- Chọn kịch bản "an toàn" sân khấu vắng người xem
- Sống lại thời khắc hào hùng "Mùa thu ấy"
- "Hy sinh đời trai" của Trần Bảo Sơn đứng hạng nhì doanh thu phòng vé
Cơ hội có một không hai
Vai Bác Hồ trong “Nhà tiên tri” đã biến Bùi Bài Bình trở thành một người khác hẳn trên màn ảnh. Sự khác ấy không chỉ ở tạo hình bên ngoài mà còn ở thần thái khi diễn xuất khiến người ta như quên hẳn Bùi Bài Bình cùng những vai diễn trước đó của anh. Thay vào đó là một vị lãnh tụ vĩ đại có tài thao lược nhưng lại rất đời thường và gần gũi, một con người cũng có lúc vui lúc buồn, có tâm hồn dung dị và rất nghệ sĩ.
Điều quan trọng hơn cả, bởi xem Bùi Bài Bình hóa thân thành Bác Hồ, thay vì để ý xem anh hóa trang giống Bác được bao nhiêu phần trăm, người ta lại bị hút vào cách anh thể hiện vai diễn này bởi từ nét mặt, cử chỉ đến lời thoại đều vô cùng tự nhiên. Anh đóng đạt đến độ phim chiếu xong, có khán giả thổ lộ giờ nhìn Bùi Bài Bình lại thấy anh giống Bác Hồ.
Bùi Bài Bình tâm sự, khi bắt đầu viết kịch bản “Nhà tiên tri” cách đây nhiều năm, nhà biên kịch Hoàng Nhuận Cầm đã nói với anh rằng: “Tôi viết vai này cho ông, phải đóng đấy”. Vốn chơi với Hoàng Nhuận Cầm lâu năm, biết tính ông bạn hay đùa nên khi ấy, anh đáp lại: “Đóng chứ”. Đó là lý do mà sau này khi nhận được lời đề nghị chính thức từ nhà biên kịch thì Bùi Bài Bình vừa lo vừa ngại.
Bởi trong mấy chục năm làm diễn viên, anh chưa bao giờ dám nhận một vai nào mà cảm thấy mình không đảm đương nổi, rồi giả sử nếu dám nhận vai rồi thì liệu có làm được tới nơi tới chốn hay không. Giữa lúc anh đang nao núng, bên cạnh những lời động viên cũng có không ít người gàn: “Khó lắm, không đóng được đâu”. Cộng thêm lời khích từ nhà biên kịch Hoàng Nhuận Cầm rằng: “Ông không đóng là tôi… đóng đấy”, Bùi Bài Bình nhận ra đó thực sự là thời cơ có một không hai mà không phải lúc nào cũng đến và không phải ai cũng có, vậy nên anh quyết định nhận lời.
Có điều thú vị là khi bấm máy bộ phim này vào năm 2014 thì tuổi của Bùi Bài Bình đúng bằng tuổi của Bác Hồ giai đoạn 1947-1954 ở trong phim. Tuy xác định không tập trung quá nhiều vào ngoại hình nhân vật nhưng để có thể tái hiện một cách chân thực nhất có thể, Bùi Bài Bình đã quyết tâm phải giảm cân, chỉnh sửa lại răng, nuôi râu và mày mò học đủ 3 thứ tiếng Pháp, Nga và Trung.
Thời gian chuẩn bị cho vai diễn này, Bùi Bài Bình chia sẻ anh thường xuyên nhịn ăn, lúc nào đói quá thì lót dạ miếng phô mai hoặc ăn nhẹ thứ gì đó. Kết quả là anh đã giảm từ 56kg xuống còn 50kg chỉ trong thời gian ngắn – cân nặng tương ứng với ngoại hình của Bác ở những năm tháng lịch sử được nhắc đến trong phim. Anh cũng cất công mua hai chiếc máy ghi âm, nhờ người bạn nói thật chuẩn mấy câu thoại để ghi lại rồi hàng ngày mở ra nghe và tập sao cho thật giống.
“Trời cho tôi Bùi Bài Bình!”
Trong suốt 6 tháng trước khi nhập vai, Bùi Bài Bình kể anh đã miệt mài sưu tầm các tư liệu, hình ảnh, băng đĩa về Bác và xem lại cả những bộ phim làm về Bác mà người khác đóng. Thế rồi anh học từ cách nói chuyện đến dáng đi của Bác, nhất là thần thái toát lên qua ánh mắt.
Cho tới ngày phim bấm máy, Bùi Bài Bình bảo anh biết Hoàng Nhuận Cầm đặt cả niềm tin ở mình nhưng đạo diễn Vương Đức còn phân vân lắm vì nhiều người khẳng định: “Bùi Bài Bình đóng thế nào được”. Đến khi phim trải qua 10 ngày quay đầu tiên, vị đạo diễn tài hoa này mới thốt lên 2 câu khiến anh cũng nhẹ lòng: “Trời cho tôi Bùi Bài Bình” và “Bây giờ thì tôi yên tâm về vai của ông rồi”.
Nhớ lại, Bùi Bài Bình thổ lộ anh biết để đưa ra quyết định chọn anh cho vai diễn này không dễ nhưng ngay từ đầu cả anh lẫn đạo diễn Vương Đức và nhà biên kịch Hoàng Nhuận Cầm đều thống nhất không thể tìm được ai có ngoại hình giống Bác Hồ, kể cả hóa trang giỏi lắm cũng chỉ được 50-60% thôi, vì thế điều quan trọng nhất là phải hài hòa được giữa ngoại hình và khí chất bên trong, mà muốn làm được điều đó thì diễn xuất rất quan trọng. Cũng bởi xác định thế, nên anh có niềm tin hơn vào vai diễn của mình. Dù vậy, trước mỗi cảnh quay, anh cũng phải mất tới 5-6 tiếng đồng hồ hóa trang và có tới 6 chuyên gia trang điểm đảm trách công việc này.
Khiến đoàn phim sợ phát khóc
Có 2 kỷ niệm mà đến giờ sau khi đã hoàn tất vai diễn này, Bùi Bài Bình vẫn nhớ mãi. Đó là lần đoàn làm phim quay ở Định Hóa (Thái Nguyên), khi đang quay cảnh Bác Hồ ngồi đánh máy chữ bên suối thì có một tốp khách du lịch có cả người già lẫn người trẻ ồ lên rất to: “Ô Bác Hồ, Bác Hồ” rồi xin được chụp ảnh cùng. Vì đang đóng dở nên Bùi Bài Bình ngại không dám nhận lời.
Thấy vậy, đạo diễn Vương Đức liền hô: “Nghỉ, nghỉ để cho ông Bình chụp ảnh”. Và thế là Bùi Bài Bình trở thành “người mẫu ảnh” từ 9h sáng đến tận 11h trưa. Rồi lần sang Nga quay một số cảnh trong phim, khi đoàn phim đang quay thì người phiên dịch viên của sứ quán bảo có mấy người Nga hỏi thăm: “Kia có phải Bác Hồ không?”. Những điều đó với Bùi Bài Bình giống như những lời khích lệ khiến anh có thêm tự tin và động lực để hoàn thành trọn vẹn vai diễn này.
Trong thời gian hóa thân vào vai diễn Bác Hồ, Bùi Bài Bình bảo cũng có lần anh khiến đoàn làm phim lặng đi và sợ đến phát khóc. Đó là lần ở nhà thờ đổ trên Ba Vì, anh quay cảnh cưỡi ngựa đến gặp một nhà báo Pháp. Khi ấy, thời tiết oi bức như sắp có bão, chú ngựa mà hàng ngày anh vẫn cưỡi để đóng phim bình thường rất lành nhưng không hiểu sao hôm đó lại dở chứng hất anh văng xuống dưới đất.
Cũng may, chiếc yên ngựa nặng gần 20kg bằng gỗ rơi sang bên cạnh vỡ tan chứ không đập vào người anh. Sau này anh nghe mọi người kể lại, anh được cáng vào nhà thờ trong tình trạng tim gần như ngừng thở vài phút, mặt mũi tím tái. Bùi Bài Bình nói vui may sao khi được đưa về Hà Nội chụp chiếu thì…“xương sườn nguyên xi chẳng gẫy cái nào”. Với anh, đó thực sự là quãng thời gian vô cùng ý nghĩa và đáng nhớ trong suốt hơn 40 năm theo nghiệp diễn.
