- PV: Thưa ông, quy định cho phép đóng một khoản tiền để không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự có được đưa vào dự thảo sửa đổi Hiến pháp?
- Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu: Không thể quy định nghĩa vụ thay thế vào Hiến pháp, vì Hiến pháp chỉ quy định nghĩa vụ cơ bản của công dân. Nghĩa vụ quân sự là trách nhiệm thiêng liêng cao quý của mỗi công dân, Hiến pháp chỉ quy định nghĩa vụ quân sự chứ không quy định nghĩa vụ thay thế. Sau này, khi xây dựng Luật Nghĩa vụ quân sự, nếu tính vào thực tiễn để quy định trường hợp A hay trường hợp B một cách cụ thể thì tính để đưa vào trong luật, chứ không đưa vào Hiến pháp. Phương án chốt lại sau khi tiếp thu ý kiến của ĐBQH là không đưa vấn đề này vào Hiến pháp.
- Có ý kiến băn khoăn nếu đưa nội dung nói trên vào Luật, có thể trái với Hiến pháp, xin Phó Chủ tịch cho biết quan điểm?
- Công dân có nghĩa vụ thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự, còn việc thực hiện nghĩa vụ quân sự có được thay thế hay không thì phải tùy vào điều kiện cụ thể. Hiến pháp đang nói tới việc thực hiện nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ thiêng liêng và cao quý, mà mở ra điều kiện thay thế trong Hiến pháp là không nên.
- Đang có 2 quan điểm khác nhau: một là nộp tiền và không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự; hai là những người không làm nghĩa vụ quân sự sẽ phải làm nghĩa vụ khác với cộng đồng?
- Quy định cụ thể ra sao thì sau này sẽ tính khi làm Luật Nghĩa vụ quân sự. Luật sẽ nêu rõ những điều kiện để thực hiện nghĩa vụ quân sự, ví dụ như tuổi, điều kiện gia đình, sức khỏe... Nếu như đáp ứng đủ các điều kiện thì thực hiện nghĩa vụ quân sự, còn nếu không đáp ứng được thì không phải làm. Còn vấn đề có thay thế bằng hình thức gì khác thì phải tính thêm, phải có tổng kết, chứ bây giờ chưa thể nói cụ thể được.
- Dư luận cho rằng nếu được đóng tiền để không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự thì nghĩa vụ công dân thiêng liêng này sẽ bị thương mại hóa?
- Hiện nay, tôi chỉ có thể nói rằng Hiến pháp không đặt ra vấn đề đó.
