- Thủ tướng Chính phủ trao Huân chương Lao động hạng Nhất lần thứ 2 cho Bộ Tư pháp
- Bộ Tư pháp gỡ vướng trong sử dụng phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch
Điều 4 dự thảo Luật quy định, việc áp dụng pháp luật nước ngoài trong tương trợ tư pháp về dân sự được thực hiện theo quy định của điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Ngoại giao và cơ quan khác có liên quan xem xét yêu cầu tương trợ tư pháp về dân sự có đề nghị áp dụng pháp luật nước ngoài.
Trường hợp Việt Nam và nước ngoài không cùng là thành viên của điều ước quốc tế hoặc điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên không quy định thì việc áp dụng pháp luật nước ngoài được xem xét khi có đủ các điều kiện sau:
Cơ quan, người có thẩm quyền của nước ngoài đề nghị bằng văn bản về việc áp dụng pháp luật của nước đó; Việc áp dụng pháp luật nước ngoài không trái với nguyên tắc tương trợ tư pháp về dân sự quy định tại Điều 5 của Luật này và hậu quả của việc áp dụng không trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam.
Về nguyên tắc việc thực hiện yêu cầu tương trợ tư pháp về dân sự của nước ngoài sẽ được thực hiện theo quy định pháp luật của Việt Nam. Quy định tại Điều 4 cho phép áp dụng pháp luật nước ngoài để thực hiện TTTPDS thể hiện thiện chí, sự hợp tác của Việt Nam trong giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài. Tuy nhiên, để đảm bảo chủ quyền quốc gia trong lĩnh vực tư pháp, việc áp dụng pháp luật nước ngoài không đương nhiên mà cần đáp ứng đủ các điều kiện tại khoản 2, đồng thời việc cho phép áp dụng pháp luật nước ngoài được Bộ Tư pháp chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan xem xét cẩn trọng.
Mặc dù vậy, vẫn có một số ý kiến cho rằng việc áp dụng pháp luật nước ngoài là vấn đề lớn, chính sách cho áp dụng pháp luật nước ngoài còn đang còn nhiều quan điểm khác nhau nên cần cân nhắc.
Đối với ý kiến này, Bộ Tư pháp - cơ quan chủ trì xây dựng dự án Luật cho rằng, Luật TTTPDS là luật về thủ tục, hỗ trợ quá trình giải quyết vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài cần yêu cầu TTTPDS. Do đó, việc áp dụng pháp luật nước ngoài trong TTTPDS thực chất là áp dụng trình tự, thủ tục thực hiện yêu cầu của phía nước ngoài theo quy định của pháp luật nước ngoài trong những trường hợp cụ thể. Điều này không điều chỉnh việc áp dụng pháp luật về nội dung để giải quyết vụ việc dân sự đó.
Bên cạnh đó, việc áp dụng pháp luật nước ngoài trong TTTPDS không phải đương nhiên, Điều 4 dự thảo Luật có quy định chặt chẽ về điều kiện áp dụng pháp luật nước ngoài.
Ngoài ra, quy định về áp dụng pháp luật nước ngoài là luật hóa một trong các chính sách trong đề nghị xây dựng Luật TTTPDS đã được phê duyệt.
Mặt khác, nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế cho thấy nhiều quốc gia cho phép áp dụng pháp luật nước ngoài trong TTTPDS như Hàn Quốc, Trung Quốc, Thụy Sỹ…