- Không để “trên nóng, dưới lạnh” trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: Nhìn từ Hà Nội (4): Cơ quan điều tra phải sắc bén và liêm chính
- Không để “trên nóng, dưới lạnh” trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: Nhìn từ Hà Nội (3): Cơ quan xét xử phải có chuyên môn cao, bản lĩnh chính trị vững vàng
- Không để “trên nóng, dưới lạnh” trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: Nhìn từ Hà Nội (2): Từ chỉ đạo của Trung ương, Hà Nội mạnh tay với tội phạm tham nhũng
 |
Triển khai Đề án 06 đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến thiết thực góp phần ngăn ngừa “tham nhũng vặt” Trong ảnh: CAP Dịch Vọng Hậu (quận Cầu Giấy, Hà Nội) hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến |
Không ngủ quên trên thắng lợi bước đầu
10 năm đã trôi qua kể từ khi Hội nghị Trung ương V - khóa XI (tháng 5-2012) quyết định chủ trương thành lập Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị, do đồng chí Tổng Bí thư làm Trưởng ban và trận đánh “giặc nội xâm” đã đạt được những thắng lợi bước đầu. Phòng chống tham nhũng là phòng, chống giặc nội xâm, tức là chống thói hư, tật xấu, nhất là sự suy thoái về phẩm chất đạo đức, tệ ăn cắp, ăn chặn của công dưới nhiều hình thức: tiền tài, của cải, vật chất, do người khác “biếu xén” cho, tặng, hối lộ với động cơ không trong sáng. Nó thường xảy ra đối với những người có chức, có quyền, có nhiều mối quan hệ gây áp lực các cơ quan chức năng. Vì vậy, đây là nhiệm vụ rất quan trọng, nhưng cũng vô cùng khó khăn phức tạp, đòi hỏi Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị phải tiến hành một cách kiên quyết, kiên trì, liên tục, bền bỉ không nghỉ, không ngừng ở các cấp, các ngành, các lĩnh vực. Thực hiện đồng bộ các biện pháp chính trị, tư tưởng, tổ chức, hành chính, kinh tế, hình sự và đặc biệt, không được phép ngủ quên trên thắng lợi bước đầu, không được phép thấy “quan tham” đã sa vòng lao lý mà cho rằng “vòi bạch tuộc” đã bị chặt đứt.
Đấu tranh phòng chống tham nhũng không thể chủ quan, nóng vội, thỏa mãn, không né tránh, cầm chừng, nhưng phải kiên quyết phát hiện, xử lý tham nhũng, vừa phải kiên trì giáo dục, quản lý, ngăn ngừa, răn đe không để xảy ra tham nhũng, vừa phải cảnh giác đấu tranh với những âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch, phần tử xấu lợi dụng đấu tranh phòng chống tham nhũng để kích động, chia rẽ, chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ ta.
Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước, Thường trực Ban chỉ đạo, thành viên Ban chỉ đạo đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời cho chủ trương xử lý đối với những vụ án, vụ việc nghiêm trọng phức tạp, dư luận xã hội quan tâm. Công tác phòng chống tham nhũng tiêu cực tiếp tục được đẩy mạnh, khẳng định mạnh mẽ quyết tâm của Đảng và Nhà nước về cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng, được dư luận nhân dân đồng tình ủng hộ, đánh giá cao.
 |
Cuộc chiến chống tham nhũng là cuộc chiến khốc liệt, đòi hỏi sự kiên trì, đấu tranh không ngừng nghỉ bởi tham nhũng là “khuyết tật bẩm sinh” của quyền lực |
Bước tiến mới trong kiểm soát quyền lực Nhà nước
Việc Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định thành lập Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng, tiêu cực ở cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương một lần nữa thể hiện quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị trong việc đẩy mạnh công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng tiêu cực và từ Trung ương đến địa phương trong giai đoạn mới, như Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói “trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”.
Tập trung chỉ đạo hoàn thiện thể chế của Đảng, Nhà nước về xây dựng Đảng, quản lý kinh tế - xã hội và phòng chống tham nhũng tiêu cực, Trung ương đã chỉ đạo triển khai toàn diện, đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp để xây dựng và hoàn thiện thể chế về phòng chống tham nhũng, tiêu cực cả trong Đảng và Nhà nước. Từ đầu năm 2022 đến nay, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành gần 30 văn bản về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và phòng chống tham nhũng tiêu cực, đặc biệt là ban hành Quy định số 69 ngày 6-7-2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm và Hướng dẫn số 25 ngày 1-8-2022 của Ban Chỉ đạo Trung ương hướng dẫn một số nội dung về công tác phòng, chống tiêu cực, đã hình thành cơ chế đấu tranh, ngăn chặn, phòng ngừa, phát hiện và xử lý tham nhũng, tiêu cực ngày càng đồng bộ, thống nhất, chặt chẽ.
Chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2022, Quốc hội đã thông qua 6 dự án luật; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 44 Nghị định, 15 Quyết định, các bộ, ngành ban hành 216 Thông tư, Thông tư liên tịch hướng dẫn thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý kinh tế - xã hội, kịp thời thể chế hóa các đường lối, chủ trương của Đảng góp phần phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực.
Công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực ngày càng quyết liệt, hiệu quả, tạo bước đột phá mới trong công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Chưa bao giờ Ban Chỉ đạo Trung ương xử lý mạnh mẽ, nghiêm minh hành vi tham nhũng, tiêu cực như thời gian gần đây. Nhất là việc xử lý khẩn trương, nhanh chóng, kịp thời, đồng bộ, dứt điểm giữa kỷ luật Đảng với kỷ luật hành chính và xử lý hình sự đối với 2 trường hợp Ủy viên Trung ương Đảng là Bộ trưởng, nguyên Bộ trưởng trong vụ Công ty Việt Á gần đây đã thể hiện nhất quán quan điểm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai”. Việc xử lý 3 cán bộ lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước do có sai phạm trong hoạt động thanh tra, kiểm toán chính là bước tiến mới trong kiểm soát quyền lực Nhà nước.
Theo báo cáo của Ban Nội chính Trung ương - Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, 10 năm qua, cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp đã kỷ luật 2.700 tổ chức Đảng, gần 168.000 đảng viên, trong đó có hơn 7.390 đảng viên bị xử lý do tham nhũng; hơn 100 cán bộ cấp cao diện Trung ương quản lý bị kỷ luật, trong đó có 33 Ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, 50 tướng lĩnh sĩ quan trong lực lượng vũ trang.
Đông đảo cán bộ nhân dân cho rằng con số này nói lên nhiều điều. Đó là sự khẳng định cho quyết tâm phòng chống tham nhũng, tiêu cực mà Đảng, Nhà nước đang quyết liệt thực hiện. Để từ đó, Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, thực hiện tốt vai trò lãnh đạo tuyệt đối, đưa đất nước phát triển lên tầm cao mới.
Đánh giá về những kết quả đã đạt được trong 10 năm Ban Chỉ đạo Trung ương lãnh đạo chỉ đạo công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Nội chính Trung ương, Phó trưởng ban Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của người đứng đầu và các lãnh đạo chủ chốt, đặc biệt là của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng ban chỉ đạo. “Sự gương mẫu, quyết liệt “nói đi đôi với làm” của Tổng Bí thư, Trưởng ban chỉ đạo và các đồng chí lãnh đạo chủ chốt là chỗ dựa vững chắc, đảm bảo về mặt chính trị, tạo động lực to lớn và do đó, đây là nhân tố hàng đầu quyết định sự thành công của công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong thời gian qua và những năm tiếp theo” - đồng chí Phan Đình Trạc nói.
 |
TTXVN |
Xuất hiện tình trạng tham nhũng có tính lợi ích nhóm
Hà Nội là địa phương đi đầu trong cả nước về công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô, lãnh đạo Phòng Thanh tra phòng, chống tham nhũng - Thanh tra thành phố Hà Nội cho biết trong những năm qua, thành phố đã quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng chống tham nhũng (PCTN) và đạt được những kết quả tích cực.
Dự báo tình hình tham nhũng trên địa bàn thành phố vẫn diễn biến phức tạp và tiềm ẩn trong nhiều lĩnh vực như: tín dụng, ngân hàng; quản lý, sử dụng đất đai, GPMB; đầu tư xây dựng; tài chính, thuế... Tính chất tham nhũng ngày càng phức tạp; thủ đoạn tinh vi hơn; phạm vi, lĩnh vực tham nhũng ngày càng rộng.
Vẫn còn dư luận về tình trạng nhũng nhiễu của một bộ phận cán bộ, công chức trong thực thi công vụ, nhiệm vụ. Một số vụ tham nhũng được phát hiện trong lĩnh vực y tế, thực hiện chế độ, chính sách người có công đã gây bức xúc trong dư luận, quần chúng nhân dân. Đã xuất hiện tình trạng tham nhũng có tính lợi ích nhóm trong một số lĩnh vực. Tham nhũng vẫn là một trong những vấn đề bức xúc của xã hội và là một yếu tố tiềm ẩn, nguy cơ gây mất ổn định chính trị, xã hội.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, lãnh đạo Phòng Thanh tra phòng, chống tham nhũng - Thanh tra thành phố Hà Nội cũng thẳng thắn cho biết, công tác phòng chống tham nhũng vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: trách nhiệm người đứng đầu ở một số cơ quan, đơn vị trong việc chỉ đạo triển khai các giải pháp phòng ngừa tham nhũng có lúc chưa quyết liệt; các giải pháp phòng ngừa tham nhũng triển khai còn hình thức; việc rà soát, đánh giá, sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục những sơ hở của cơ chế, chính sách, pháp luật về quản lý kinh tế - xã hội còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu phòng chống tham nhũng; việc tự kiểm tra, phát hiện tham nhũng trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị còn hạn chế...
Nguyên nhân của các hạn chế tồn tại trên do: một số cơ quan, tổ chức, đơn vị và người đứng đầu chưa quan tâm đúng mức tới việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện và kiểm tra, đôn đốc công tác phòng chống tham nhũng; việc quản lý, giáo dục cán bộ, đảng viên, công chức còn hạn chế. Vẫn còn tình trạng suy thoái đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Một số cơ chế, chính sách, quy định của pháp luật về quản lý kinh tế - xã hội còn sơ hở, thiếu đồng bộ, dễ bị lợi dụng để tham nhũng; một số quy định của pháp luật liên quan tới việc phát hiện, xử lý tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng chưa đầy đủ, còn vướng mắc trong tổ chức thực hiện.
Hoạt động giám định tư pháp trong các lĩnh vực tài chính, kế toán, ngân hàng, xây dựng phục vụ công tác phòng chống tham nhũng còn gặp khó khăn, vướng mắc, ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng điều tra, truy tố, xét xử các vụ việc, vụ án tham nhũng.
Công tác phối hợp trong việc phát hiện, xử lý tham nhũng có nơi, có lúc chưa tốt. Một số đơn vị chưa quan tâm kiểm tra, giám sát thường xuyên việc thực hiện chế độ trách nhiệm, chế độ công vụ, nhất là các khâu, quy trình, thủ tục liên quan tới người dân, doanh nghiệp dẫn đến tình trạng sách nhiễu, tiêu cực gây bức xúc trong xã hội.
 |
Các đối tượng từng một thời là cán bộ lãnh đạo cấp cao, tập đoàn kinh tế đã lâm vào vòng lao lý trong các vụ án trọng điểm |
Quyết liệt giám sát, kiểm tra thực chất kê khai tài sản
Từ thực tiễn công tác lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác phòng chống tham nhũng, lãnh đạo Phòng Thanh tra phòng, chống tham nhũng - Thanh tra thành phố Hà Nội chỉ ra một số bài học kinh nghiệm như: Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị là điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết đồng bộ, thống nhất, nâng cao hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng.
Xác định công tác phòng ngừa là chính; nâng cao hiệu quả công tác phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm đồng thời công khai kết quả xử lý vi phạm.
Tăng cường thanh tra, kiểm tra để kịp thời chấn chỉnh công tác quản lý Nhà nước, phát hiện những sơ hở, bất cập trong cơ chế, chính sách; phát hiện, xử lý vi phạm.
Lãnh đạo Phòng Thanh tra phòng, chống tham nhũng - Thanh tra thành phố Hà Nội khẳng định, cần có giải pháp đột phá, hiệu quả hơn trong việc phát hiện, xử lý hành vi tham nhũng như thu hồi tài sản tham nhũng, đảm bảo tính độc lập của cơ quan chuyên trách phòng chống tham nhũng, xử lý tội phạm tham nhũng có yếu tố nước ngoài... các giải pháp phòng ngừa có trọng tâm, phù hợp với thực tế nền công vụ như xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu, ứng dụng công nghệ thông tin trong việc công khai, minh bạch các hoạt động của cơ quan Nhà nước, phát triển dịch vụ công trực tuyến ở các cấp...
Đặc biệt, một trong những điểm mới trong công tác phòng chống tham nhũng được Thanh tra thành phố chú trọng, đó là triển khai những giải pháp quyết liệt để hạn chế tính hình thức và kiểm soát thực chất được tài sản của cán bộ, công chức, nhất là đối với những người có chức vụ.
Lãnh đạo Phòng Thanh tra phòng, chống tham nhũng - Thanh tra thành phố Hà Nội phân tích, trước đây, việc kê khai tài sản được đánh giá là còn hình thức và chưa kiểm soát được tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn. Chính vì vậy, nhiều giải pháp mới đã được thể chế hóa trong Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 và Nghị định số 130/2020/NĐ-CP của Chính phủ. Để hạn chế tính hình thức và kiểm soát thực chất được tài sản của cán bộ, công chức, nhất là đối với những người tham gia ứng cử ĐBQH và HĐND các cấp thì nhất thiết phải thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng về kiểm soát tài sản, thu nhập và Nghị định số 130/2020/NĐ-CP.
Theo đó, Thanh tra thành phố sẽ tập trung rà soát, lập danh sách đầy đủ những người có nghĩa vụ kê khai để tránh bỏ lọt đối tượng phải kê khai lần đầu; tổ chức kê khai theo đúng trình tự, thủ tục quy định, đặc biệt là khâu rà soát nội dung bản kê khai để bảo đảm kê khai đúng mẫu, đúng hướng dẫn. Các trường hợp kê khai chưa đúng, chưa đầy đủ phải kiên quyết yêu cầu kê khai lại.
Phải tổ chức việc công khai bản kê khai tài sản, thu nhập theo đúng quy định và lựa chọn hình thức niêm yết hay công bố tại cuộc họp sao cho phù hợp nhất với tính chất tổ chức, hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị mình. Đồng thời cần tổ chức tốt việc kiểm tra, xác minh tính trung thực trong kê khai tài sản, thu nhập, đặc biệt là việc kiểm tra xác minh khi có tố cáo hoặc theo yêu cầu của cấp có thẩm quyền và kiểm tra, xác minh ngẫu nhiên theo kế hoạch hàng năm.
Việc thành lập Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng thành phố Hà Nội đã khẳng định được tính cấp thiết và vai trò lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện công tác phòng chống tham nhũng ở địa phương. Điều đó được thể hiện qua hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng tiêu cực của lực lượng Công an Thủ đô, sự liên kết phối hợp xử lý các vụ án tham nhũng phức tạp, gây bức xúc dư luận nhân dân của 3 ngành nội chính thành phố Hà Nội (Tòa án, Viện Kiểm sát, Công an).
Lãnh đạo thành phố Hà Nội từ đồng chí Bí thư Thành ủy đến các đồng chí trong Thường trực Thành ủy và lãnh đạo các đơn vị chức năng như Thanh tra, Nội chính, Công an, Tòa án, Viện Kiểm sát… đã liên tục chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức Đảng trực thuộc Thành ủy, UBND thành phố thông qua hoạt động theo phạm vi trách nhiệm được giao làm rõ nguyên nhân, điều kiện phát sinh tham nhũng, tiêu cực; trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức để xảy ra tham nhũng, tiêu cực; những sơ hở, bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật để yêu cầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị và người có thẩm quyền thực hiện các biện pháp ngăn ngừa, khắc phục sai phạm; đồng thời kiến nghị sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật có liên quan. Lãnh đạo Đảng bộ thành phố Hà Nội đã chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra, giám sát các cấp ủy, tổ chức Đảng trực thuộc Thành ủy, UBND thành phố và cấp ủy viên, đảng viên có thẩm quyền trong xử lý khiếu nại, tố cáo về hành vi tham nhũng, tiêu cực và xử lý thông tin về các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực do các cá nhân, tổ chức phát hiện, cung cấp, kiến nghị.
Có thể khẳng định, Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thành phố Hà Nội đã đảm nhiệm bước đầu vai trò quan trọng, có hiệu lực, hiệu quả trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực với phương châm “không có ngoại lệ, không có vùng cấm” quyết không để “trên nóng, dưới lạnh”, đúng với tinh thần chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Người dân Thủ đô kỳ vọng Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thành phố Hà Nội phát huy vai trò, trách nhiệm, quyết tâm đẩy lùi tệ nạn tham nhũng bằng những biện pháp tích cực, thiết thực hiệu quả, góp phần xây dựng Thủ đô xứng tầm “Văn hiến, văn minh, hiện đại”.
