Huân chương Văn học và Nghệ thuật là một trong những phần thưởng cao quý của Pháp nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp nổi bật trên lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Với chặng đường cống hiến bền bỉ cho nền điện ảnh Việt Nam cùng những nỗ lực trong việc tăng cường hợp tác quốc tế, đặc biệt với Pháp, TS. Ngô Phương Lan đã vinh dự nhận được huân chương bậc Sĩ quan - cấp bậc thứ hai bên cạnh Hiệp sĩ và Chỉ huy.
Phát biểu tại lễ trao tặng diễn ra vào ngày 27/5 tại Hà Nội, Bộ trưởng Văn hóa Pháp Rachida Dati nhấn mạnh, huân chương cao quý này nhằm tôn vinh hành trình phi thường của một người phụ nữ vượt qua mọi giới hạn và rào cản, hết lòng vì điện ảnh.
 |
| Bộ trưởng Bộ Văn hóa Pháp Rachida Dati trao tặng Huân chương Văn học nghệ thuật bậc sĩ quan cho Tiến sĩ Ngô Phương Lan. Ảnh: Viện Pháp tại Việt Nam |
Bà Dati cho biết, vào năm 2023, TS. Ngô Phương Lan đã sáng lập Liên hoan phim châu Á-Đà Nẵng (DANAFF) - liên hoan phim thường niên đầu tiên của Việt Nam. Sau thành công rực rỡ của mùa đầu tiên vào năm 2023, ở mùa thứ hai (2024), DANAFF đã triển khai tổ chức hội thảo chuyên đề cùng chương trình chiếu phim đặc biệt nhằm tôn vinh mối quan hệ giữa điện ảnh Việt Nam-Pháp.
Do đó, theo Bộ trưởng Rachida Dati, tầm ảnh hưởng của TS. Ngô Phương Lan đã lan tỏa vượt ra ngoài lãnh thổ Việt Nam, trở thành biểu tượng cho mối quan hệ bền chặt Việt-Pháp.
"Bà đã biến Liên hoan phim này thành một sân chơi nghệ thuật, đồng thời cũng là nơi kết nối của những người làm nghề. Từ năm nay trở đi, DANAFF sẽ tổ chức các cuộc gặp gỡ hợp tác sản xuất quốc tế, với sự hỗ trợ của Trung tâm điện ảnh quốc gia Pháp (CNC). Tôi rất vui được thông báo rằng CNC sẽ trao một suất học bổng phát triển cho dự án phim xuất sắc nhất trong khuôn khổ sự kiện này", bà Dati khẳng định.
 |
Đại diện ngành Văn hóa hai nước chúc mừng Tiến sĩ Ngô Phương Lan. Ảnh: Viện Pháp tại Việt Nam |
Tiến sỹ Ngô Phương Lan sinh năm 1963 tại Hà Nội. Bà là con gái Nghệ sỹ Nhân dân Ngô Mạnh Lân - một trong những người đặt nền móng cho nền hoạt hình Việt Nam và Nghệ sỹ Nhân dân Phạm Ngọc Lan.
Bà chia sẻ trong thời gian tu nghiệp tại Đại học Điện ảnh Quốc gia VGIK (Moscow, Liên Xô) đã được tiếp cận và say mê nhiều văn học nghệ thuật Pháp - nơi được coi là cái nôi của văn học và điện ảnh thế giới.
Trong công tác nghiên cứu, bà cho ra nhiều ấn phẩm và điện ảnh và nghệ thuật, truyền thông Việt Nam, đáng chú ý trong đó năm 1999 có luận án tiến sỹ về tính hiện đại và tính dân tộc trong điện ảnh Việt, góp phần đưa điện ảnh trong nước đến công chúng quốc tế.
Từ 2012-2018, bà Ngô Phương Lan là Cục trưởng Cục Điện ảnh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Trong thời gian này bà đã phối hợp tổ chức tại Pháp các hoạt động chiếu và vinh danh phim Việt Nam chọn lọc, phim Pháp về Việt Nam năm 2014; ký biên bản ghi nhớ (MOU) tạo hợp tác chặt chẽ giữa Cục Điện ảnh Việt Nam và CNC (Trung tâm Điện ảnh và Hình ảnh Chuyển động Quốc gia) Pháp năm 2017…
Từ 2019 bà Ngô Phương Lan thành lập Hiệp hội Xúc tiến Phát triển Điện ảnh Việt Nam và Liên hoan Phim Châu Á Đà Nẵng, tiếp tục mở ra nhiều hợp tác với Đại sứ quán Pháp, các nhà làm phim Pháp, trong đó có việc góp phần phát hiện, khích lệ tài năng điện ảnh trẻ trong nước.
Ngoài ra bà từng nhận Huân chương Lao động hạng Nhì, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật, các giải thưởng "Người có đóng góp về tác quyền khu vực châu Á Thái Bình Dương", "Nhà giáo dục bản quyền của năm" tại Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ.
