- Huy động vốn với lãi suất cao hơn, lợi nhuận ngân hàng ảnh hưởng ra sao?
- Tăng trưởng lợi nhuận các ngân hàng trong quý I thấp, vì sao?
- Tín dụng chững lại, Ngân hàng Nhà nước giảm "bơm" tiền ra thị trường
Kinh tế phục hồi trên diện rộng
Tại báo cáo, HSBC cho biết, Việt Nam đã có một khởi đầu tốt đẹp cho năm 2022 với GDP quý 1/2022 tăng vững vàng ở mức 5% so với cùng kỳ năm trước, nhờ phục hồi trên diện rộng. Trong đó, lĩnh vực sản xuất tiếp tục là động lực tăng trưởng chính với sản lượng sản xuất tăng 7,8% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu nhờ tăng trưởng hai con số của mảng điện tử.
Cùng với đó, kết quả tích cực cũng phần nào được thể hiện ở động lực tăng trưởng bên ngoài đã mạnh mẽ trở lại. Xuất khẩu tháng 3 tăng trưởng đạt gần 15% so với cùng kỳ năm trước, kéo tăng trưởng quý 1/2022 lên gần 13% so với cùng kỳ năm trước.
Mặc dù xuất khẩu phục hồi mạnh mẽ, thặng dư thương mại của Việt Nam trong quý 1/2022 thu hẹp xuống mức tối thiểu 0,8 tỷ USD. Kết quả này không ngoài tầm dự đoán vì bản chất lĩnh vực sản xuất của Việt Nam luôn cần phải nhập khẩu nhiều. Thực tế, nhập khẩu tăng 16% so với cùng kỳ năm trước và một nửa trong số đó là linh kiện điện tử.
Tuy nhiên, trong bối cảnh thiếu hụt nhiên liệu, giá nhiên liệu tăng cao là vấn đề thu hút sự quan tâm. Xu hướng nhập khẩu dầu đang tiếp tục tăng, chỉ tính riêng trong tháng 3 nhập khẩu dầu thô đã tăng gấp đôi còn nhập khẩu xăng tăng gấp 4 lần bức bình quân tháng cùng kỳ năm trước.
Có thể thấy cán cân thương mại bị thu hẹp lại khiến lợi thế tài khoản vãng lai của Việt Nam cũng giảm sút. Thực tế, Việt Nam ghi nhận thâm hụt tài khoản vãng lai 1,1% GDP năm 2021, lần thâm hụt đầu tiên trong vòng 4 năm, chủ yếu do du dịch sụt giảm.
“Trước tác động do giá dầu thế giới tăng cao, chúng tôi dự báo Việt Nam sẽ có thêm một năm thâm hụt tài khoản vãng lai trong năm 2022 mặc dù mức độ thâm hụt cũng khiêm tốn, chỉ khoảng 0,2% GDP. Xét những khó khăn bên ngoài, bộ phận FX của HSBC đã tăng nhẹ mức dự báo tỷ giá USD - VNĐ trong ngắn hạn nhưng mức dự báo đến cuối năm vẫn ở mức 22.800” – HSBC dự báo.
 |
Tăng trưởng kinh tế có khả năng phục hồi tốt nhưng áp lực lạm phát cũng tăng |
Bên cạnh động lực tăng trưởng bên ngoài vững vàng, nhu cầu trong nước cũng dần phục hồi khi Việt Nam kiên trì theo đuổi chiến lược “sống chung với virus”, dù vậy, tốc độ tăng trưởng còn khá chậm, quý 1/2022 đạt mức 2,5% so với cùng kỳ năm trước.
Việc mở cửa hoàn toàn là rất quan trọng cho sự phục hồi của ngành dịch vụ bởi phần lớn ngành này phụ thuộc vào du lịch. Tuy nhiên HSBC dự báo du lịch sẽ phục hồi chậm trong năm nay.
Nhìn chung, đà phục hồi của Việt Nam trở nên ổn định trong quý 1/2022 nhờ các trụ cột tăng trưởng bên trong và bên ngoài. Mặc dù vậy, thử thách vẫn còn đó, đặc biệt trong bối cảnh thiếu hụt nhiên liệu toàn cầu. Vì vậy, HSBC đã giảm dự báo tăng trưởng năm 2022 của Việt Nam xuống 6,2% (trước đây là 6,5%) sau khi xem xét các trở ngại tăng trưởng.
Có thể phải thắt chặt chính sách tiền tệ
Về lạm phát, HSBC cho rằng lạm phát năng lượng tiếp tục đà gia tăng, không ngừng tác động lên giá cả tiêu dùng. Lạm phát toàn phần tháng 3 tăng lên 0,7% so với tháng trước khiến mức tăng so với cùng kỳ năm trước đạt 2,4%. Chi phí vận chuyển tăng cao vẫn là nguyên nhân chính.
Trước tình hình giá dầu thế giới tăng cao, HSBC dự báo xu hướng sẽ còn kéo dài một thời gian nữa, tạo áp lực khiến lạm phát gia tăng. Do đó, Ngân hàng này đã điều chỉnh dự báo lạm phát lên 3,7% trong năm 2022.
Dù vậy, HSBC cho rằng lạm phát của Việt Nam về cơ bản vẫn trong tầm kiểm soát so với các thị trường mới nổi khác, xét bối cảnh giá thực phẩm và áp lực giá do nhu cầu về cơ bản đã được kiểm soát. Tuy nhiên, rủi ro lạm phát gia tăng, theo HSBC, sẽ vẫn là dấu hiệu cho thấy cần phải thắt chặt chính sách tiền tệ.
“Vì vậy, chúng tôi đã đẩy dự báo mức điều chỉnh tăng 50 điểm cơ sở lên quý 3/2022 (trước đây dự báo quý 4/2022), nhiều khả năng sẽ khiến lãi suất điều hành tăng lên 4,5% vào cuối năm 2022.
