Tranh nude bị loại khỏi triển lãm vì "không phù hợp không gian trưng bày": Liệu có quá khắt khe?

• Quảng bá hình ảnh đất nước và con người Việt Nam qua Festival Nhiếp ảnh trẻ 2021
• Mất tác phẩm tại Triển lãm Mỹ thuật Việt Nam 2020: Họa sĩ gửi khiếu nại lên Thanh tra Bộ VHTTDL
• Trần Thế Phong - nhiếp ảnh gia chuyên chụp ảnh nụ cười

Họa sĩ Doãn Hoàng Lâm cho biết, 7 bức bị loại của anh tại triển lãm nhóm "Đa diện 5" đang diễn ra tại Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM có những bức đã từng bày tại Hà Nội. Và các bức này đều là các bức đẹp, họa sĩ rất tâm huyết. Chính vì thế, khi bị loại, cảm giác của họa sĩ là rất chán nản.

"Hội đồng nghệ thuật của bảo tàng đã quá khắt khe với các tác phẩm tranh nude. Mà các tiêu chí trong duyệt tranh rất chung chung, mang cảm tính. Vì thế, rất khó nói việc loại tranh của bảo tàng là đúng hay sai", họa sĩ Doãn Hoàng Lâm nói.

Bên cạnh 7 bức của họa sĩ Doãn Hoàng Lâm còn có 3 tác phẩm của Nguyễn Huân, 3 tác phẩm của Phạm Tuấn Phong và 4 tác phẩm của Nguyễn Công Hoài. Theo thư phúc đáp qua đường email, lý do mà phía bảo tàng đưa ra là “các tác phẩm của các tác giả trên chưa phù hợp với không gian trưng bày của Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM”.

Bức tranh nude của họa sĩ Doãn Hoàng Lâm được trưng bày tại triển lãm "Đa diện 5"

Không hài lòng với cách trả lời này của bảo tàng, các họa sĩ nhóm Đa diện cho rằng, các tiêu chí xét duyệt tranh cần cụ thể hơn, cứ chung chung như vậy rất khó hình dung. Đặc biệt là các tác phẩm nude. .

Họa sĩ Tào Linh, trưởng nhóm họa sĩ Đa diện cho rằng, nếu trong quá trình ký hợp đồng cho thuê địa điểm tổ chức, Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM nói rõ tiêu chí xét duyệt thì nhóm Đa diện hoàn toàn không có thắc mắc gì.

"Chúng tôi cũng không biết tác phẩm như thế nào thì phù hợp hoặc không phù hợp với không gian trưng bày tại bảo tàng. Chưa kể, hội đồng khoa học gồm những ai? Đủ năng lực hay chuyên môn không? Chúng tôi cũng không được biết. Anh em họa sĩ có nhu cầu biết ai là người xét duyệt tác phẩm của mình cũng hoàn toàn chính đáng”, trưởng nhóm Đa diện chia sẻ.

Trao đổi cùng PV ANTĐ, ông Trần Thanh Bình, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM cho biết, với nhiếp ảnh và mỹ thuật, các tác phẩm tranh nude là bình đẳng với các tác phẩm khác, không ai cấm việc trưng bày tranh nude hay ảnh nude. Tuy nhiên, với các tác phẩm xin cấp phép lần này, hội đồng của bảo tàng nhận thấy nó không phù hợp với không gian trưng bày nên loại ra, chứ không có sự định kiến nào ở đây. Hội đồng xét duyệt gồm mười người bao gồm các thành viên lãnh đạo, các phòng chức năng, chuyên môn của bảo tàng.

Những bức tranh nude trưng bày tại triển lãm

Lại nói về chuyện xét duyệt, theo Nghị định 144/2020/NĐ-CP về hoạt động nghệ thuật biểu diễn có hiệu lực từ ngày 1/2/2021, việc cấp phép sẽ do Sở Văn hóa Thể thao và Sở Văn hóa Thể thao Du lịch các địa phương thực hiện. Sự thay đổi này khiến không ít các họa sĩ băn khoăn.

Họa sĩ Nguyễn Minh (Minh Phố) cho biết, trước đây, nghệ sĩ chỉ cần nộp hồ sơ xin cấp phép lên Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm. Tuy nhiên, theo Nghị định mới, các nghệ sĩ sẽ gửi hồ sơ lên Sở Văn hóa và Thể thao các tỉnh (thành) để xin cấp phép. Khi Sở thông qua thì mang giấy phép đến các đơn vị tổ chức triển lãm và hợp tác ở khâu tổ chức. Nghĩa là, chỉ có một khâu thẩm định, cấp phép từ phía sở. Nhưng ở triển lãm lần này, phải qua một bước duyệt vòng một từ phía Hội đồng nghệ thuật Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM, rồi mới qua vòng hai ở Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM.

Họa sĩ Doãn Hoàng Lâm thắc mắc, có lẽ trên cả nước, chỉ có Bảo tàng TP.HCM là duyệt trước rồi mới đến Sở Văn hóa. Đó là kiểu "phép vua thua lệ làng"?

Ông Trần Thanh Bình, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM đã bác bỏ những thắc mắc này của 2 họa sĩ. Ông cho biết, theo thủ tục hành chính, bảo tàng sẽ thành lập hội đồng xét duyệt trước. Những tranh qua vòng tuyển chọn sẽ được làm hồ sơ xin chấp thuận của Sở Văn hóa-Thể thao TP.HCM. Việc làm này là hoàn toàn đúng quy trình theo tinh thần của Nghị định 144/2020/NĐ-CP về hoạt động nghệ thuật biểu diễn.