- Châu Âu thay đổi chiến thuật đối phó Covid-19, đốc thúc tiêm mũi vaccine tăng cường
- [ẢNH] Vì sao hãng dược Moderna không chia sẻ công thức vaccine Covid-19?
- Nhật Bản ký hợp đồng mua 150 triệu liều vaccine ngừa Covid-19 của Novavax
Khi biến thể Delta có khả năng lây nhiễm cao tấn công Trung Quốc vào mùa hè vừa qua, một số chuyên gia y tế đã hy vọng rằng nước này có thể sớm nhận được vaccine mRNA (công nghệ vaccine truyền thông tin về vật liệu di truyền để kích hoạt phản ứng miễn dịch ở người). Fosun Pharma, đối tác Trung Quốc của BioNTech được cấp phép sản xuất và phân phối vaccine cho biết, vào tháng 7, loại vaccine này đã được hội đồng chuyên môn đánh giá. Fosun thậm chí còn dự định bắt đầu sản xuất thử nghiệm trong nước vào cuối tháng 8. Tuy nhiên, 5 tháng sau, vẫn chưa có thông tin nào từ nhà chức trách Trung Quốc về việc khi nào hoặc liệu vaccine sẽ được phê duyệt, ngay cả khi biến thể Omicron mới xuất hiện, đặt ra thách thức mới cho chiến lược chống đại dịch và vaccine nội địa kém hiệu quả hơn.
 |
Vaccine Covid-19 sử dụng công nghệ mRNA khi tiêm bổ sung được đánh giá là có hiệu quả tốt với biến thể mới |
Thách thức trong chiến dịch “đưa số ca nhiễm về 0”
Hơn 1,1 tỷ người dân Trung Quốc, chiếm gần 80% dân số - đã được tiêm chủng đầy đủ, hầu hết bằng vaccine bất hoạt của Sinopharm và Sinovac. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, vaccine CoronaVac của Sinovac chỉ có hiệu quả 51% trong việc ngăn ngừa triệu chứng bệnh so với biến thể ban đầu, hiệu quả của Sinopharm là 79%. Trong khi đó, hiệu quả của vaccine mRNA do Pfizer/BioNTech và Moderna phát triển cao tới 95%. Hiệu quả của vaccine nội chắc chắn không đủ để đáp ứng mục tiêu đầy tham vọng của Trung Quốc là giữ cho số ca lây nhiễm Covid-19 ở mức 0 trong biên giới của mình.
Trong vài tháng qua, các nhà chức trách đã sử dụng các biện pháp ngày càng nghiêm ngặt để hạn chế các đợt bùng phát dịch tại địa phương nhưng không thể triệt để. Đáng nói, thành phố cảng phía Bắc Thiên Tân đã phát hiện trường hợp nhiễm Omicron đầu tiên của Trung Quốc đại lục trong số những du khách đến từ nước ngoài vào ngày 9-12.
Để cải thiện miễn dịch trong cộng đồng, Trung Quốc bắt đầu cho tiêm vaccine tăng cường, nhưng lần này lại là vaccine bất hoạt. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng vaccine mRNA có thể tạo ra các phản ứng miễn dịch tốt hơn khi tiêm nhắc lại. Ví dụ, một nghiên cứu gần đây của Anh cho thấy vaccine mRNA do Pfizer/BioNTech và Moderna sản xuất cung cấp mức tăng kháng thể lớn nhất khi tiêm mũi thứ ba được 10-12 tuần. Trong khi đó, 2 nghiên cứu riêng biệt từ Israel được công bố vào tuần trước cho thấy liều tăng cường của vaccine Pfizer/BioNTech làm giảm lây nhiễm gấp 10 lần và tỷ lệ tử vong do Covid là 90%.
Trì hoãn phê duyệt vaccine mRNA của phương Tây
Không phải các quan chức Trung Quốc không biết lợi ích của việc sử dụng vaccine mRNA. Tháng trước, Zeng Guang, cựu chuyên gia dịch tễ học tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc, thừa nhận rằng “dữ liệu thực tế cho thấy việc sử dụng vaccine mRNA hoặc vaccine protein tái tổ hợp làm liều tăng cường cho vaccine bất hoạt sẽ đạt được kết quả tốt hơn, với dữ liệu trích dẫn từ các quốc gia như Thổ Nhĩ Kỳ, Thái Lan và Lebanon”. Tuy nhiên, ông Zeng vẫn khẳng định rằng việc sử dụng công nghệ tương tự để tiêm tăng cường sẽ an toàn hơn và được công chúng chấp nhận rộng rãi hơn.
Ông Yanzhong Huang, một thành viên cấp cao về sức khỏe toàn cầu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (tổ chức tham vấn chính sách có tiếng tại Mỹ), cho biết chính trị là một yếu tố được xem xét trong trường hợp này. Trung Quốc là nước đi đầu trong cuộc chạy đua vaccine toàn cầu trong năm ngoái, khi đại dịch Covid-19 bùng phát. Họ cũng đã gửi hàng tỷ liều vaccine ra nước ngoài, nhất là các nước đang phát triển, giúp Bắc Kinh thúc đẩy quyền lực mềm và tạo ảnh hưởng quốc tế. “Khi Trung Quốc phát triển vaccine của riêng mình, họ đã sử dụng điều đó để thể hiện sự tiến bộ công nghệ của Trung Quốc. Và bây giờ nếu Trung Quốc chuyển sang vaccine do nước ngoài sản xuất thì nhiều người sẽ cho rằng họ không giỏi bằng các nước khác về khả năng công nghệ”, ông Huang nói.
Chính phủ Trung Quốc cũng có thể quan tâm đến việc bảo vệ lợi ích của ngành sản xuất vaccine trong nước. Các công ty trong nước đã được bật đèn xanh để bắt đầu phát triển vaccine mRNA của riêng họ. Tháng trước, Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc đã phê duyệt các thử nghiệm đối với vaccine mRNA nội địa dưới dạng tiêm nhắc lại dành cho người lớn đã được tiêm vaccine bất hoạt hoàn toàn. Loại vaccine này, ARCoVax, được Walvax Biotechnology, Suzhou Abogen Biosciences và Học viện Khoa học Quân y hợp tác phát triển. Theo truyền thông Trung Quốc, cơ sở sản xuất của họ ở tỉnh Vân Nam, có khả năng sản xuất 200 triệu liều hàng năm. Một số công ty Trung Quốc khác, bao gồm cả công ty nhà nước khổng lồ Sinopharm, cũng đang phát triển vaccine mRNA. Ông Huang nói thêm, Bắc Kinh có thể sẽ muốn phê duyệt vaccine mRNA sản xuất trong nước trước khi cấp phép cho bất kỳ vaccine nước ngoài nào.
