Rắc rối từ du lịch homestay

ANTĐ - Thời gian gần đây, hình thức du lịch nghỉ tại nhà dân (homestay) ngày càng được nhiều du khách lựa chọn, đặc biệt là các bạn trẻ. Tuy vậy, nếu không tìm hiểu và chuẩn bị kỹ lưỡng, du khách sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ khó lường.

Homestay tại Hội An đang ngày càng được du khách ưa chuộng

Hình thức du lịch hấp dẫn

Là người đã từng đặt chân đến nhiều nước trên thế giới và đã tới Việt Nam 2 lần nhưng anh Roger William – du khách người Anh vẫn muốn quay trở lại Việt Nam do quá ấn tượng với homestay tại một số tỉnh miền núi phía Bắc. Tháng 6 vừa qua, anh Roger William đã có chuyến du lịch 5 ngày tại Mộc Châu (Sơn La) và Mai Châu (Hòa Bình). “Đến Mộc Châu, tôi và người bạn đồng hành quyết định không thuê khách sạn mà ở tại nhà dân. Trong thời gian lưu trú tại đây, chúng tôi không chỉ được chứng kiến tận mắt cách ăn ở, sinh hoạt, lao động của người dân bản địa mà còn được họ đón tiếp như những vị khách quý. Họ nấu cho chúng tôi những món ăn ngon nhất, đưa chúng tôi đến những điểm yêu cầu với sự nhiệt tình hiếm có và nụ cười luôn nở trên môi. Họ khiến tôi có cảm giác ấm cúng như đang ở nhà vậy” – anh Roger William hồ hởi nói.

Để phục vụ du khách, người dân ở các điểm du lịch đã cung cấp các dịch vụ đi kèm như xây dựng thêm nhà ở, tổ chức các đội văn nghệ mang bản sắc văn hóa riêng của từng dân tộc, bố trí người dẫn khách đi tham quan, mua sắm… Homestay đã tạo công ăn việc làm, tăng thêm thu nhập cho nhiều gia đình ở khu vực nông thôn, miền núi mà không đòi hỏi vốn đầu tư nhiều, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bảo vệ và phát huy, quảng bá di sản văn hóa vùng miền.

Đối với các bạn trẻ, hình thức du lịch homestay đã trở nên khá quen thuộc. Khi internet xuất hiện ở khắp nơi, việc kết nối bạn bè ngày càng thuận lợi thì du lịch homestay càng được ưa chuộng. Bạn Nguyễn Vân Hà – sinh viên Học viện Ngân hàng cho biết, hình thức du lịch này không chỉ giúp du khách tiết kiệm một khoản lớn chi phí ăn ở, vừa có “hướng dẫn viên du lịch” tại chỗ thân thiện, am hiểu khá kỹ về danh lam thắng cảnh tại địa phương mà còn khiến du khách có thể tự chủ về thời gian. “Hai năm nay em và nhóm bạn đều đi du lịch homestay. Thông thường, khi đến điểm du lịch, chúng em liên hệ với nhà dân trong khu vực để ngủ tại đó, nhờ luôn họ nấu nướng và thuê phương tiện đi lại. Tuy vậy, trong lần du lịch đầu tiên, do thiếu thận trọng nên em đã thuê nhầm địa điểm có chất lượng phục vụ quá thấp với giá cao, thậm chí còn bị mất đồ” – Vân Hà chia sẻ.

Không nên phát triển vô tội vạ 

Cách đây không lâu trên một diễn đàn dành cho giới trẻ, bạn Nguyễn Thành Hưng ở quận Ba Đình, Hà Nội đã chia sẻ những “kinh nghiệm xương máu” của mình sau chuyến du lịch homestay tại Đà Nẵng. Hưng quen một cậu bạn người địa phương qua một vài lần lên mạng. Thấy Hưng ngỏ ý muốn đến Đà Nẵng du lịch, cậu bạn đã mời Hưng về nhà, còn tình nguyện làm “hướng dẫn viên du lịch miễn phí”. Hưng xuống tàu, cậu bạn này chở Hưng về nhà mình. Đến nơi, Hưng vô cùng ngỡ ngàng khi thấy bạn đang thuê trọ trong một gian nhà cấp 4 khá chật chội nóng bức. Chưa hết, sau khi ngủ trưa dậy, Hưng phát hiện toàn bộ số tiền để trong ba lô cùng máy ảnh, đồng hồ và… cậu bạn kia đã lặn mất tăm. Hưng tâm sự: “Thấy người bạn mới quen quá nhiệt tình nên em không nghi ngờ gì. Do mất hết tiền nên em phải gọi điện về nhà xin tiền xe quay về. Từ đó, mỗi khi đi du lịch homestay em luôn phải tìm hiểu kỹ”.

Về loại hình du lịch trên, bà Phạm Minh Thúy – Giám đốc Công ty du lịch S.P (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho rằng, do đa dạng về văn hóa vùng miền, dân tộc nên Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch homestay. Tuy nhiên, du lịch homestay ở trong nước đang phát triển quá nhanh và mang tính tự phát khiến nó đang mất dần nét đặc sắc: Nhiều nhà dân được xây dựng chẳng khác nào quán trọ bình dân, không ít bữa ăn, giống như những bữa cơm bụi. Bên cạnh đó, sự hấp dẫn về lợi ích kinh tế đối với người dân bản địa cũng ảnh hưởng không nhỏ đến bản sắc văn hóa tại những địa phương có du lịch homestay. Ngoài ra, người điều hành homestay do không được đào tạo về loại hình này, không thông thạo ngoại ngữ nên có nhiều hạn chế trong quá trình giao lưu với du khách.

Mặc dù dịch vụ homestay có tác dụng không nhỏ trong việc gìn giữ các giá trị văn hóa cũng như phát triển kinh tế các địa phương, song hệ lụy từ nó cũng không nhỏ. Đó là hiện tượng giá cả sinh hoạt tăng cao, cuộc sống cư dân địa phương bị xáo trộn, làm phát sinh nhiều tệ nạn. Đặc biệt, việc phát triển du lịch homestay không kiểm soát còn có thể gây nguy hiểm cho du khách, ảnh hưởng xấu đến môi trường thiên nhiên. Ngoài ra, việc nhà nhà, người người đua nhau phát triển dịch vụ homestay có nguy cơ cao về mất an ninh trật tự, xâm hại tình dục đối với trẻ em. Do vậy, để du lịch homestay phát triển đúng hướng, ngay từ bây giờ, các cơ quan có thẩm quyền cần siết chặt công tác quản lý nhằm ngăn chặn những hậu quả tiêu cực có thể xảy ra.

Mới đây, Hội đồng thị trấn Kailua thuộc thiên đường nghỉ mát Hawaii (Mỹ) đã đề nghị Sở Du lịch bang Hawaii ngưng quảng cáo Kailua như “một điểm đến của du khách”, ngưng khuyến khích khách đến du lịch nơi này theo dạng homestay, cũng như không khuyến khích du khách ở lại qua đêm tại thị trấn do du lịch homestay ở đây đã phát triển quá mức khiến thị trấn quá tải.