Bị vợ và em gái đồng loạt "tố cáo"
Trong ngày đầu xét xử (20-5), đại diện VKSND TP Hà Nội đã công bố bản cáo trạng cáo buộc Nguyễn Đức Kiên phạm tội “Trốn thuế”, quy định tại khoản 3, Điều 161-BLHS.
Theo đó, ngày 25-12-2008, Công ty CP Đầu tư Thương mại B&B (Công ty B&B) do bà Đặng Ngọc Lan (vợ Kiên) đại diện ký hợp đồng ủy thác cho Ngân hàng ACB thực hiện các hoạt động đầu tư tài chính thông qua việc kinh doanh giá vàng ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Các bị cáo tại phiên tòa chiều nay 22-5
Thực hiện nội dung ấy, Ngân hàng ACB đã mở trạng thái vàng bằng 117 lệnh (29 lệnh mua và 88 lệnh bán) và đã tất toán trạng thái mở bằng 142 lệnh đóng (gồm 29 lệnh mua và 53 lệnh bán). Tổng khối lượng giao dịch trạng thái vàng mua bán là 440.250 Ounce. Sau khi trừ chi phí vốn và phí ủy thác, Công ty B&B thu được số tiền lãi là hơn 100 tỷ đồng.
Cũng theo tài liệu truy tố, chủ sở hữu Công ty B&B chỉ có thành viên là Nguyễn Đức Kiên, vợ ông ta và bà Nguyễn Thúy Hương (em gái Kiên). Trong đó, cựu “sếp” Ngân hàng ACB giữ vai trò Chủ tịch HĐQT và bà Đặng Ngọc Lan làm Tổng giám đốc. Để trốn tránh nghĩa vụ nộp thế thu nhập doanh nghiệp, Nguyễn Đức Kiên và người thân đã ký thêm một số hợp đồng ủy thác lòng vòng nữa.
Cụ thể là bà Nguyễn Thúy Hương ký hợp đồng ủy thác cho Công ty B&B đầu tư vào việc kinh doanh vàng ghi sổ với một lượng rất lớn. Sau đó, bằng một phụ lục hợp đồng với Ngân hàng ACB, bà Hương đồng ý để Công ty B&B ủy thác lại cho Ngân hàng ACB thực hiện một phần hoặc toàn bộ việc kinh doanh vàng. Với sự lắt léo, lòng vòng này, Công ty B&B đã trốn được hơn 25 tỷ đồng tiền thuế thu nhập doanh nghiệp.
Bị thẩm vấn về các hành vi liên quan, bà Đặng Ngọc Lan khai, tuy là Tổng giám đốc Công ty B&B, nhưng trên thực tế toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp đều do chồng bà điều hành. Giải thích việc ký tên vào các hợp đồng ủy thác trong hoạt động kinh doanh vàng của Công ty B&B, người phụ nữ đầy nhan sắc này cho biết, thời điểm ấy bà vừa sinh con và ở nhà nên khi chồng mang các hợp đồng về bảo ký thì bà ký.
Trước tòa, bà Đặng Ngọc Lan khẳng định “hoàn toàn tin tưởng chồng"
Bà Lan khẳng định, mặc dù ký tên vào các hợp đồng ủy thác và nhiều giấy tờ liên quan, song bà không nhớ rõ là có đọc các nội dung trên các văn bản đó không. “Tôi hoàn toàn tin tưởng việc chồng mình làm là đúng, nên khi anh ấy bảo ký là tôi ký thôi. Chẳng lẽ tôi tin tưởng chồng mình cũng là sai” – vợ Nguyễn Đức Kiên phân trần.
Về phần bà Nguyễn Thúy Hương lời khai cũng thể hiện, tất cả mọi việc liên quan đều do anh trai bà sắp xếp và thực hiện. Bà chỉ có mỗi hai nhiệm vụ là ký vào các giấy tờ và nhận tiền lãi từ hoạt động kinh doanh vàng của Công ty B&B. Trước tòa, em gái Nguyễn Đức Kiên xác nhận, bà đã nhận hơn 68 tỷ đồng tiền lãi, còn hơn 31 tỷ đồng tiền lãi nữa mặc dù trên giấy tờ thể hiện đã được chia, nhưng thực tế Công ty B&B vẫn ghi nợ.
Bà Nguyễn Thúy Hương khai mọi việc đều do anh trai quyết định hết
“Tôi rất tin tưởng vào khả năng kinh doanh của anh trai mình, vì anh ấy đã có hàng chục năm kinh doanh về tài chính. Do đó, khi anh trai tôi giải thích và bảo ký tá vào các giấy tờ là tôi ký ngay” – bà Nguyễn Thúy Hương trình bày.
Các cựu “sếp” ACB đồng thuận vi phạm luật
Trong buổi chiểu, HĐXX tập trung xét hỏi về hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng của Nguyễn Đức Kiên cùng đồng phạm, khi ủy thác cho gần 20 nhân viên mang tiền đi gửi tiết kiệm tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank).
Mở đầu cuộc trả lời thẩm vấn ở hành vi này, Lý Xuân Hải khai nhận, ngày 22-3-2010, HĐQT Ngân hàng ACB phải tiến hành cuộc họp bàn về tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bởi thời điểm ấy, kinh tế trong nước và thế giới gặp rất nhiều khó khăn. Hoạt động ngân hàng rất rối ren và khó lường.
Theo bị cáo Hải, khi ấy ACB có chủ trương không đặt lợi nhuận lên hàng đầu mà xác định phải bảo đảm tính thanh khoản cao, hoạt động của ACB phải có tính cạnh tranh cao. “Trước đó, một vị Phó Tổng giám đốc của tôi đã đề nghị ủy thác cho nhân viên mang tiền đi gửi tại ngân hàng khác để lấy lãi. Tuy nhiên, việc này phải do HĐQT quyết định nên tôi đã tập hợp ý kiến, sau đó báo cáo tại cuộc họp"– cựu Tổng giám đốc Ngân hàng ACB khẳng định.
Cựu Tổng Giám đốc ACB Lý Xuân Hải nói về nội dung họp HĐQT
Vẫn theo lời khai của bị cáo Hải, cuộc họp HĐQT trong ngày 22-3-2010 đã hội tụ đầy đủ tất cả các thành phần liên quan. Bao gồm: Thường trực HĐQT, đại diện Hội đồng sáng lập, Hội đồng tín dụng, Tổng giám đốc và các ủy viên. Về nội dung cuộc họp, HĐQT đã nhất trí chủ trương ủy thác cho nhân viên mang tiền đi gửi tại Vietinbank để bảo toàn đồng vốn và có lãi. Sau đó là tất cả các thành viên dự họp đều ký tên vào biên bản.
Khẳng định vai trò quyết định của bị cáo Kiên trong chủ trương này, Lý Xuân Hải khai rằng do Hội đồng sáng lập ra Ngân hàng ACB đã cam kết là có thể huy động và tạo được đồng thuận của 51% cổ đông trong ngân hàng nên nếu Nguyễn Đức Kiên không đồng ý thì sẽ không thể thực hiện được. “Ý kiến của ông Kiên chính là ý kiến của đại đa số cổ đông” – bị cáo Hải khẳng định.
Trước lời trích dẫn bút lục của vị chủ tọa phiên tòa thể hiện trong cuộc họp HĐQT của ACB Kiên nói: “Làm gì thì làm nhưng không thể để hao hụt tổng vốn”, cựu Tổng giám đốc ACB không xác nhận với lý do không nhớ rõ. Tòa hỏi tiếp, Luật Các tổ chức tín dụng có hiệu lực từ ngày 1-11-2011, bị cáo biết chứ? Đáp lời, bị cáo Hải thưa: “Tôi biết”. Thế sao vẫn còn ủy thác cho nhân viên mang tiền đi gửi? “Khi ấy vẫn chưa có bất kỳ một văn bản nào hướng dẫn nên theo nhận thức của bị cáo chúng tôi được làm mọi việc mà pháp luật không cấm” – Lý Xuân Hải trình bày.
Về lãi suất vượt trần theo quy định của Nhà nước mà Ngân hàng ACB hưởng lợi trong quá trình đem tiền đi gửi, bị cáo Hải giải thích, đó không phải lãi suất. Bởi theo hợp đồng, ngoài lãi suất theo quy định thì người gửi tiền sẽ nhận được tiền thưởng, tiền “hỏa hồng”. Và tiền thưởng, “hỏa hồng” không phải là lãi suất mà là sản phẩm khuyến mại. Kết thúc phần trả lời thẩm của HĐXX ở hành vi này, bị cáo Hải thừa nhận chính ông ta yêu cầu tất cả các nhân viên mang tiền đi gửi phải chuyển hết tiền lãi, tiền thưởng vào tài khoản của Ngân hàng ACB.
Lê Vũ Kỳ - cựu Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB khai báo tại tòa
Tương tự, Lê Vũ Kỳ cùng một số bị cáo liên quan cũng bước đầu khai nhận hành vi cố ý làm trái quy định về hoạt động tín dụng, ngân hàng khi ủy thác cho hàng chục nhân viên mang gần 719 tỷ đồng đi gửi và bị Huỳnh Thị Huyền Như lừa đảo chiếm đoạt hết.
7h 10 phút, HĐXX tuyên bố tạm nghỉ, 8h 30 phút ngày mai 23-5 tiếp tục làm việc.
