Khai sinh từ “vùng đất chết”
Khác hẳn với cố đô Yangon đã có gần 2.000 năm tuổi, Nay Pyi Taw chính thức thành lập từ năm 2006, sau khi Myanmar quyết định dời đô từ Yangon và biến nơi đây thành Thủ đô hành chính của cả nước. Nay Pyi Taw theo tiếng Myanmar nghĩa là “Thành phố hoàng gia”, hay còn được gọi “Nơi ở của những vị vua” được xây dựng trên một khu đất rộng hơn 7.000km2, nằm giữa 2 dãy núi Bago Yoma và Shan Yoma.
Trên bản đồ, Nay Pyi Taw nằm ở trung tâm đất nước Myanmar, có vị trí chiến lược quan trọng nhưng nơi đây rất hoang sơ, bao quanh chỉ là đồng ruộng, các cao nguyên khô cằn thưa thớt người sinh sống. Kyan Xua At – một người bạn tôi quen tại Yangon, tỏ ra khá bất ngờ và tò mò khi thấy một người nước ngoài ngỏ ý đến thăm Nay Pyi Taw.
Bởi theo Kyan chia sẻ, với ngay cả người dân Myanmar như cậu ta, đến thăm Nay Pyi Taw là một ý nghĩ lạ lẫm bởi đa số người dân ở các vùng khác tại Myanmar coi tân Thủ đô này là địa điểm bất đắc dĩ buộc phải đến mỗi khi cần giải quyết công việc, thủ tục hành chính. Theo lời Kyan kể, những năm đầu thành lập, khi Myanmar vẫn còn duy trì thể chế quân chủ, Thủ đô Nay Pyi Taw khá nhạy cảm trước sự xuất hiện của người nước ngoài, đặc biệt là giới truyền thông.
Những phóng viên báo chí đến đây phải tuân thủ nhiều quy định nghiêm ngặt, trong đó có cả việc cấm quay phim chụp ảnh. Sau khi Myanmar chuyển từ chế độ quân chủ sang dân chủ và nhất là khi Nay Pyi Taw được chọn làm điểm tổ chức chính của SEA Games 27, mọi quy định nghiêm ngặt với người nước ngoài đã được dỡ bỏ. Những lời kể và cả lời “cảnh báo” rằng đến Nay Pyi Taw “chẳng có quái gì đâu” của Kyan lại càng thôi thúc tôi quyết định phải đến Nay Pyi Taw một lần để tìm hiểu, trải nghiệm tân Thủ đô này.
Những câu chuyện khó tin
Quả thật Nay Pyi Taw vẫn còn rất hoang sơ và gần như biệt lập với các khu vực sầm uất khác của Myanmar. Suốt quãng đường dài khoảng 300km từ Yangon tới Nay Pyi Taw chỉ toàn là đồng ruộng, cao nguyên, dân cư thưa thớt. Những ngôi nhà lá lụp xụp cách xa nhau tới cả cây số, trơ trọi giữa cái nắng chói chang của Myanmar, thậm chí, còn không hề thấy một cây cột điện nào bên đường. Sau 6 tiếng đồng hồ, chiếc xe đưa tôi tới địa phận Nay Pyi Taw.
Ấn tượng đầu tiên khi đặt chân tới Thủ đô trẻ này là hệ thống đường sá rất khang trang. Các tuyến đường rộng, có từ 4-6 làn xe chạy, nhưng lại rất thưa thớt bóng người và nơi đây cũng không có khái niệm “tắc đường”, hay “giờ cao điểm”.
Theo thống kê năm 2011, mật độ dân số ở Nay Pyi Taw ở mức khiêm tốn: 130 người/km2. Thế nhưng theo cảm nhận của những ai đặt chân tới đây, con số đó thậm chí còn chưa đến. Dạo quanh một vòng trung tâm thành phố có rất nhiều khách sạn to lớn, hoành tráng như những tòa lâu đài. Nằm xen kẽ các tòa nhà, trụ sở hành chính, các khu quân sự. Nhưng phải đi quãng đường rất dài mới thấy có một ngôi nhà dân.
Theo tìm hiểu thì ở Nay Pyi Taw, những tòa biệt thự xây trên những khoảng đất trống, hay trên những ngọn đồi nằm rải rác trong trung tâm Nay Pyi Taw đều của những đại gia và quân nhân, trong khi những người dân bình thường sống bó hẹp tại một khu làng xa xôi ngoại ô thành phố. Điều đặc biệt hơn cả, dù mang danh Thủ đô hành chính một nước, nhưng cơ sở vật chất hạ tầng, các dịch vụ tại Nay Pyi Taw lại sơ sài đến khó tin.
Những quán cơm kiểu bình dân vỉa hè như ở Việt Nam lại càng không có. Xung quanh các khách sạn cũng vậy. Khi được nhờ tư vấn địa chỉ các quán ăn, địa điểm mua sắm tại Nay Pyi Taw, cô Kat Tuyz - lễ tân khách sạn Great Wall nơi tôi ở, chỉ lắc đầu… không biết. Quả thật trong suốt hành trình khám phá khu trung tâm Thủ đô sau đó, tôi không hề bắt gặp một quán ăn, nhà hàng hay siêu thị nào. Duy nhất một quán ăn nằm bên cạnh tòa nhà vàng bạc đá quý…, nhưng giá ở đây quá đắt đỏ. Mỗi suất ăn gồm cơm, rau, một miếng cá hoặc thịt có giá từ 10 USD trở lên. Chỉ còn cách khác để giải quyết vấn đề ăn uống tại Nay Pyi Taw là ăn ngay tại khách sạn, tuy nhiên mức giá cũng không kém phần đắt đỏ.
