Giá xăng dầu trên thế giới đang giảm, người dân và doanh nghiệp chờ đợi giá trong nước sẽ giảm trùng với thời điểm Bộ trưởng Bộ Công Thương có tên trong danh sách thành viên Chính phủ sẽ đăng đàn trả lời chất vấn trước Quốc hội. Điều hành giá xăng dầu theo cơ chế thị trường vẫn là vấn đề thu hút sự quan tâm của đại biểu Quốc hội và cử tri.
Một số đại biểu phát hiện, trong những năm qua, giá xăng dầu luôn khó lường dù tăng hay giảm. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội nhận xét rằng, cứ mỗi kỳ họp Quốc hội là thấy giá xăng dầu giảm hoặc “án binh bất động” để làm yên lòng các đại biểu. Một đại biểu từng thẳng thắn hỏi Bộ trưởng Bộ Công Thương và Bộ trưởng Bộ Tài chính, đó có phải sự trùng hợp ngẫu nhiên hay là biện pháp “linh hoạt” của hai Bộ trưởng trước thềm chất vấn? Giờ đây, có vẻ giá xăng đã “khách quan” hơn khi ngay vào thời điểm khai mạc kỳ họp thứ 9, giá đã tăng vọt.
Trong một báo cáo vừa gửi tới các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, giá xăng dầu được điều chỉnh hài hòa theo diễn biến giá thế giới. Giảm giá khi đầu vào giảm, giữ ổn định thông qua giảm thuế nhập khẩu, tăng giá thích hợp khi yếu tố đầu vào tăng. Tuy nhiên, một số chuyên gia thị trường và kinh tế nhận xét, hiên nay Bộ Công Thương và Bộ Tài chính có ý kiến khác nhau. Bộ Công thương cho rằng, thuế môi trường làm tăng giá xăng, Bộ Tài chính lại nói không. Vậy bên nào đúng hay cả hai cùng đúng? Theo phân tích của giới chuyên gia, Bộ Công Thương có lý vì sau khi giảm thuế nhập khẩu xăng dầu thì giá xăng phải giảm. Nay do tăng thuế môi trường, giá xăng không giảm được.
Bình luận về điều hành giá theo cơ chế thị trường, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nhấn mạnh, điều chỉnh giá xăng tăng giảm là bình thường. Song, tăng giảm thế nào để thuyết phục được người dân và doanh nghiệp đó là sự tăng giảm hợp lý, chứ khi giá xăng dầu thế giới đã giảm, giá trong nước lại tăng thì làm sao người tiêu dùng tin và chia sẻ được. Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp vừa và nhỏ cho rằng, điều hành xăng dầu đã nói theo nguyên tắc thị trường thì cứ đúng thị trường mà làm. Nếu cứ nửa này, nửa nọ thì rất khó điều hành. Nghị định 83/NĐ-CP đã quá rõ ràng, không có gì để chê trách. Đáng nói là cơ quan điều hành vẫn chưa thực hiện đúng nghị định này.
