Tín hiệu tích cực từ xử lý nợ xấu

ANTĐ - Mới đây, Tổ chức xếp hạng tín nhiệm toàn cầu Moody’s đã công bố Báo cáo triển vọng hệ thống ngân hàng 2014. Theo đánh giá của tổ chức này, nợ xấu của hệ thống ngân hàng Việt Nam ít nhất là 15%. Trước thông tin này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã lên tiếng khẳng định nợ xấu của toàn hệ thống đã giảm mạnh về mức 3,63% tổng dư nợ tín dụng (cuối tháng  12-2013).

Nợ xấu toàn hệ thống đã giảm mạnh về mức 3,63% tổng dư nợ tín dụng

Nợ xấu không cao như Moody’s đánh giá

Theo Moody’s, những tín hiệu bình ổn gần đây về kinh tế vĩ mô cũng như những điều chỉnh trong quy chế giám sát sẽ đem lại lợi ích cho hệ thống ngân hàng của Việt Nam trong vòng 2-3 năm tới. Đặc biệt, việc Chính phủ Việt Nam đã có những bước đi để bình ổn tình hình thanh khoản trong hệ thống ngân hàng, từ đó đẩy lùi nguy cơ xảy ra một cuộc khủng hoảng hệ thống là hành động mang tính tích cực.

Tuy nhiên, theo ước tính mà Moody’s đưa ra, “tài sản có vấn đề” (nợ xấu) trong hệ thống ngân hàng của Việt Nam chiếm ít nhất 15% tổng tài sản, cao hơn nhiều so với con số nợ xấu 4,7% mà NHNN đưa ra vào tháng 10-2013.

Mức nợ xấu của ngân hàng Việt Nam mà Moody’s đưa ra tương tự con số mà một số tổ chức quốc tế khác ước đoán. Tổ chức đánh giá tín nhiệm Fitch cũng cho rằng, mức nợ xấu của hệ thống ngân hàng Việt Nam là 15%. 

Tổ chức này cho rằng, nhu cầu vay vốn của khách hàng ở mức thấp đang gây sức ép đối với tỷ suất lợi nhuận của các ngân hàng. Lợi nhuận của các ngân hàng cũng đang ở mức thấp do môi trường kinh doanh gặp nhiều thách thức. 

Trước thông tin trên, NHNN cho biết, theo số liệu báo cáo của các tổ chức tín dụng, tỷ lệ nợ xấu của hệ thống Ngân hàng Việt Nam tăng từ 4,08% (cuối năm 2012) lên  4,73%/ tổng dư nợ tín dụng vào tháng 10-2013. Khi tình hình kinh tế vĩ mô được cải thiện và dần phục hồi, cộng với những nỗ lực của hệ thống tổ chức tín dụng, diễn biến nợ xấu đã có những tín hiệu khả quan, tỷ lệ nợ xấu của toàn hệ thống đã giảm mạnh về mức 3,63% tổng dư nợ tín dụng (cuối tháng 12-2013).

Nỗ lực kiềm chế 

“Tuy mức giảm nợ xấu còn chưa nhiều song đó là tín hiệu hết sức tích cực phản ánh những nỗ lực của ngành ngân hàng trong việc xử lý nợ xấu. Để có được những kết quả trên, hệ thống ngân hàng đã tích cực, chủ động thực hiện các giải pháp kiềm chế nợ xấu gia tăng và xử lý nợ xấu như: cơ cấu lại nợ để hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận được vốn vay phục vụ sản xuất; kiểm soát chặt chẽ và tiết giảm chi phí hoạt động, tích cực đôn đốc, thu hồi nợ, trích lập dự phòng và xử lý nợ xấu bằng dự phòng rủi ro; bán nợ, xử lý tài sản đảm bảo; thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng và hạn chế nợ xấu phát sinh mới, đặc biệt là việc thành lập và đưa vào hoạt động Công ty quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC)”, NHNN nhìn nhận. 

Cũng theo NHNN, trong bối cảnh sản xuất kinh doanh còn nhiều khó khăn, thị trường bất động sản chậm phục hồi và khả năng trả nợ của khách hàng vay còn yếu thì áp lực tăng nợ xấu là rất lớn. Biện pháp cơ cấu lại nợ theo Quyết định 780/QĐ-NHNN thực sự có ý nghĩa hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tiếp tục được vay vốn ngân hàng với lãi suất hợp lý hơn nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro nợ xấu tăng trở lại nếu kinh tế vĩ mô và điều kiện sản xuất kinh doanh, thị trường bất động sản chậm được cải thiện. 

Đại diện NHNN cho rằng: “Nếu tính toán một cách thận trọng, nợ xấu bao gồm cả nợ xấu được cơ cấu lại theo Quyết định 780/QĐ-NHNN thì tỷ lệ nợ xấu là khoảng 9%. Gần đây, Moody’s đánh giá nợ xấu của hệ thống ngân hàng Việt Nam không dưới 15% dựa trên các phương pháp, tiêu chí, thông tin của Moody’s. Số liệu nợ xấu của NHNN được xác định dựa trên cơ sở quy định của pháp luật hiện hành và các thông tin chính thức. Do không có chuẩn mực thống nhất về phân loại nợ nên các cơ quan, tổ chức khác nhau đưa ra số liệu nợ xấu không giống nhau về cùng một đối tượng là bình thường”. 

NHNN khẳng định, nhìn chung số liệu, thông tin về nợ xấu và hoạt động ngân hàng do cơ quan quản lý Nhà nước có trách nhiệm đưa ra là đáng tin cậy hơn và có cơ sở pháp lý hơn. Vì vậy, những thông tin thị trường và những nghiên cứu, đánh giá chất lượng tín dụng của cơ quan, tổ chức không có chức năng quản lý nhà nước chỉ có ý nghĩa tham khảo.