Nếu tàu Trung Quốc tiếp tục đâm, tàu Việt Nam sẽ có hành động tự vệ

ANTĐ - Ông Ngô Ngọc Thu (Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam) khẳng định, nếu tàu Trung Quốc tiếp tục chủ động đâm tàu Việt Nam trong những ngày tới, thì tàu Việt Nam buộc phải có hành động tự vệ.

Chiều nay (7-5), ngay sau khi các cơ quan chức năng Việt Nam thông tin đến báo chí tình hình thực địa căng thẳng xung quanh khu vực giàn khoan Haiyang Shiyou 981 của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của Việt Nam ở biển Đông, phần hỏi-đáp giữa báo giới và các vị đồng chủ tọa buổi họp báo đã diễn ra.

Quang cảnh buổi họp báo

- PV: Tại sao đến nay Việt Nam- Trung Quốc chưa sử dụng điện đàm đường dây nóng giữa lãnh đạo cấp cao nhất của hai nước? Những nỗ lực ngoại giao của Việt Nam những ngày qua cho thấy Việt Nam muốn giải quyết vấn đề theo con đường ngoại giao, kêu gọi Trung Quốc tham gia đàm phán để xử lý bất đồng. Nếu trong trường hợp các yêu cầu chính đáng của Việt Nam tiếp tục bị Trung Quốc phớt lờ, Việt Nam tính tới các kịch bản phản ứng thế nào? 

Ông Trần Duy Hải (Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới Quốc gia): Chúng ta đã sử dụng các đường dây nóng , đó là đường dây nóng giữa ở Bộ Ngoại giao 2 nước  cũng như ở cấp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và ủy viên Quốc vụ. Chúng ta cũng đã nêu với phía Trung Quốc là sẵn sàng điện đàm ở lãnh đạo cấp cao và chúng ta đang chờ đợi ở phía Trung Quốc.

Thứ hai là thông báo cho các nước, do là  tính chất nghiêm trọng của vấn đề và thấy rằng là nó sẽ đe dọa hòa bình ổn định và an ninh toàn hàng hải ở Biển Đông. Cho nên là chúng tôi đã thông báo cho các nước ASEAN và các nước liên quan khác quan tâm và có lợi ích ở khu vực này. Hầu hết các nước đều bày tỏ lo ngại trước cái hành vi của Trung Quốc.

Tôi cũng xin khẳng định là vấn đề chủ quyền rất thiêng liêng đối với đất nước chúng ta, cho nên chúng ta sẽ sử dụng tất cả những biện pháp cần thiết để mà bảo vệ các quyền và lợi ích của  chúng ta. Chính sách nhất quán của Việt Nam thông qua các biện pháp hòa bình để mà giải quyết các tranh chấp liên quan thì chúng ta kiên trì thực hiện theo gọi các biện pháp hòa bình, giải quyết các tranh chấp.

PVLiên quan đến vụ việc này, trong những ngày qua có xảy ra chết người không? Các clip chiếu cho thấy tàu Trung Quốc chủ động đâm vào tàu Việt Nam. Liệu tàu Việt Nam có đâm vào tàu Trung Quốc để bảo vệ tàu thuyền của mình hay các hoạt động này chỉ có tàu Trung Quốc tiến hành?

Ông Ngô Ngọc Thu (Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam): Mặc dù những ngày qua, tình hình thực địa những ngày qua căng thẳng. Trung Quốc chủ động tiến hành đâm va, sử dụng trang bị trên tàu để phun nước vào tàu Việt Nam. Nhưng đến giờ phút này tôi khẳng định chưa có người nào bị chết trên biển. Có 6 kiểm ngư viên Việt Nam bị mảnh kính văng vào gây thương tích phần mềm.

Các clip chiếu cho thấy các tàu hải cảng, tàu bảo vệ của Trung Quốc chủ động đâm va vào các tàu Việt Nam, gây hư hỏng, ảnh hưởng đến trang thiết bị tàu của Việt Nam. Lực lượng cảnh sát biển, lực lượng kiểm ngư hết sức kiên trì kiềm chế. Chúng tôi tiếp tục bám trụ và giải quyết mọi việc trên biển. Nhưng mọi sự chịu đựng có giới hạn. Nếu tiếp tục đâm vào chúng tôi, chúng tôi cũng sẽ có tự vệ tương tự để đáp lại.

Ông Ngô Ngọc Thu, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam


PVHiện nay phía Trung Quốc đã thực sự khoan thăm dò dưới đáy biển của Việt Nam hay chưa? Nếu như Trung Quốc không chịu rút giàn khoan ra khỏi Việt Nam thì Việt Nam sẽ có hành động gì tiếp theo?

Ông Ngô Ngọc Thu: Cho đến thời điểm này, giàn khoan Haiyang Shiyou 981 đã được định vị ở các vị trí đã xác định trên bản đồ. Hiện nay sau định vị, giàn khoan đang tiến hành tác nghiệp làm chuẩn bị để tiến tới khoan thăm dò.

Ông Trần Duy Hải: Việt Nam chủ trương thông qua các biện pháp hòa bình để giải quyết các tranh chấp liên quan ở Biển Đông. Hiện nay và sắp tới chúng ta sẽ tiếp tục duy trì, trao đổi với Trung Quốc để xử lý những vấn đề Biển Đông.

Một lần nữa khẳng định vì các quyền và lợi ích chính đáng của chúng ta ở Biển Đông, chúng ta sẽ sử dụng tất cả các biện pháp hòa bình được quy định bởi luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ để bảo vệ các quyền và lợi ích của Việt Nam.

PVĐây có phải là lần đầu tiên Trung Quốc đưa toàn bộ giàn khoan vào hoạt động tại thềm lục địa Việt Nam. Phía Việt Nam sẽ có những biện pháp gì để ngăn chặn Trung Quốc lặp lại các hoạt động trong tương lai? Các hoạt động của Trung Quốc có hệ quả gì khi tuyên bố ứng xử ở các bên về Biển Đông và việc đàm phán tiến tới bộ quy tắc ứng xử COC?

Ông Trần Duy Hải: Trước đây Trung Quốc cũng đã nhiều lần tiến hành thăm dò ở khu vực này và chúng ta cũng đã kiên quyết đấu tranh và Trung Quốc cũng đã rút khỏi. Trung Quốc cũng đã từng thuê các giàn khoan của các nhà thầu nước ngoài để dự tính khoan thăm dò trên thềm lục địa của Việt Nam. Nhưng chúng ta đã đấu tranh quyết liệt, kể cả gặp nhà thầu đó để đấu tranh, cho nên cũng chưa xảy ra trường hợp là Trung Quốc khoan thăm dò thềm lục địa của chúng ta. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc sử dụng tàu của chính Trung Quốc để khoan thăm dò trên các thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Như tôi đã khẳng định nhiều lần là chúng ta sẽ phải tiếp tục đấu tranh bằng mọi biện pháp, để bảo vệ các quyền và lợi ích của chúng ta ở Biển Đông với chủ trương nhất quán của chúng ta. Chúng ta sẽ sử dụng biện pháp hòa bình, trong đó trước hết ưu tiên là đàm phán thương lượng với các nước liên quan. 

Ông Lê Hải Bình, quyền Vụ trưởng Vụ thông tin báo chí, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao
mời các phóng viên trong nước và quốc tế đặt câu hỏi

PVĐộng thái Trung Quốc cho đến nay đã bị cộng đồng quốc tế lên án. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ gọi đây là hành động "khiêu khích" và "gây hấn". Tuy nhiên những phản ứng của Việt Nam như đại diện ngoại giao và các cơ quan liên quan vẫn nói rằng chúng ta đang kiên trì theo đuổi biện pháp ngoại giao. Dư luận cho rằng Việt Nam nín nhịn trước hành động của Trung Quốc. Báo chí Trung Quốc đang tiếp cận điều này. Cho rằng Việt Nam "gây hấn", thậm chí tờ Hoàn cầu Thời báo cũng nói rằng "Trung Quốc cần dạy cho Việt Nam một bài học". Xin được hỏi có phải sự nhịn của Việt Nam đang làm cho Trung Quốc ngày càng lấn tới hay không? Ông bình luận gì?

- Hành động của Trung Quốc diễn ra ngay trước thềm của Hội nghị cấp cao ASEAN tại Myanmar, nơi mà các nhà lãnh đạo khu vực dự kiến thảo luận về xây dựng COC, được coi là bộ quy tắc xây dựng lòng tin giữa ASEAN và Trung Quốc. Nhưng hành động của Trung Quốc làm sao có thể xây dựng được lòng tin? Thông điệp dự kiến của Thủ tướng tại hội nghị là gì?

Ông Trần Duy Hải: Tôi xin thông báo Việt Nam là đất nước yêu chuộng hòa bình, chúng ta trải qua nhiều cuộc chiến tranh, nên chúng ta mong muốn hòa bình và chúng ta kiên trì dùng các biện pháp hòa bình để giải quyết các tranh chấp. Tất nhiên tôi đã nói nhiều, vấn đề chủ quyền lãnh thổ thiêng liêng với các dân tộc, cũng như Việt Nam. Nên Việt Nam sẽ sử dụng tất cả các biện pháp được quy định bởi Hiến chương LHQ để bảo vệ quyền lợi và lợi ích của mình. Chúng tôi đã nói vấn đề này rất nhạy cảm, rất nguy hiểm, nên chúng tôi thấy nó đe dọa hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải tại Biển Đông. Tại các Diễn đàn ASEAN luôn trao đổi về vấn đề Biển Đông. Nên chắc chắn vấn đề này sẽ được trao đổi tại các hội nghị của Diễn đàn sắp tới. 

P.V- Việt Nam liệu có thể theo gương của Philippines, đưa vụ việc ra tòa án quốc tế không?

Ông Trần Duy Hải: Đây là một trong những biện pháp hòa bình, nên Việt Nam hoàn toàn có thể sử dụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. 

P.V- Sau cuộc họp báo này, phía Việt Nam có tiếp tục tổ chức họp báo quốc tế ở nước ngoài, nhằm thông tin tình hình rộng rãi hơn nữa đến với thế giới?

Ông Trần Duy Hải: Cái này còn tùy vào tình hình hình, sẽ có ứng biến hợp lý.

P.V- Nhiều năm qua, phía Trung Quốc liên tục bắt giữ và gây thương tích cho ngư dân Việt Nam. Chính phủ Việt Nam đã yêu cầu bồi thường, chúng ta đã được bồi thường chưa, cụ thể ra sao?

Ông Trần Duy Hải: Chắc chắn, trong vụ việc lần này chúng ta cũng sẽ yêu cầu Trung Quốc phải bồi thường những thiệt hại gây ra cho tàu của Việt Nam.