Những kỷ niệm về Bác
(ANTĐ) - Một vinh dự với tôi là những ngày còn thiếu niên tôi đã được gặp Bác Hồ nhiều lần cùng với nhiều các bạn thiếu niên ngày ấy. Những lần đón phái đoàn quốc tế ở Phủ Chủ tịch, ở Cung thiếu nhi Hà Nội, ở trại “Bồ câu trắng” được tổ chức ở Bách Thảo - Bác Hồ và bác Xu-các-nô ra xem biểu diễn hát múa. Rồi Bác Hồ cùng nhảy múa với thiếu niên rất vui vẻ.
Tôi cũng được múa cùng Bác Hồ bài “Yêu hòa bình tổ quốc chúng ta”. Hôm ấy cắm trại vui lắm, các chị Tố Uyển, Thuần Chính, Tuấn... chắc còn nhớ rõ; thời tiết mới vào hè thật là đẹp... Rồi vào Phủ Chủ tịch đón Chủ tịch Pờ-la-xát ấn Độ, tốp ca 5 thiếu niên hát bài hát ấn Độ và bài hát Việt Nam.
Lúc ấy tổng phụ trách câu lạc bộ thiếu niên là anh Kim Tú, chị Oanh dẫn vào; Bác Hồ xuống tận nơi cho quà và thắt khăn quàng đỏ cho bạn bên cạnh tôi vì bạn ấy đứng ra, còn tôi hát đứng giữa. Đến sau này, năm 1961 khi tôi đóng xong phim “Con chim vành khuyên” - đạo diễn Nguyễn Văn Thông và Trần Vũ, Bác Hồ cũng xem và rất thương bố con bé Nga đã dũng cảm hy sinh cứu cán bộ qua sông... Bé Nga đã chết cho một đất nước vì độc lập tự do dân tộc.
Năm 1964, trong nhiều cuộc chiêu đãi Nhà nước ở Bộ Văn hóa, trong đoàn thường có tôi và nhà văn Nguyễn Đình Thi đi dự. Có lần tôi được gặp Bác, Bác hỏi chuyện rất lâu từ cha mẹ, anh em rồi cuộc sống ra sao? Ước mơ gì? Bác bảo hãy cố gắng đóng nhiều phim và làm những điều có ích cho xã hội nhất là về mặt văn hóa của người dân Việt Nam sau này, của thế hệ các cháu. Bác mong muốn làm việc và văn hóa phải đi đôi với nhau, lúc ấy có cả bác Xuân Thủy - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao đứng cạnh...
 |
| Bác Hồ căn dặn nghệ sỹ điện ảnh Tố Uyên tháng 10-1964 |
Có lần đi xem đoàn Ba Lan biểu diễn ở Nhà hát Lớn thành phố, tôi được đi với Bác Hồ từ dưới sảnh lên nhà gương để chiêu đãi đoàn chụp ảnh. Sau khi chào Bác Hồ, tôi nói với Bác: Cháu có một tấm ảnh chụp với Bác đẹp lắm, cháu định xin chữ ký của Bác; Bác bảo đưa đây thì cháu lại quên ở nhà mất; Bác bảo thế cũng quên... Rồi đoàn điện ảnh vào với Bác, Bác cũng hỏi đoàn Tố Uyên đã về điện ảnh chưa? Sao hôm nay không vào gặp Bác? Chị em trong đoàn nói vậy khiến tôi rất cảm động...
Đợt 1: Nghe theo lời Bác, tôi cùng đoàn đi tuyến lửa biểu diễn hát kịch cho bộ đội trước khi vào chiến trường B năm Mậu Thân 1968.
Đợt 2: Cũng năm Mậu Thân, tôi đi biểu diễn hát múa cho các bệnh viện quân đội, thương binh; xuất phát từ Bệnh viện 108 Hà Nội vào tuyến lửa đón các anh chị thương binh từ chiến trường ra để biểu diễn, gặp gỡ động viên các chiến sĩ...
Giữa năm 1969, đoàn làm phim “Cô giáo vùng cao” - Đạo diễn Nông ích Đạt và tôi nói với nhau thế nào cũng vào chiếu phim cho Bác xem.
Thế rồi, một điều không ngờ được, Bác mất tháng 9 năm 1969, cả nước như rơi lệ. Tôi đã đi bộ từ nhà 96 Phố Huế đi tận vào hội trường Ba Đình theo dòng người để được vào viếng Bác, lòng tôi như thắt lại...
Bao nhiêu năm đã trôi qua, trong tôi vẫn đầy ắp những kỷ niệm về Bác Hồ và những lời căn dặn của Bác vẫn là mục tiêu phấn đấu suốt đời của tôi: “Hãy làm những điều có ích cho xã hội chính là những điều có ích cho con cháu chúng ta”.
Như lời Bác dặn: “Làm việc và văn hóa phải đi đôi với nhau” và bây giờ để xây dựng đất nước to đẹp hơn, đàng hoàng hơn.
Hà Nội, ngày 2 tháng 6 năm 2009
Tố Uyên
(Hội viên Hội Nhà văn Hà Nội, Hội viên Hội Điện ảnh Việt Nam)
