên dịch viên Phái đoàn, ông Trương Việt Cường, cán bộ kỹ thuật Thông tấn xã Việt Nam…
Bà Stella Ciorra, Phó Chủ tịch Hội những người yêu di sản Việt Nam chia sẻ, khi tới tọa đàm này, bà mới biết đến địa danh Trại Davis có ý nghĩa như thế nào trong cuộc chiến tranh giải phóng của dân tộc Việt Nam. Theo bà Stella Ciorra, Việt Nam nên phục dựng lại, xây mới hoặc khôi phục một phần Trại Davis trên nền cũ, để nhắc nhớ về một di tích lịch sử quan trọng và giáo dục các bạn trẻ về sự kiện trọng đại, ý nghĩa của đất nước.
