Bí ẩn "Cô gái áo xanh" đắt giá của hội họa Việt

• Cuộc thi viết, Ảnh nghệ thuật và Video clip về hình tượng người chiến sĩ Cảnh sát nhân dân trong Công an thành phố Hà Nội
• Người Việt Nam tại Mỹ đấu giá tranh ảnh nghệ thuật giúp đỡ trẻ em mồ côi do đại dịch Covid-19
• "Người phụ nữ đội nón đứng bên sông" của Mai Trung Thứ sẽ phá vỡ kỷ lục của tranh Việt?

Chiều 14/12, phiên đấu giá "Mapping Modernities" (Phác họa những nét hiện đại) đã được nhà đấu giá Sotheby Hồng Kông tổ chức.

Trong tổng số 8 lô tranh được đấu giá, có 4 bức là của họa sĩ Mai Trung Thứ (hay Mai Thứ). Bức "Người phụ nữ đội nón lá bên sông" được xem là tiêu điểm của chương trình, với giá khởi điểm là 5.000.000 đến 7.000.000 HKD, tương đương 15 đến 20 tỷ đồng.

Bức tranh (được định vị lô cao cấp) là một bức tranh hiếm của họa sĩ Mai Trung Thứ (1906 - 1980) ở giai đoạn đầu sáng tác và được ký năm 1937.

Xuất xứ của bức tranh cũng rõ ràng. Theo nhà Sotheby’s Hong Kong, tác phẩm từng thuộc về gia đình họa sĩ và hiện nằm trong bộ sưu tập cá nhân.

"Cô gái đội nón bên sông" của Mai Thứ được mua với 1,5 triệu USD

Kết quả, bức tranh được mua với giá 1,5 triệu USD sau khi tính thuế, phí (tương đương 36 tỷ đồng). Đây là bức tranh triệu đô thứ 9 của hội họa Việt.

Điều khá thú vị, bức "Chân dung cô Phương" và "Cô gái đội nón bên sông" đều thể hiện hình ảnh cô gái mặc áo dài xanh, màu mà họa sĩ rất yêu thích. 2 bức tranh còn có sự tương đồng về chất liệu sơn dầu trên toan và hình ảnh cô gái trong tranh giống hệt nhau từ gương mặt trái xoan, đôi mắt to tròn, lọn tóc mai kéo dài xuống cổ. Mai Thứ có tới 5 bức tranh vẽ phụ nữ mặc áo dài màu này và 2 trong số đó đã được mua với giá triệu đô.

Danh tính về người mẫu trong bức "Cô gái đội nón bên sông" không được tiết lộ. Người ta chỉ biết rằng họa sĩ khắc họa một người đẹp mà ông đã gặp trong quãng thời gian ông lưu lại Huế.

"Mai Trung Thứ yêu thích chiếc áo dài xanh này, nó xuất hiện trong ít nhất 5 tác phẩm quan trọng của ông ở giai đoạn này. Danh tính của người phụ nữ không được tiết lộ, nhưng có một điều chắc chắn: Không thể phủ nhận cô ấy là người mẫu ưa thích của Mai Trung Thứ trong suốt thời gian ở Huế", nhà đấu giá Sotheby's thông tin.

"Chân dung cô Phương" hiện đang giữ kỷ lục tranh Việt trên sàn đấu giá quốc tế với 3,1 triệu USD

Trong khi đó, bức "Chân dung cô Phương" lại được Sotheby's Hong Kong ghi khá rõ ràng tại phiên đấu giá tháng 4/2021: "Người mẫu - cô Phương - là một phụ nữ trẻ thuộc tầng lớp quý tộc Hà Nội, nổi tiếng với vẻ đẹp tự nhiên và duyên dáng. Người ta cho rằng họ đã yêu nhau. Tuy nhiên, do sự ngăn trở của giai cấp xã hội và các chuẩn mực đạo đức, mối quan hệ lãng mạn của họ đã bị cấm".

Nhìn tranh, nhà nghiên cứu Lý Đợi lại cho rằng, có lẽ, 2 người mẫu trong 2 bức tranh triệu đô của Mai Thứ đều là cùng 1 người. Nhận xét này được Lý Đợi đưa ra là dựa vào giải phẫu học từ gương mặt, bờ vai, vóc dáng... 2 bức tranh vẽ cách nhau 7 năm, cô gái trong "Chân dung cô Phương" đã trở thành thiếu phụ trong "Cô gái đứng bên sông".

Dựa vào những lời giới thiệu của Sotheby's ở phiên đấu giá tháng 4/2021, Lý Đợi phán đoán, họa sĩ và người mẫu gặp lại nhau ở Huế khi cô Phương đã lấy chồng và có con. Mai Thứ đã vẽ nước sông Hương có đoạn trong, đoạn đục cũng là để tả cho người con gái bức tranh đã sang ngang đi lấy chồng.

"Thời cuộc lúc ý đang biến đổi mạnh mẽ. Và cô gái đứng bên sông đã như biểu tượng cho cái đẹp của những người phụ nữ chờ chồng đi trận, xa xa là người đàn ông đứng trên thuyền. Bức tranh càng nhìn càng thấy hay và tôi dự đoán, bức tranh này sẽ tăng giá trong thời gian tới, có thể gấp tới cả chục lần giá hiện nay", nhà nghiên cứu Lý Đợi nhận xét.

Tuy nhiên, đây mới chỉ là phán đoán của nhà nghiên cứu Lý Đợi về người mẫu trong bức "Cô gái đội nón bên sông". Danh tính của cô đến thời điểm này vẫn là ẩn số đối với hội họa Việt.