- Điều tra vụ cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự
- Chủ hiệu cầm đồ cho vay tiền với lãi suất "cắt cổ"
- Cảnh báo bùng nổ tín dụng đen “núp bóng” app vay tiêu dùng
Theo Thượng tá Bùi Đức Tài - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an), đầu năm 2023, lợi dụng những khó khăn của tình hình kinh tế - xã hội, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tín dụng đen có những diễn biến phức tạp.
Các đối tượng người nước ngoài (Trung Quốc, Nam Phi, Nga, Latvia) đến Việt Nam thành lập, thu mua, thuê người đứng tên doanh nghiệp cầm đồ, tư vấn, kinh doanh tài chính, tuyển dụng nhân viên để sử dụng các ứng dụng, website cho vay lãi nặng, lãi suất lên tới trên 1000%/năm.
Đáng nói, sau đó các đối tượng móc nối với một số nhân viên ngân hàng, công ty trung gian thanh toán, ví điện tử để giải ngân, thu hồi các khoản vay.
Một số đối tượng núp bóng doanh nghiệp, công ty luật, công ty tài chính mua lại các khoản nợ xấu, nợ khó đòi của các app cho vay, công ty tài chính, ngân hàng sau đó gọi điện đe dọa, cưỡng đoạt tài sản.
 |
Tội phạm tín dụng đen ngày càng phức tạp |
Đại diện Bộ Công an cũng chỉ ra nhiều sơ hở, thiếu sót của chính các ngân hàng, tổ chức tín dụng (TCTD) khiến tội phạm lợi dụng gian lận, lừa đảo.
Trong đó, các TCTD còn có sơ hở, thiếu sót trong việc đăng ký, xác thực, quản lý hoạt động của các tài khoản ngân hàng dẫn đến tình trạng các đối tượng mua, thuê tài khoản để phục vụ các hoạt động vi phạm pháp luật (bao gồm cả cưỡng đoạt tài sản, vu khống, tổ chức đánh bạc, lừa đảo chiếm đoạt tài sản…).
Thứ hai là sơ hở, thiếu sót trong quản lý hoạt động của các công ty trung gian thanh toán, các ví điện tử để các đối tượng móc nối, lợi dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, tiếp tay cho tội phạm nói chung (tổ chức đánh bạc, rửa tiền, lừa đảo…) và tội phạm liên quan đến cưỡng đoạt, cho vay lãi nặng nói riêng (giải ngân, thu hộ, chi hộ, thanh toán nợ…).
Thứ ba, sơ hở, thiếu sót trong quản lý hoạt động của các chi nhánh ngân hàng thương mại, công ty tài chính (bộ phận thu hồi nợ) để các đối tượng móc nối, ký kết các hợp đồng mua bán nợ, ủy quyền thu hồi nợ, tư vấn pháp lý, tư vấn tài chính… nhưng thực chất là đòi nợ thuê;
Thứ tư là chưa kịp thời rà soát, phát hiện, kiến nghị xử lý đối với các doanh nghiệp không phải tổ chức tín dụng nhưng kinh doanh dịch vụ cho vay (công ty cổ phần đầu tư, kinh doanh dịch vụ tài chính…);
Thứ năm, sơ hở, thiếu sót trong việc bảo mật thông tin cá nhân của người vay trong các công ty tài chính, ngân hàng (gồm cả thông tin cá nhân trong các dữ liệu về thuế, bảo hiểm, giáo dục, lịch sử liên lạc điện thoại…) dẫn đến tình trạng các đối tượng mua bán, sử dụng thông tin cá nhân, người vay để gọi điện mời chào cho vay, đòi nợ, cưỡng đoạt tài sản.
Từ những vấn đề trên, lãnh đạo Cục Cảnh sát hình sự đề nghị Hiệp hội Ngân hàng hướng dẫn, khuyến khích các ngân hàng, tổ chức tín dụng thành viên thực hiện một số nội dung như:
Tăng cường các hoạt động tuyên truyền cho nhân viên trong chấp hành các quy định của pháp luật và ngành ngân hàng; chấp hành nghiêm các quy định về bảo mật dữ liệu, thông tin cá nhân liên quan.
Rà soát, hoàn thiện các quy định, văn bản chỉ đạo, thường xuyên kiểm tra điều kiện hoạt động, việc chấp hành các quy định của các ngân hàng, TCTD để chấn chỉnh các hạn chế, sơ hở liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm.
Đặc biệt, các TCTD phải rà soát, khắc phục sơ hở trong quy định, quy trình nghiệp vụ liên quan đến hoạt động của các bộ phận thu hồi nợ, xử lý nợ xấu. Nghiêm cấm các hành vi ký kết các hợp đồng biến tướng với các doanh nghiệp khác để giải ngân cho vay, mua bán nợ, đòi nợ thuê; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Cuối cùng, cần ứng dụng hiệu quả Cơ sở dữ liệu quốc về dân cư và CSDL để xác thực, làm sạch và loại bỏ tài khoản ngân hàng “ảo”; hỗ trợ ngành ngân hàng, các TCTD, công ty tài chính chính thống rút ngắn thời gian, thủ tục cấp tín dụng cho người dân góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước nói chung, phòng chống hoạt động tín dụng đen nói riêng…
