"Vỡ" kế hoạch thu, đường sắt xin được hỗ trợ

ANTĐ - Doanh thu 6 tháng đầu năm của Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) - 1 trong 2 doanh nghiệp vận tải lớn nhất của Bộ GTVT, đã sụt giảm mạnh. Trong khi Tổng Công ty Hàng không Việt Nam thu  về 1.600 tỷ đồng lợi nhuận thì VNR chỉ thu được 1% số này. 

"Vỡ" kế hoạch thu, đường sắt xin được hỗ trợ ảnh 1Doanh thu của ngành đường sắt sụt giảm mạnh do sự cố sập cầu Ghềnh

Sập cầu Ghềnh, doanh thu “sập” theo

Đại diện VNR cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2016, các hoạt động về sửa chữa, bảo trì kết cấu hạ tầng và sản xuất công nghiệp giữ ổn định nhưng hoạt động điều hành vận tải đường sắt của công ty mẹ và sản xuất kinh doanh của các công ty cổ phần bị ảnh hưởng rất lớn do sự cố sập cầu Ghềnh. Nhiều khách hàng truyền thống buộc phải chuyển sang vận chuyển bằng phương tiện khác.

Dự kiến, thiệt hại do sự cố sập cầu Ghềnh gây ra cho cả năm 2016 đối với ngành đường sắt là 535 tỷ đồng; bao gồm giảm 471,6 tỷ đồng doanh thu, phát sinh 61,1 tỷ đồng chi phí tại các công ty vận tải và 2,2 tỷ đồng chi phí tại chi nhánh khai thác... 

Tính chung toàn Tổng Công ty, sản lượng và doanh thu chỉ đạt hơn 80% so với cùng kỳ năm 2015. Đặc biệt, khả năng phục hồi sản xuất vận tải trong năm 2016 để đạt mục tiêu tăng trưởng 8% sản lượng và doanh thu là không thực hiện được. Do đó, sau khi tổng hợp những tổn thất của sự cố sập cầu Ghềnh, VNR “co hẹp” các chỉ tiêu kế hoạch phấn đấu tăng trưởng về sản lượng, doanh thu đạt 100% so với cùng kỳ năm 2015 và đảm bảo việc làm cho người lao động, thu nhập bằng với năm 2015.

Cụ thể, tổng doanh thu hợp nhất là 7.901 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 185 tỷ đồng (cao hơn 74 tỷ đồng so với năm 2015); tàu đi đến đúng giờ phấn đấu đảm bảo tỷ lệ tàu khách đi đúng giờ đạt 99%, đến đúng giờ 80% trở lên (tàu Thống Nhất 85%). Trong khi đó, năm 2015, doanh thu hợp nhất VNR đạt 7.926,4 tỷ đồng; tổng số lao động là 29.091 người, thu nhập bình quân toàn Tổng Công ty đạt 7,2 triệu đồng/người/tháng. Lợi nhuận cả năm chỉ đạt 111,5 tỷ đồng.

VNR nhìn nhận, kết cấu hạ tầng đường sắt chưa thể có bước chuyển biến đột phá nên sẽ ảnh hưởng lớn đến kết quả sản xuất kinh doanh của toàn Tổng Công ty. Những dự án chiến lược như đường sắt cao tốc do không được đưa vào danh mục bố trí nguồn chuẩn bị đầu tư nên cũng không thể triển khai theo quy định của Luật Đầu tư công.

Mong được hỗ trợ

Giai đoạn 2016-2020, Nhà nước bố trí nguồn vốn đầu tư phát triển cho ngành đường sắt là 2.350 tỷ đồng, tập trung chủ yếu vào các dự án như cải tạo nâng cấp đường sắt Hà Nội - Vinh, Sài Gòn - Nha Trang; cải tạo gia cố hầm yếu trên tuyến đường sắt Thống nhất; lắp đặt hệ thống cần chắn tự động tại 300 đường ngang. Tuy nhiên, nguồn vốn này cũng chỉ đủ bố trí trả nợ khối lượng nợ đọng xây dựng cơ bản (660 tỷ đồng), hoàn vốn ứng kế hoạch các năm trước (673 tỷ đồng) và 2 dự án chuyển tiếp (989 tỷ đồng).

Bên cạnh đó, Công ty mẹ cũng “rót” 1.300 tỷ đồng vào đầu tư 50 đầu máy giai đoạn 2016-2018; vốn đầu tư của các công ty cổ phần có vốn góp của Tổng Công ty là 1.975 tỷ đồng đầu tư tàu vận chuyển hành khách trên tuyến đường sắt Sài Gòn - Nha Trang, Hà Nội - Vinh; đóng mới 300 toa xe chở container khổ 1.000mm; thay thế dần các toa xe lạc hậu kỹ thuật, tốc độ chạy chậm. Để giảm gánh nặng nguồn vốn đầu tư và nâng cao kết cấu hạ tầng, VNR đã huy động được 1.241,9 tỷ đồng vốn xã hội hóa vào các dự án xây dựng đường xếp dỡ và bãi hàng trên hệ thống đường sắt quốc gia. 

Hiện nay, VNR đang phải duy trì tổ chức chạy tàu trên nhiều tuyến phục vụ an sinh xã hội như Long Biên - Quán Triều, Yên Viên - Hạ Long - Cái Lân, Mai Pha - Na Dương, Hà Nội - Lạng Sơn. Kinh doanh trên các tuyến này hiệu quả quá thấp, thu không đủ bù chi. Tuy nhiên, theo quy định của Bộ Tài chính thì doanh nghiệp phải lấy lợi nhuận từ sản xuất kinh doanh chung của doanh nghiệp để bù trừ vào phần kinh doanh lỗ của các tuyến này, Nhà nước không hỗ trợ. Bởi vậy, VNR đang kêu khó khăn duy trì hoạt động vận tải đường sắt trên các tuyến  này. 

Do đó, VNR đề nghị Bộ GTVT kiến nghị Nhà nước có chính sách hỗ trợ để Tổng Công ty và các công ty cổ phần vận tải đường sắt có thể phục vụ vận tải trên các tuyến khó khăn. “Việc hạn chế về năng lực kết cấu hạ tầng, cùng với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt từ các phương thức vận tải khác, đặc biệt là hàng không giá rẻ và đường bộ cao tốc, làm thị phần vận tải bằng đường sắt ngày càng bị thu hẹp”, lãnh đạo VNR than thở.