Nô lệ thời hiện đại

ANTĐ - Đó là hàng chục triệu người lao động trên thế giới đang phải chịu cảnh lao động cưỡng bức trong điều kiện làm việc tồi tệ, bị bóc lột thậm tệ sức lao động mà không thể thoát khỏi tay các “chủ nô”.

Có những trẻ em ở Brazil đã bị buộc phải lao động cực nhọc từ rất bé

Số liệu về tình trạng cưỡng bức lao động toàn cầu do Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) công bố ngày 1-6 không khỏi làm thế giới giật mình. Theo tổ chức quốc tế lớn nhất về lao động này, hiện trên toàn thế giới có tới 20,9 triệu người đang phải hàng ngày hàng giờ chịu cảnh cưỡng bức lao động bị biến thành “nô lệ hiện đại”.

Giám đốc Chương trình hành động đặc biệt của ILO về cưỡng bức lao động Beate Andrees nêu rõ, mặc dù hầu hết các nước thành viên LHQ đều ban hành luật trừng phạt hình sự các tội cưỡng bức lao động, buôn người và các hình thức nô lệ hiện đại nhưng tình trạng này vẫn diễn ra trầm trọng. Ước tính, cứ trong 1.000 người lao động trên thế giới hiện nay thì có 3 người phải chịu tình cảnh cưỡng bức lao động mà không thể thoát ra. 

Theo đánh giá của ILO, châu Á-Thái Bình Dương hiện là khu vực có số người bị cưỡng bức lao động lớn nhất với 11,7 triệu người (chiếm 57% tổng số người bị cưỡng bức lao động trên toàn cầu), tiếp đó là châu Phi với 3,7 triệu người (chiếm 18%) và Mỹ Latin với 1,8 triệu người (chiếm 9%). Số người bị cưỡng bức lao động thấp nhất ở các nền kinh tế phát triển và Liên minh châu Âu (EU) với 1,5 triệu người, chiếm 7%.

Cũng theo đánh giá của ILO, kinh tế tư nhân là khu vực có tình trạng cưỡng bức và bóc lột sức lao động nặng nề nhất với 18,7/20,9 triệu người, tức là chiếm tới 90% tổng số người bị cưỡng bức lao động trên thế giới hiện nay. Trong số này có 14,2 triệu người, chiếm 68%, là những nạn nhân bị cưỡng bức lao động trong các lĩnh vực như nông nghiệp, xây dựng, công nghiệp và giúp việc gia đình.

Số nạn nhân bị cưỡng bức lao động ở độ tuổi dưới 18 là 5,5 triệu người. Nạn nhân nô lệ hiện đại là phụ nữ và trẻ em gái chiếm tỷ lệ cao nhất với 11,4 triệu người, chiếm 55%; số nạn nhân là nam giới và trẻ em trai chiếm 45% với 9,5 triệu người. Đáng báo động hơn là trong số những lao động bị cưỡng bức ở khu vực kinh tế tư nhân có 4,5 triệu người, chiếm 22%, là nạn nhân bị khai thác hay lạm dụng tình dục.

Lý giải nguyên nhân nô lệ hiện đại tiếp tục là vấn nạn nhức nhối hiện nay, ILO đã nhấn mạnh tới việc cộng đồng quốc tế cũng như nhiều quốc gia vẫn xem nhẹ, chưa truy tố cũng như trừng phạt thích đáng các tội phạm sử dụng lao động như nô lệ nên chưa có tác dụng răn đe các tổ chức tội phạm. Bởi thế, theo ILO, bên cạnh việc trừng phạt nặng những trường hợp cưỡng bức lao động, các hoạt động buôn bán người cũng cần tăng cường giúp đỡ các nạn nhân bị cưỡng bức lao động nhằm từng bước giảm bớt và tiến tới loại trừ vấn nạn này của nhân loại.

ILO cũng kêu gọi nhanh chóng phê chuẩn và thực hiện 8 công ước quốc tế về các tiêu chuẩn lao động cơ bản vào năm 2015. Trong đó nhấn mạnh tới 4 quyền cơ bản của người lao động, đó là: không bị lao động cưỡng bức; không bị phân biệt đối xử theo giới tính hoặc tình trạng sức khỏe; không sử dụng lao động trẻ em và trẻ em được bảo vệ y tế đặc biệt cho đến 18 tuổi; quyền được tổ chức và thương lượng tập thể để bảo vệ lợi ích và các quyền của người lao động.