Những quả “bom” gas
Theo thống kê từ Cảnh sát PCCC thành phố Hà Nội, trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 1.000 cơ sở san, chiết, kinh doanh gas. Nhóm cơ sở này được xếp vào loại hình kinh doanh đặc biệt, do đó theo định kỳ, lực lượng chức năng sẽ tiến hành kiểm tra nghiêm ngặt. Tuy nhiên, theo Đại tá Nguyễn Trường Sơn, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC số 2 quản lý quận Đống Đa và Ba Đình, lần nào đi kiểm tra, lực lượng chức năng cùng đều phát hiện sai phạm dẫn đến nguy cơ cháy nổ. Nhiều chủ hàng chủ yếu thuê nhà ở để kinh doanh gas.
Diện tích chật hẹp, lại nằm xen kẽ trong các khu dân cư đông đúc, sự cố xảy cháy nổ là điều không thể nói trước. Trong khi đó, chưa nói đến việc nhiều cửa hàng không tuân thủ các quy định về an toàn PCCC; tồn trữ lượng gas vượt quá quy định, thậm chí có cửa hàng, kho chứa còn có hiện tượng tổ chức sửa chữa bình, bếp gas, san, chiết nạp trái phép...
Trở lại sự việc tại Công ty gas Thăng Long ở cụm công nghiệp Quất Động, Thường Tín. Cơ sở này vừa kinh doanh san, chiết gas, vừa gia cố bình cũ, sản xuất vỏ bình mới. Tuy nhiên, việc gia cố vỏ bình cũ có dấu hiệu bất thường; đó là cạo sơn vỏ bình cũ của hãng gas khác, rồi sơn mới, “đắp” thương hiệu công ty vào.
Thượng tá Đỗ Anh Quyến, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC số 12 quản lý huyện Thường Tín, Phú Xuyên cho biết: “Đối với những bình chứa gas lớn, chỉ cần sơ suất nhỏ sẽ dẫn đến hậu quả khôn lường. Ví dụ, theo quy định, những ngày trời nắng nóng, các bình khí gas phải được giàn phun nước hoạt động liên tục làm mát để đảm bảo an toàn phòng ngừa cháy nổ. Tuy nhiên, quy định này có được tuân thủ đúng hay không thì chỉ có… người thực hiện mới biết”.
Địa bàn Thường Tín có 3 doanh nghiệp san chiết gas lớn thuộc diện đủ điều kiện theo quy định. Song ngay cả những cơ sở có đủ điều kinh doanh mặt hàng này cũng ẩn chứa nhiều nguy cơ cháy nổ. Trong khi đó, trên thực tế có nhiều cơ sở san chiết gas lậu lớn gấp nhiều lần đang nằm ngoài tầm kiểm soát của cơ quan quản lý.
Cần chế tài xử lý mạnh tay
Trong thời gian qua, lực lượng liên ngành đã có nhiều cuộc kiểm tra đối với loại hình kinh doanh mặt hàng đặc biệt này, và cũng đã phát hiện không ít sai phạm. Tuy nhiên, theo một cán bộ kiểm tra, hướng dẫn thuộc cảnh sát PCCC thành phố Hà Nội thì việc “đóng cửa” khi phát hiện sai phạm của cơ sơ kinh doanh loại hàng hóa này không đơn giản. Cơ quan cảnh sát PCCC chỉ có thể xử phạt theo quy định và khuyến cáo chủ cơ sở thực hiện đúng quy định pháp lệnh an toàn PCCC. Còn quyết định chấm dứt hoạt động kinh doanh khi phát hiện vi phạm lại thuộc thẩm quyền của cơ quan khác.
Các cơ sở kinh doanh gas hiện được mở khá dễ dàng; đây là một thực trạng đáng lo ngại. Chỉ cần một mặt bằng vài mét vuông cũng có thể kinh doanh gas. Trong khi đó, các quy định tối thiểu để kinh doanh mặt hàng này là phải có mặt bằng diện tích 12m2, các tường ngăn, đường điện phải thiết kế riêng và điều quan trọng phải có nhà kho cách xa khu dân cư, kho phải thiết kế các khe thoáng. Đó là chưa kể các tiêu chí bắt buộc về cửa chính, lối thoát hiểm, hệ thống thông gió, các thiết bị đảm bảo an toàn cháy nổ...
Đại úy Nguyễn Hùng An, cán bộ kiểm tra hướng dẫn Phòng cảnh sát PCCC số 2 cho biết, hiện nay, không chỉ xảy ra tình trạng vi phạm về điều kiện mặt bằng, mà cả về quy định vận chuyển. Gas tồn tại dạng khí nên việc vận chuyển, bảo quản phải hết sức nghiêm ngặt. Chỉ cần sơ suất nhỏ sẽ xảy ra hậu quả lớn, và ngay cả đối với các bình gas mini cũng có thể trở thành quả bom bất cứ lúc nào. Nguy hiểm hiện hữu ngay trên đường phố chứ không chỉ tại các cửa hàng, cơ sở kinh doanh san chiết gas.
Theo Đại tá Nguyễn Trường Sơn, để phòng ngừa hậu họa từ những vi phạm kinh doanh, san chiết gas, cần có sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng cảnh sát PCCC, chính quyền cơ sở, quản lý thị trường, công an. Đồng thời phát động người dân phản ánh hành vi, vi phạm các quy định về an toàn PCCC nói chung, đặc biệt là hành vi san, chiết gas trái phép. “Không quá khó để phát hiện các điểm san chiết gas lậu, vi phạm; vấn đề là cách thức để phát hiện, và biện pháp xử lý triệt để”, Đại tá Nguyễn Trường Sơn nhìn nhận.
