Góp ý tại phiên thảo luận về thực hiện cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án đô thị, nhà ở thương mại, Đại biểu Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam) đề nghị cần xem xét thấu đáo nội dung này.
Theo Đại biểu, cần phải nhận thức rõ vấn đề tự thỏa thuận giữa doanh nghiệp và người dân giới hạn ở mức độ nào, thỏa thuận về những vấn đề gì, có đề cập đến vấn đề thỏa thuận về chuyển nhượng quyền sử dụng.
Đại biểu Phan Thái Bình cho rằng, thể chế, quan điểm của Trung ương phải trên tinh thần tự thỏa thuận giữa doanh nghiệp và người dân trong việc quyết định quyền sử dụng đất (giao cho doanh nghiệp hay góp vốn, định giá).
Tuy nhiên, về giá phải thống nhất một mức giá theo quy định của giá nhà nước, để đảm bảo sự công bằng, minh bạch; đồng thời cần quan tâm đến cơ chế và kiểm soát thỏa thuận này như thế nào.
 |
Đại biểu Phan Thái Bình (đoàn Quảng Nam) phát biểu |
Về định giá đất, Đại biểu Phan Thái Bình nêu quan điểm, xác định định giá đất tiếp cận với giá trị thị trường là điều rất khó, cần phải quy định thể chế thật kỹ về tiêu chí, điều kiện, có căn cứ pháp lý, căn cứ thực tiễn, cơ sở để tham khảo từ Hội đồng định giá để đảm bảo định giá sát với giá thị trường.
Về bố trí tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, Đại biểu đề nghị cần bám sát vào quan điểm xuyên suốt, đó là nơi ở mới phải bằng hoặc tốt hơn cũ. Nên đưa vào Luật quy định cấm nếu chưa bố trí tái định cư thì dứt khoát không được thu hồi đất.
Quan tâm đến quy định về điều kiện thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, hoặc để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, Đại biểu Mai Thị Phương Hoa (đoàn Nam Định) cho rằng, các quy định về điều kiện thu hồi đất còn chưa đầy đủ, chung chung, chưa cụ thể.
Đại biểu cũng nhấn mạnh, trong việc thu hồi đất, Nhà nước phải đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ hợp pháp của 3 bên Nhà nước, người dân, doanh nghiệp, trong đó, cần quan tâm hơn đến người dân bị thu hồi đất, vì họ ở thế bị động. Bên cạnh đó, cần chú trọng hơn nữa đến chính sách đền bù, hỗ trợ tái định cư để người dân bị thu hồi đất không bị thiệt thòi.
 |
Đại biểu Đào Hồng Vận (đoàn Hưng Yên) tranh luận |
Tranh luận về các quy định liên quan đến việc bồi thường, đền bù khi thu hồi đất, Đại biểu Đào Hồng Vận (đoàn Hưng Yên) cho rằng, trong quá trình giải toả, thu hồi đất việc đạt được thoả thuận với người dân là tốt nhất. Tuy vậy, tại nhiều ở địa phương điều này rất khó thực hiện do người dân thường đòi đền bù giá cao, có trường hợp giá nào cũng không chịu. Nếu chủ đầu tư chấp thuận sẽ gây mâu thuẫn giữa người nhận đền bù giá cao và thấp.
Theo Đại biểu, Nhà nước có thể thu hồi đất nhưng giá đền bù phải đảm bảo hài hoà lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.
Cho ý kiến về nội dung trên, Đại biểu Dương Văn Phước (đoàn Quảng Nam) tranh luận, thực tế đúng như Đại biểu Vận nói, nhưng đại biểu này chưa đưa ra hướng giải quyết. Khi người dân đòi hỏi giá đền bù quá cao, gây ách tắc, cản trở không thể phát huy nguồn lực đất đai thì Nhà nước cần sử dụng quyền năng của chủ sở hữu, giải quyết vấn đề không thể thoả thuận để tổ chức cưỡng chế giao cho nhà đầu tư hoặc tổ chức đấu thầu.
