Trạm thông tin du lịch trên phố Lý Thường Kiệt: Lấp ló sau... ô tô
Có cũng như không…
Khi mới xuất hiện, IT Kiost đã nhận được sự ủng hộ, đồng tình của người dân và du khách. Song, hơn 5 năm đi vào hoạt động, các IT Kiosk đã bị hư hỏng, xuống cấp, không mấy ai sử dụng. Có mặt tại IT Kiosk đặt bên ngoài Cung Văn hóa Hữu nghị Hà Nội, chúng tôi nhận thấy 1 cái bị hỏng, cái còn lại không sử dụng được. Khi thử thao tác trên bảng điều khiển điện tử thì trên hệ thống hiện lên duy nhất dòng chữ: “Chương trình đang chạy thử nghiệm”.
Thấy chúng tôi loay hoay tìm kiếm thông tin, anh Nguyễn Quang Hải, lái “xe ôm” trên phố Trần Hưng Đạo cho biết: “Rất hiếm khi có khách du lịch ghé vào IT Kiosk này vì họ bấm mãi mà… chẳng thấy gì. Thú thật, ban đầu tôi tưởng đây là bốt điện thoại thẻ…”.
Theo quan sát của chúng tôi, các IT Kiosk không có dấu hiệu nhận biết một cách dễ dàng. Dòng chữ Tourist Information được in khá nhỏ, bị che khuất một phần bởi mái che. Màn hình cảm ứng đặt trong buồng với ba mặt đều dán poster quảng cáo kín mít. Nhìn từ ngoài vào, IT Kiosk trông giống bốt điện thoại thẻ hoặc một bốt quảng cáo hơn là trạm tra cứu thông tin du lịch. Chưa kể, đối với các IT Kiosk lắp đặt một màn hình cảm ứng, diện tích buồng tra cứu rất hẹp, những người nước ngoài có khổ người to lớn khó có thể đứng tra cứu thông tin một cách dễ dàng.
Tại một số IT Kiosk khác ở ngã tư Phố Huế - chợ Hôm, khách sạn Nikko, công viên Thống Nhất… chúng tôi cũng nhận thấy những trạm thông tin này trong tình trạng tê liệt hoàn toàn, màn hình tối om, phần sơn xung quanh máy bị gỉ sét, cáu bẩn. Không ít trạm người dân để ô tô, xe máy xung quanh, khiến khách du lịch rất khó nhận biết đó là IT Kiost. Ông Lương Văn Khánh - một khách du lịch đến từ TP Hồ Chí Minh phàn nàn: “Mặc dù đây không phải là lần đầu tiên tôi tới thăm Thủ đô, nhưng vì muốn tìm đường tới các địa điểm du lịch dễ dàng hơn, tôi đã đến trạm thông tin ngay trên phố Lý Thường Kiệt để tra cứu, vậy mà máy ở đó lại bị hỏng. Thấy có người chỉ bên ngoài khách sạn Nikko cũng có một IT Kiosk nên tôi đã quá bộ tìm đến đây, song trạm thông tin này cũng trong tình trạng tương tự. Rõ ràng tôi tra trên mạng ở địa bàn Thủ đô có rất nhiều IT Kiosk nhưng tìm đỏ mắt mà không thấy IT Kiosk nào còn hoạt động…”. Không chỉ hư hỏng, xuống cấp, một số IT Kiost còn bị sử dụng vào mục đích khác như làm nơi bán hàng, kinh doanh, nơi để đồ đạc, nơi trú chân, nghỉ ngơi của những người lang thang, cơ nhỡ, thậm chí còn là nơi phóng uế bừa bãi. Đặc biệt, nhiều IT Kiosk được lắp đặt ở vị trí ít người qua lại nên ban đêm bị các đối tượng đập phá, lấy cắp linh kiện.
Máy hỏng do… thời tiết?
Trạm thông tin du lịch trên phố Huế với màn hình tối thui
Từ năm 2006, hơn 40 IT Kiosk đã được lắp đặt trên địa bàn Hà Nội để phục vụ du khách. Ước tính mỗi máy tra cứu trị giá gần 10.000 USD và kinh phí để bảo trì, thay mới là 3.700 USD/máy/7 năm. IT Kiosk được thể hiện bằng 2 thứ tiếng Anh và Việt, thực hiện theo công nghệ của hãng 3M (Mỹ) hoạt động trên nguyên lý của phần mềm ứng dụng dạng web và công nghệ mới trên màn hình cảm ứng. Khi cần tra cứu bất cứ thông tin gì liên quan đến các địa chỉ nhà hàng, khách sạn, quán ăn, điểm du lịch… du khách chỉ cần chạm nhẹ lên màn hình và làm theo hướng dẫn... Được biết, tại thời điểm triển khai dự án, Việt Nam là nước thứ hai sau Singapore lắp đặt hệ thống IT Kiosk trên đường phố.
Tuy vậy, đến thời điểm hiện tại, có khá nhiều trạm IT Kiosk trong tình trạng không hoạt động. Theo một đại diện của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) Hà Nội - đơn vị có trách nhiệm quản lý lắp đặt và sử dụng các IT Kiosk, nguyên nhân chính là do các trạm được lắp đặt ngoài trời dù có mái che nhưng do khắc nghiệt của thời tiết nên dễ bị trục trặc. Bên cạnh đó, không ít người ý thức kém, dù chưa biết sử dụng các thiết bị trong trạm song lại ấn liên tiếp, thậm chí đập mạnh vào màn hình khiến hệ thống không xử lý kịp thông tin và máy đã bị treo. Ngoài ra, một số vị trí lắp đặt trạm không đảm bảo các điều kiện về vệ sinh môi trường, an ninh trật tự... có điểm đơn vị thi công khi hạ ngầm đường dây cáp đã làm mất nguồn đấu nối điện đến các trạm khác. Trong khi đó, về mặt kỹ thuật, khi các trạm thông tin bị mất điện sẽ không tự hoạt động khi có điện trở lại. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền tác dụng, hiệu quả của các trạm thông tin điện tử trong việc phục vụ người dân và du khách về du lịch còn chưa thực sự tích cực.
Ông Nguyễn Đình Bằng - một cán bộ hưu trí ở phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm bày tỏ quan điểm: “IT Kiosk là một trong những phương tiện quảng bá du lịch tiện ích, hiện đại trong thời đại công nghệ phát triển. Do đó, để các trạm IT Kiosk hoạt động hiệu quả như mong muốn, đề nghị đơn vị chủ đầu tư cần kiểm tra tổng thể các trạm thông tin và cho thay thế các máy hư hỏng, thay đổi biển báo để du khách dễ nhận biết hơn. Mặt khác, đơn vị này cũng phải tiến hành trang trí, tu sửa một số trạm đã xuống cấp, di chuyển đến vị trí mới hoặc loại bỏ một số trạm không hoạt động hiệu quả, đồng thời làm tốt vệ sinh máy và khu vực quanh trạm thông tin điện tử. Bên cạnh đó, cơ quan chủ quản nên thường xuyên cập nhật thông tin mới về du lịch Hà Nội, liên hệ chặt chẽ với chính quyền địa phương - nơi đặt các IT Kiosk để cùng phối hợp trong việc đảm bảo vệ sinh cũng như công tác bảo vệ an ninh trật tự ”…
Có thể khẳng định việc xây dựng, lắp đặt các trạm thông tin du lịch là thực sự cần thiết. Tuy nhiên, để hệ thống IT Kiosk thực sự là công cụ tiện ích đối với du khách, các cơ quan chức năng cần tăng cường tuyên truyền để người dân, du khách nhận biết và hiểu về tác dụng của các trạm này, đồng thời cần có biện pháp xử lý kiên quyết đối với những cá nhân chiếm dụng các trạm thông tin du lịch để kinh doanh, ảnh hưởng đến việc tra cứu thông tin của du khách, gây mất mỹ quan đô thị…
