Thuốc lá điện tử gây hại như thuốc lá thật

ANTĐ - Gần 10 năm nay, anh Nguyễn Mạnh Hùng, ở đường Lạc Long Quân, quận Tây Hồ tìm đủ mọi cách cai thuốc lá mà không được. Sau khi nghe bạn bè mách sử dụng thuốc lá điện tử (hay còn gọi là e – cigarette) như một giải pháp thay thế anh Hùng đâm ra nghiện loại thuốc lá này. Tuy nhiên, mới đây Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa ra khuyến cáo chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy thuốc lá điện tử là an toàn...

Cai thuốc lá thật, nghiện thuốc lá ảo

Anh Hùng cho hay, sau khi truy cập vào một trang web có đăng quảng cáo bán thuốc lá điện tử trên mạng, anh đã liên hệ để đặt mua. Theo như lời quảng cáo thì thuốc lá điện tử có hình dạng như cây bút có giá từ 900.000 - 2.000.000 đồng/hộp kèm theo một bộ sạc và một lọ tinh dầu. Loại thuốc lá này có mùi thơm dịu, không gây khó chịu cho người xung quanh. Hết pin có thể sạc để sử dụng tiếp, còn nếu hết tinh dầu, người sử dụng có thể tìm mua với giá tương đối rẻ, gồm nhiều loại hương vị như bạc hà, sôcôla, cà phê, táo, anh đào hay caramen. Những loại tinh dầu này có thể chứa ít, nhiều hoặc không có nicotine, tuỳ sự lựa chọn của mỗi người. “Tôi đã sử dụng thuốc lá điện tử được 6 tháng và có cảm giác như đang hút thuốc thật, tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, mới đây tôi biết được thông tin dùng thuốc lá điện tử không an toàn hơn thuốc lá thường, thậm chí loại thuốc lá này còn chứa lượng nicotine gây hại cho tim mạch như thuốc thật khiến tôi thật sự lo lắng…”- anh Hùng chia sẻ.

Thời gian gần đây, không ít người muốn cai thuốc lá đã chọn thuốc lá điện tử để chế ngự cảm giác thèm thuốc. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng thuốc lá điện tử thường xuyên, không ít người lại quay sang “nghiện” loại thuốc lá này. Được biết, hiện thuốc lá điện tử được rao bán rất nhiều trên các trang điện tử mua bán, rao vặt và được quảng cáo với những lời “có cánh” như sử dụng tinh dầu chứa chất nicotine sạch (không có các chất gây bệnh), tạo cảm giác như đang hút thuốc lá thật mà không hề khó chịu, không gây ảnh hưởng tới người xung quanh... Sản phẩm này đang được bán rộng rãi trên toàn thế giới và phát triển mạnh ở các nước châu Âu.

Với một điếu thuốc lá bình thường, người hút sẽ châm lửa, hít và thả khói, theo đó một lượng nicotine sẽ đi vào phổi của người hút, nhưng thuốc lá điện tử không dựa vào quá trình đốt cháy này. Thay vào đó, nó chuyển đổi một lượng chất lỏng nicotine thành hơi nước hay sương mù để người dùng hít vào. Một điếu thuốc lá điện tử có ba phần chính: một khoang hơi, một hộp đựng dung dịch, một pin để sạc lại. 

Về nguyên lý, người sử dụng thuốc lá điện tử vẫn hít chất khí như đối với thuốc lá thường. Bởi, lõi của điếu thuốc lá điện tử là một mạch vi xử lý, có nhiệm vụ kích hoạt bộ phận phun hỗn hợp hơi nước khi được người hút hít vào. Hỗn hợp hơi nước này sẽ được đẩy ra dưới dạng hơi và được người dùng hít vào thông qua một bộ phận lọc. Tại phần đầu lọc, hỗn hợp khí sẽ được hòa với một hỗn hợp tạo mùi vị, cộng thêm một lượng nicotine phù hợp. Tất cả các hoạt động trên được đảm bảo bởi một bộ nguồn nằm ở phần thân trước điếu thuốc. Chính vì vậy, không ít người cho biết họ vẫn có cảm giác tương tự như hút thuốc bình thường, thậm chí nhiều loại thuốc lá điện tử còn được lắp đặt đèn phát sáng ngay phần đầu điếu thuốc khiến người sử dụng có cảm giác như họ đang hút thuốc lá thật. 

Có thể bị truy cứu hình sự

 Tuy được mua, bán tràn lan trên thị trường nhưng trên thực tế nhiều tổ chức y tế uy tín trên thế giới lại khẳng định thuốc lá điện tử không an toàn hơn thuốc lá thường. Gần đây, sau khi tiến hành tích một mẫu của hộp chất lỏng nicotine từ hai nhà sản xuất, Cục Quản lý dược và thực phẩm Mỹ (FDA) đã phát hiện hàm lượng nicotine tại những mẫu này không đúng với những thông số nhà sản xuất ghi trên nhãn. Nghiên cứu cũng cho thấy một số hộp dán nhãn không có nicotine, nhưng thực tế là có nicotine. Mới đây, WHO cũng cho rằng, không có đủ bằng chứng cho thấy rằng thuốc lá điện tử là an toàn.

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Vũ Hùng – Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trên thực tế, chưa có một nghiên cứu đầy đủ nào chứng minh thuốc lá điện tử có tác dụng cai thuốc. Vì vậy, nhiều nơi trên thế giới đã đưa ra khuyến cáo chưa nên sử dụng thuốc lá điện tử. Thông thường, nicotine nếu được tinh chế sẽ có ít độc hại hơn thuốc lá thông thường. Tuy nhiên, để chiết xuất được nicotine tinh khiết thì giá thành rất cao và nicotine sử dụng trong  thuốc lá điện tử hiện nay rất có thể không được tinh chế đảm bảo bởi giá thành của loại tinh dầu chứa nicotine này tương đối rẻ. Bên cạnh đó, những chất tạo nên cơ chế hoạt động cho thuốc lá điện tử cũng có khả năng gây hại nhất định. Do vậy, người tiêu dùng nên sáng suốt lựa chọn cho mình hình thức cai nghiện thuốc lá phù hợp, an toàn nhất vẫn là từ nỗ lực của bản thân.

Thực tế cho thấy, nhiều nước trên thế giới đã cấm buôn bán sử dụng thuốc lá điện tử. Luật sư Nguyễn Tiến Hòa –Đoàn luật sư TP Hà Nội cho rằng, theo quy định hiện hành thì thuốc lá điện tử chưa được phép nhập khẩu vào Việt Nam. Hiện loại thuốc này vào Việt Nam chủ yếu qua đường xách tay và tiểu ngạch. Vì vậy, việc mua bán thuốc lá điện tử ở nước ta hiện nay là trái quy định của pháp luật. Việc sản xuất, kinh doanh mặt hàng chưa được phép nhập khẩu tại Việt Nam có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.