Bộ trưỏng Bộ Y tế đã không chỉ một lần thừa nhận, quá tải bệnh viện làm cho chất lượng khám chữa bệnh giảm sút. Bởi thế đề án xây dựng bệnh viện vệ tinh và đưa bác sỹ về tuyến dưới, được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá để giảm tải các bệnh viện tuyến trên. Đề án tăng cường bác sỹ từ bệnh viện Trung ương về bệnh viện tỉnh, từ bệnh viện tỉnh về bệnh viện huyện và từ huyện về xã là “tác phẩm” của Bộ Y tế thời Bộ trưởng nhiệm kỳ trước.
Triển khai trong 3 năm qua đã có trên 1,8 vạn bác sỹ được đi luân phiên về tuyến dưới khám chữa bệnh cho 5,5 triệu lượt bệnh nhân. Cách đây vài chục năm đã từng có phong trào “bác sỹ chân đất”, đưa cán bộ y tế tăng cường về nông thôn. Bay giờ các chuyến “dã ngoại” đưa bác sỹ về tuyến dưới được tiến hành rầm rộ hơn, được tổng kết thường xuyên từng tháng, từng quý. Phải thừa nhận rằng đề án đã đáp ứng phần nào nhu cầu và đòi hỏi của người bệnh ở các địa phương, giảm một phần tỷ lệ chuyển tuyến không phù hợp của các bệnh viện tuyến dưới. Kết quả sơ bộ cho thấy, số người bệnh phải chuyển lên tuyến trên đã giảm 30%; có 100% cán bộ y tế đi luân chuyển đã hoàn thành nhiệm vụ.
Dẫu vậy, đề án này chưa thể coi là “phép màu nhiệm” giảm tải bệnh viện. Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho rằng, cán bộ y tế đi luân phiên nhưng lại chưa được tập huấn quy trình chuyển giao kỹ thuật. Thời gian đi luân phiên của một số bệnh viện chưa đảm bảo 3 tháng/cán bộ; công tác giám sát chưa thường xuyên, chặt chẽ, chưa đánh giá nghiêm túc khách quan chất lượng hiệu quả đội ngũ bác sỹ đưa về tuyến dưới. Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh thẳng thắn thừa nhận, việc thực hiện Đề án còn mang tính đối phó và nặng về hình thức. Nhiều bệnh viện cử xuống y tế cơ sở điều dưỡng viên, bác sỹ trình độ yếu kém. Thậm chí có nhiều bác sỹ xuống tuyến dưới mà tay mổ còn kém hơn cả bác sỹ tại cơ sở. Đó là chưa kể đến tình trạng các bệnh viện tuyến trên khảo sát không kỹ nhu cầu của tuyến dưới vẫn “nhồi” cán bộ y tế xuống cho hoàn thành chỉ tiêu, bất kể các bệnh viện ở các tỉnh miến núi, vùng sâu, vùng xa không có đủ thiết bị, trình độ con người để chuyển giao kỹ thuật. Bộ trưởng Bộ Y tế phải thừa nhận, không có tiêu chí nào để đánh giá hiệu quả đưa bác sỹ về tuyến dưới, ngoài tiêu chí hoàn thành 3 tháng.
Một Đề án mới được Bộ trưởng Bộ Y tế đề xuất với kỳ vọng “đột phá” so với đề án cũ, là chấm dứt thời hạn máy móc 3 tháng về tuyến dưới. Thay vào đó, thời gian bác sỹ luân phiên sẽ được tính theo thời gian chuyển giao gói kỹ thuật giữa hai bệnh viện và được đảm bảo bằng hợp đồng kinh tế.
