- Chẳng lẽ bó tay?
- Phát hiện 10.000 lọ thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc
- "Chủ tịch phường phải đi kiểm tra ATTP, không được đút chân gầm bàn"
Tăng cường kiểm tra hậu kiểm với các sản phẩm thực phẩm
Bảo vệ người tiêu dùng
Tại buổi đối thoại chính sách quản lý an toàn thực phẩm (ATTP) về tháo gỡ rào cản kinh doanh cho các doanh nghiệp do Cục ATTP – Bộ Y tế phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 12-9, ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục ATTP cho biết, Cục ATTP đang thực hiện nhiều giải pháp kiểm soát chất lượng thực phẩm, trong đó tập trung theo hướng tăng hậu kiểm, giảm tiền kiểm để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và phù hợp với thông lệ quốc tế cũng như điều kiện sản xuất của Việt Nam, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
Phân tích sâu hơn về việc này, Phó Cục trưởng Cục ATTP Trần Việt Nga cho biết, thời gian trung bình “kiểm tra thường” tại cửa khẩu với một sản phẩm thực phẩm nhập khẩu trước đây phải mất 9,3 ngày thì nay rút xuống còn 5,5 ngày, do hầu như chỉ kiểm tra bằng cảm quan, trừ trường hợp nghi ngờ mới lấy mẫu xét nghiệm.
Tương tự, thời gian trung bình “kiểm tra chặt” - lấy mẫu xét nghiệm - với sản phẩm thực phẩm nhập khẩu cũng giảm được gần 50% do hiện chỉ kiểm tra chặt với những lô hàng có cảnh báo mất ATTP hoặc lô hàng trước đó có vấn đề.
Ở góc độ đơn vị bảo vệ người tiêu dùng, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho rằng, quan điểm quản lý, kiểm soát chất lượng thực phẩm nặng về hậu kiểm hơn tiền kiểm là cần thiết.
“Thực tế cho thấy, hầu hết sản phẩm khi kiểm tra giấy tờ đều đạt song khi kiểm tra thực tế tại cơ sở, dây chuyền sản xuất thì lại hoàn toàn khác. Chẳng hạn có doanh nghiệp lấy mẫu nguồn nước máy gửi đi kiểm nghiệm, đạt hết các chỉ tiêu nhưng sau khi được cấp giấy chứng nhận rồi thì lại sử dụng nước giếng khoan để chế biến thực phẩm...” – ông Nguyễn Mạnh Hùng phân tích.
Hậu kiểm không tốt, hậu quả nặng nề
Rõ ràng, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm là bước chuyển biến quan trọng về quản lý ATTP trong bối cảnh hiện nay, giúp giảm thời gian, chi phí thực hiện các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Thế nhưng, những áp lực, khó khăn trong quá trình triển khai cũng vô cùng nặng nề bởi nếu hậu kiểm không tốt thì chắc chắn hậu quả sẽ rất lớn.
Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, đây là thực tế đang đặt ra với cơ quan quản lý Nhà nước về ATTP, nhất là trong bối cảnh lực lượng thanh tra, cán bộ làm công tác hậu kiểm ATTP còn mỏng.
Tuy vậy, ông Nguyễn Mạnh Hùng cũng cho rằng, không phải vì thiếu cán bộ mà lo ngại hậu kiểm không đạt hiệu quả. “Nếu chúng ta kiểm tra đột xuất, không báo trước, kiểm tra thực tế sát sao không để lọt sai phạm thì sẽ có sức cảnh báo lớn tới các doanh nghiệp” – ông Hùng phân tích thêm. Trong khi đó, Cục trưởng Cục ATTP Nguyễn Thanh Phong cũng thừa nhận, có nhiều áp lực khi chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm song Cục sẽ quyết tâm làm bằng được.
Dung sai về thực phẩm phải được công khai
Tại buổi đối thoại, Cục ATTP và VCCI đã lấy ý kiến về việc xây dựng một khung dung sai chuẩn cho các sản phẩm thực phẩm. Theo đó, các sản phẩm thực phẩm chế biến thường có thời hạn sử dụng nhất định (thường trong vòng 1 năm), trong thời gian đó, hàm lượng các chất dinh dưỡng, vitamin… không thể giữ nguyên.
Vì thế, cần có quy định về khoảng dung sai để các sản phẩm thực phẩm này có thể xuất khẩu ra nước ngoài cũng như thực phẩm từ nước ngoài vào Việt Nam được lưu thông một cách thuận lợi. Dung sai này phải được ghi rõ ràng trên nhãn hàng hóa và mức dung sai công bố phải trên cơ sở khoa học, được cơ quan có thẩm quyền công nhận.
