- Nam thanh niên tâm thần đi lạc trong đêm được công an xã giúp tìm người thân
- Ăn chay, nhịn ăn liên tục vì bị bạn bè chê béo, nam sinh 13 tuổi phải nhập viện tâm thần
 |
Chăm sóc bệnh nhân tâm thần phân liệt tại Viện Sức khỏe tâm thần - BV Bạch Mai |
Thông tin từ Viện Sức khỏe tâm thần - Bệnh viện Bạch Mai cho biết, thời gian gần đây, số lượng bệnh nhân tâm thần đến khám tại Viện có xu hướng gia tăng, trong đó có tâm thần phân liệt.
Một trường hợp điển hình mới đây là nam bệnh nhân N.V.H (32 tuổi, ở Nam Định) làm nghề cắt tóc. Cách đây 2 năm, người nhà nhận thấy H. có biểu hiện chậm chạp hơn, ít nói, hay mệt và ngại giao tiếp. Người nhà cho rằng, bệnh nhân bị trầm cảm và muốn đưa đi khám nhưng H. không đồng ý.
Tình trạng này kéo dài khoảng 2 tháng, bệnh nhân nghỉ làm, sinh hoạt một mình trong phòng, không tiếp xúc với ai và hay cáu gắt; thường lẩm bẩm một mình như đang nói chuyện với ai đó, có lúc sợ sệt, có lúc giận dữ phản ứng, chửi bới, đập phá. Anh luôn cho rằng, người nhà đang theo dõi, âm mưu hại mình.
Cuối cùng, gia đình phải cưỡng chế đưa H. vào viện. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh tâm thần phân liệt và điều trị theo phác đồ.
Một thời gian sau, bệnh nhân gặp nhiều mâu thuẫn, căng thẳng trong công việc nên thường đi uống rượu. Sau đó, H. tái phát bệnh với biểu hiện như đợt đầu tiên. Kể với bác sĩ, bệnh nhân này cho biết luôn nghe thấy tiếng nói trong đầu mình là kẻ kém cỏi, vô dụng…
 |
Các bác sĩ Viện Sức khỏe Tâm thần thông tin đến báo chí |
Bác sĩ chuyên khoa II Vương Đình Thủy, Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, khi bệnh nhân tâm thần phân liệt xuất hiện càng nhiều đợt tái phát thì tổn thương não càng nhiều. Hơn nữa, khi bệnh càng tái phát nhiều thì thời gian điều trị càng kéo dài.
Hậu quả, ở giai đoạn cấp, bệnh nhân sẽ xuất hiện hoang tưởng, ảo giác, kích động, nghĩ người khác hại mình… dẫn đến dễ gây tổn hại đến bản thân và người xung quanh. Thậm chí, bệnh nhân sẽ đối diện nguy cơ tự sát.
Tại Việt Nam, số người mắc bệnh này chiếm khoảng 0,3-0,5% dân số. Bệnh tiến triển từ từ, có khuynh hướng mạn tính. Cho đến nay, bệnh vẫn chưa rõ căn nguyên rõ ràng. Bệnh có nhiều căn nguyên giải phẫu não, sinh hóa não, di truyền, tâm lý xã hội, gene…
BSCKII Ngô Văn Tuất - Viện Sức khỏe tâm thần cho biết bệnh tâm thần phân liệt khởi phát thường xuyên nhất vào cuối tuổi vị thành niên và những năm 20 tuổi. Xu hướng xảy ra sớm hơn ở nam giới so với nữ giới. Bệnh làm tăng nguy cơ tử vong sớm cao gấp 2 đến 3 lần so với dân số chung.
Đặc biệt, tâm thần phân liệt có nguy cơ tái phát cao, dao động từ 50 - 92% trên toàn cầu, trung bình khoảng 70%. Tỷ lệ tái phát ở bệnh nhân tâm thần phân liệt sau đợt loạn thần đầu tiên trong 5 năm đầu tới 80%. Bệnh nhân có thể có 1 hoặc nhiều lần tái phát. Nguyên nhân bệnh tái phát thường liên quan tới không tuân thủ thuốc điều trị, dùng thuốc chất kích thức, sang chấn tâm lý…
Các nghiên cứu dịch tễ cho thấy, 47% bệnh nhân tâm thần phân liệt có tình trạng lạm dụng chất kích thích khác nhau. Trong đó, 50% bệnh nhân tâm thần phân liệt có lạm dụng rượu và trên 70% lạm dụng nicotin.
Có 9 dấu hiệu sớm khi bệnh tâm thần phân liệt tái phát, gồm: Thay đổi thói quen ngủ; thay đổi thói quen ăn uống; suy nghĩ kỳ quái, khó hiểu; mất năng lượng; cảm giác lo lắng, trầm cảm hoặc tức giận; giảm chú ý vệ sinh bản thân; xa cách, thu mình khỏi xã hội; mất hứng thú với những thứ từng được hưởng; ảo giác hay hoang tưởng.
Các bác sĩ khuyến cáo, những trường hợp có các dấu hiệu tái phát sớm như trên cần được đưa tới cơ sở khám, chữa bệnh chuyên khoa.
