Ô tô Việt đi về đâu?

ANTĐ - Câu hỏi này đã được các chuyên gia, doanh nghiệp ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đặt ra, tranh luận và “mổ xẻ” từ mấy năm nay nhưng vẫn chưa ngã ngũ. Tới nay, có hai luồng ý kiến ngược chiều về thực trạng ngành công nghiệp ô tô Việt Nam. 

Một luồng ý kiến cho rằng, công nghiệp ô tô Việt Nam đang mấp mé trên bờ vực thất bại. Ngược lại, luồng ý kiến kia lạc quan cho rằng, ô tô “Made in Vietnam” vẫn có đường tiến, thậm chí sau một vài năm nữa sẽ tăng tốc trên con đường hội nhập Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC).

Dù dưới góc độ nào, giới chuyên gia cũng phản ánh một thực tế không mấy suôn sẻ, nếu không muốn nói là còn nhiều trở ngại, thách thức trên chặng đường phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam. Những cái đích, mục tiêu được vạch ra như tỷ lệ nội địa hóa, công nghiệp phụ trợ… đều không đạt được.Trong khi đó, Ban chỉ đạo liên ngành hội nhập quốc tế về kinh tế (Bộ Công Thương) đã lên tiếng cảnh báo, ngành sản xuất ô tô Việt Nam sẽ phải đối đầu với nhiều đối thủ khi AEC chính thức vận hành.

Đáng lo ngại là thuế nhập khẩu ô tô sẽ về mức 0% từ năm 2018, trong khi các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Indonesia đã có ngành sản xuất ô tô đi trước Việt Nam nhiều thập kỷ. Đặt chiếc ô tô sản xuất tại Việt Nam bên cạnh số ô tô đang nhập khẩu mỗi năm mỗi tăng, rõ ràng là, “so về tài sắc” đều thua kém, trong khi giá cả lại đắt đỏ hơn rất nhiều. Bởi thế, sự lựa chọn của một bộ phận người tiêu dùng tất nhiên là xe nhập ngoại, không chỉ đơn giản là giá cả mà điều cốt lõi là chất lượng được bảo đảm bằng thương hiệu nhà sản xuất đã có uy tín trên thị trường.

Cũng có ý kiến lập luận rằng, nhu cầu sử dụng ô tô của người Việt Nam vẫn còn quá khiêm tốn, quy mô thị trường chưa đủ rộng mở cho ô tô thương hiệu Việt Nam thả sức tăng ga. Cứ cho là như vậy, song thử hỏi, đến năm 2018, còn bao nhiêu thời gian để ngành công nghiệp ô tô Việt Nam, hầu như chỉ nặng nề về lắp ráp, gia công, có thể chạy đua ngang ngửa với ô tô nhập khẩu khi mức thuế về 0%? Câu hỏi này đã được “treo” lơ lửng từ nhiều năm nay, nhưng bản thân những doanh nghiệp trong ngành cũng chưa dám cam kết chắc chắn với người tiêu dùng về sự ra đời của chiếc xe chính hiệu Việt Nam.

Tại buổi đối thoại trực tuyến về AEC, có đến 80% doanh nghiệp được hỏi tỏ ra thụ động, không hề biết điều gì đang đợi mình ở phía trước dù hội nhập đã đến rất gần. Câu hỏi ngành ô tô Việt Nam đi về đâu trong vài năm tới, chắc chắn cả doanh nghiệp đang “ngồi” trong xe cũng như cơ quan hữu quan dẫn lối, chỉ đường cũng khó trả lời thẳng thắn và thỏa đáng.