Biện pháp bắt buộc chữa bệnh được thi hành dựa trên nguyên tắc kết hợp quản lý, điều trị chăm sóc, phục hồi sức khỏe cho người bị bắt buộc chữa bệnh; bảo đảm tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của người bị bắt buộc chữa bệnh và ngăn ngừa họ thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội.
Một điểm mới trong Nghị định được nhiều người quan tâm, đó là kể từ thời điểm nhận người bị bắt buộc chữa bệnh, cơ sở bắt buộc chữa bệnh tâm thần phải có trách nhiệm quản lý và điều trị người bị bắt buộc chữa bệnh. Việc quản lý và điều trị người bị bắt buộc chữa bệnh được thực hiện như đối với những người bị bệnh tâm thần khác và không được phân biệt đối xử.
Khi người bị bắt buộc chữa bệnh đã khỏi bệnh, Thủ trưởng cơ sở bắt buộc chữa bệnh tâm thần thông báo cho cơ quan đã đề nghị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh để yêu cầu Hội đồng Giám định pháp y tâm thần tiến hành giám định về tình trạng bệnh của người đó.
Theo Nghị định, các tổ chức cơ sở bắt buộc chữa bệnh tâm thần thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh bao gồm: Viện Giám định Pháp y Tâm thần Trung ương, Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 (Thường Tín, Hà Nội) tiếp nhận các đối tượng ở các tỉnh thành khu vực phía Bắc; Bệnh viện Tâm thần Đà Nẵng tiếp nhận khu vực miền Trung, Tây Nguyên; Phân viện Giám định Pháp y Tâm thần phía Nam và Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2 (Biên Hòa, Đồng Nai) tiếp nhận khu vực phía Nam… Nghị định này có hiệu lực từ ngày 15-9-2011.
