Đây là kết quả tất yếu mà Trung Quốc đã bài binh bố trận, lên kế hoạch trước đó. Trung Quốc vừa đề cập đàm phán, nhưng lại yêu sách Việt Nam rút tàu, thể hiện thái độ gây sức ép, sau khi “vừa ăn cướp, vừa la làng”. Do vị trí giàn khoan Haiyang Shiyou 981 nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam nên lực lượng của Việt Nam hoạt động thực thi luật pháp là bình thường. Mặc dù, Việt Nam đã đưa ra các bằng chứng xác thực khẳng định tàu Trung Quốc đã đâm vào các tàu của Việt Nam nhiều lần và dùng vòi rồng tấn công các tàu chấp pháp của Việt Nam nhưng Trung Quốc trắng trợn “tố ngược” tàu Việt Nam đâm vào tàu của họ mà không đưa ra được bất cứ bằng chứng nào. Đây là hành động vu cáo, bịa đặt mà phía Trung Quốc cố tình dựng lên, đặt hòa bình vào tình trạng nguy hiểm.
Việt Nam sẵn sàng sử dụng các biện pháp hòa bình cần thiết để giải quyết vấn đề ở Biển Đông với Trung Quốc, song nếu Trung Quốc vẫn không từ bỏ ý đồ của mình tại khu vực này thì biện pháp khởi kiện là hoàn toàn văn minh và cần thiết. Điều 58, điều 77 Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 cho thấy khu vực giàn khoan Haiyang Shiyou 981 và các tàu bảo vệ của Trung Quốc hoạt động hoàn toàn nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam và trên thực tế Trung Quốc đã vi phạm công ước quốc tế mà chính họ là thành viên.
Công ước đã đề ra chế tài, thủ tục, chế định để các bên có thể đưa vấn đề lên cơ quan tài phán quốc tế về Luật Biển. Hành động của Trung Quốc với Việt Nam có yếu tố tương tự như đã làm với Philippines và quốc gia này cũng đã kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế với hồ sơ rất đầy đủ. Việc làm trên đã nhận được sự ủng hộ của các quốc gia trong khu vực. Việt Nam là thành viên Công ước Luật Biển 1982 nên hoàn toàn có thể kiện Trung Quốc ra tòa. Bởi, hiện nay thế mạnh của Việt Nam là lẽ phải và pháp lý, do vậy nếu Việt Nam đưa vụ kiện lên tòa án, trọng tài quốc tế, chắc chắn Việt Nam sẽ thắng. Tuy nhiên, quá trình và thủ tục kiện lên cơ quan tài phán sẽ không thể hoàn tất trong ngày một, ngày hai mà cần cả một quá trình. Do vậy, chúng ta cần có công tác chuẩn bị kỹ càng để tiếng nói chân lý trở thành hiện thực, dựa theo luật pháp quốc tế, vì sự hòa bình, ổn định...
