- Làm rẫy gặp trời mưa giông, 9 người bị sét đánh chùm
- Lội sông trong cơn giông, hai cha con bị sét đánh chết
- Lùa bò vào chuồng, người đàn ông bị sét đánh chết
Gần đây nhất là tối ngày 5-7, hai cha con ông Nguyễn Văn V (Tiên Phước, Quảng Nam) đang làm vườn thì trời bất ngờ đổ mưa giông. Do không tìm nơi trú tránh kịp thời, hai cha con ông V đã bị sét đánh khiến ông V chết còn người con trai bị thương. Trước đó ít ngày ngay tại Hà Nội, chị Nguyễn Thị H (21 tuổi, Hiền Lương, Sóc Sơn, Hà Nội, đang mang thai 22 tuần tuổi) đang làm đồng thì cũng gặp cơn giông mưa có kèm sấm chớp.
Chưa kịp tìm nơi trú ẩn, chị H đã bị sét đánh vào vùng ngực trái khiến chị ngã xuống ruộng. Chị được đưa vào bệnh viện trong tình trạng hôn mê, ứ đọng hầu họng (do trào ngược và nôn mửa), thở nhanh 30 lần/phút, hạ oxy máu, mạch nhanh, huyết áp nhanh, tình trạng rất nguy kịch... Sau khi được cấp cứu chị được đưa lên BV Bạch Mai và may mắn đã ổn định lại sức khỏe, tim thai vẫn đập tốt.
ThS. BS Lương Quốc Chính (khoa Cấp cứu, BV Bạch Mai) cho biết, sét đánh có thể gây những hậu quả nặng nề, thậm chí ngừng tim, tử vong ngay lập tức. Có những trường hợp bệnh nhân mất ý thức trong khoảng thời gian nhất định, họ có thể biểu hiện lú lẫn hoặc không nhớ chuyện gì xảy ra. 2/3 số người bị tổn thương nghiêm trọng do sét đánh có thể bị liệt tạm thời. Tia sét cũng là nguyên nhân gây bỏng bề mặt, gãy xương, trật khớp, vỡ xương sọ và các tổn thương cột sống do chấn thương kết hợp...
Theo các nhà khoa học, thông thường sét thường lựa chọn vị trí cao hơn xung quanh để phóng. Ở cánh đồng thì cây cối, chòi trú mưa hay bản thân người cũng cao hơn xung quanh và vì vậy dễ bị sét đánh vào. Chòi trú mưa thấp, cho nên không phải lúc nào sét cũng phóng vào và vì vậy người dân thường lựa chọn để trú mưa. Tuy nhiên, chòi trú mưa khi bị sét đánh vào thì rất nguy hiểm.
Vì sét là một hiện tượng tự nhiên nên không có vị trí an toàn tuyệt đối. Tuy nhiên việc chủ động phòng tránh sét có thể làm giảm nguy cơ bị sét đánh. Cần phải nghe dự báo thời tiết, để lên kế hoạch làm việc, tránh ra ngoài làm việt khi trời có khả năng mưa giông. Khi cơn giông sắp xảy ra, biện pháp tránh sét tốt nhất là nên về nhà (có lắp đặt hệ thống chống sét). Khi ở trong nhà không nên nghe điện thoại bàn, tránh xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, và những nơi ẩm ướt như phòng tắm, bể nước. Cần phải rút hết các nguồn nối với nguồn điện lưới để tránh sét đánh lan truyền.
Đối với những người dân đang lao động ngoài trời trong trường hợp không kịp tìm nơi ẩn náu an toàn, tuyệt đối không tìm đến các gốc cây to. Tránh xa các vật dụng kim loại như xe đạp, xe máy, hàng rào sắt, các dụng cụ làm đồng bằng kim loại. Tìm chỗ khô ráo, vị trí càng thấp càng tốt và phần tiếp xúc của người với mặt đất là ít nhất. Không được nằm xuống đất, đứng xa các vật cao, ra ngay khỏi những nơi chứa nước như ao hồ, mương. Nếu ở trong rừng thì tìm những nơi cây thấp và thưa để tránh.
Không đứng thành nhóm người gần nhau. Khi gặp một người bị sét đánh, cần nhanh chóng sơ cứu và gọi xe cấp cứu để đưa đến viện. Nếu nạn nhân ngừng thở, phải hà hơi thổi ngạt, khai thông đường thở ngay: Đặt nạn nhân nằm ưỡn cổ nghiêng sang một bên, dùng gạc hay khăn vải móc đờm dãi, dị vật khỏi miệng, mũi; đặt một khăn mùi soa hay miếng gạc qua miệng nạn nhân, dùng hai ngón tay cái và trỏ bịt mũi nạn nhân rồi thổi hơi trực tiếp vào miệng nạn nhân.
Nếu nạn nhân bị ngừng tim phải ép tim ngoài lồng ngực, kiên trì cho đến khi tim đập lại và thở trở lại. Những người xung quanh có thể gọi điện thoại đến cấp cứu 115 và tiến hành hồi sức tim phổi theo hướng dẫn qua điện thoại. Đồng thời gọi xe cứu thương vận chuyển ngay nạn nhân đi cấp cứu ở cơ sở y tế gần nhất.
