Cơ hội phát triển kỹ thuật thay khớp ở Việt Nam
(ANTĐ) - Những năm gần đây, các bệnh về xương khớp đang gia tăng nhanh với số bệnh nhân có nhu cầu điều trị, phẫu thuật thay khớp ngày càng lớn. Tuy nhiên, do hầu hết bác sĩ phẫu thuật thay khớp ở các BV nước ta chưa được đào tạo bài bản về kỹ thuật này, trình độ và kinh nghiệm chưa cao dẫn đến kết quả điều trị còn nhiều hạn chế.
Một bệnh nhân vừa được phẫu thuật thay khớp háng tại BV Xanh Pôn |
Nhiều nguy cơ biến chứng
Tại phòng khám chuyên khoa xương khớp của BV Xanh Pôn, số bệnh nhân đến khám các bệnh liên quan đến xương khớp ngày càng đông, trung bình khoảng 30-60 ca mỗi ngày.
Nguyên nhân của sự gia tăng bệnh xương khớp được các bác sĩ chỉ ra như: tuổi thọ trung bình của người dân ngày càng cao làm tăng tỷ lệ người bị thoái hóa xương khớp (chủ yếu ở người già); các vụ tai nạn giao thông, tai nạn sinh hoạt xảy ra nhiều; tình trạng lạm dụng rượu; bệnh nhân nhiễm HIV tăng; đối tượng phụ nữ ở các vùng nông thôn phải lao động nặng nhọc; đặc biệt là tình trạng lạm dụng các loại thuốc chứa corticoid ngày càng phổ biến (dẫn đến giòn xương)… Trong số các bệnh nhân đến điều trị có một tỷ lệ không nhỏ buộc phải thay khớp (chủ yếu là khớp háng, khớp gối).
Tuy nhiên, có một thực trạng đáng lo ngại hiện nay là rất nhiều BV, kể cả các BV tuyến huyện cũng tham gia thực hiện phẫu thuật thay khớp cho bệnh nhân, trong khi trình độ chuyên môn của các bác sĩ thực hiện kỹ thuật này còn hạn chế. TS.BS Trần Đắc Nghĩa - Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình, BV Xanh Pôn cho biết, kỹ thuật thay khớp mới phát triển ở nước ta trong vài năm trở lại đây. Thực chất, đây là một kỹ thuật chuyên khoa sâu đòi hỏi phải được đào tạo và thực hành bài bản, kỹ lưỡng, song tại nhiều BV ở nước ta, bác sĩ làm chấn thương nói chung cũng thực hiện kỹ thuật thay khớp cho bệnh nhân. Việc điều trị như vậy tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây biến chứng cho bệnh nhân sau mổ.
Theo bác sĩ Nghĩa, biến chứng dễ nhận thấy nhất ở bệnh nhân bị mắc bệnh xương khớp là cứng khớp, tàn phế, không còn khả năng lao động, chịu đau đớn trong thời gian dài, gây khó khăn trong sinh hoạt… Với những bệnh nhân này, nếu được điều trị thay khớp thì có thể hoạt động sinh hoạt tương đối bình thường, trong thời hạn khoảng 10-30 năm (tùy theo từng loại khớp). Song nếu bác sĩ thực hiện kỹ thuật phẫu thuật thay khớp không chuẩn có thể khiến bệnh nhân phải đối mặt với nguy cơ bị nhiễm trùng, trật khớp, lỏng, tụt phương tiện… hoặc đau đớn hơn nhiều.
Cơ hội cho bác sĩ và bệnh nhân
Từ thực trạng đó, Hội Chấn thương chỉnh hình Việt Nam đã ủy nhiệm cho BV Xanh Pôn thành lập Trung tâm huấn luyện phẫu thuật thay khớp đầu tiên ở Việt Nam, nhằm thực hiện chương trình hỗ trợ huấn luyện của Viện Hàn lâm các phẫu thuật viên chỉnh hình Mỹ cho các bác sĩ chuyên khoa lĩnh vực này tại nước ta.
Theo đó, Viện Hàn lâm các phẫu thuật viên chỉnh hình Mỹ sẽ cử các giáo sư, viện sĩ đầu ngành sang giảng bài, hỗ trợ tài liệu, công cụ học tập cho các bác sĩ chuyên khoa ở nước ta, đồng thời tham gia khám, hội chẩn và trực tiếp mổ thay khớp (theo hướng cầm tay chỉ việc) cho một số bệnh nhân tại BV Xanh Pôn. Trong năm 2009, khóa huấn luyện đầu tiên đã diễn ra do Giáo sư Cabanela - chuyên gia hàng đầu về mổ xương khớp trên thế giới giảng dạy. Giáo sư Cabanela cũng đã mổ thị phạm thay khớp gối cho 2 trường hợp, mổ thay khớp háng cho 5 trường hợp bệnh nhân.
ThS.BS Vũ Song Linh - Khoa Chấn thương chỉnh hình, BV Xanh Pôn cho biết, từ 23-3 đến 2-4, khóa huấn luyện phẫu thuật thay khớp thứ 2 sẽ diễn ra, do Giáo sư Cabanela giảng dạy, với sự tham gia của 40 bác sĩ đến từ BV các tỉnh, thành trong cả nước.
Khóa học này miễn phí cho các bác sĩ và đây là cơ hội tuyệt vời để các bác sĩ chuyên khoa xương khớp ở nước ta học tập nâng cao trình độ chuyên môn về kỹ thuật phẫu thuật thay khớp. Khóa huấn luyện sẽ tập trung vào hướng dẫn chẩn đoán bệnh, chỉ định mổ sao, kỹ thuật mổ, cách phòng và xử lý các biến chứng của bệnh. Sau mỗi khóa học, các chuyên gia của Viện Hàn lâm các phẫu thuật viên chỉnh hình Mỹ sẽ chọn ra một học viên có khả năng chuyên môn và tiếng Anh tốt nhất để cử sang Mỹ tiếp tục đào tạo chuyên sâu.
Cũng trong thời gian diễn ra khóa học từ 23-3 đến 2-4, các giáo sư đến từ Viện Hàn lâm các phẫu thuật viên chỉnh hình Mỹ dự kiến sẽ trực tiếp phẫu thuật thay khớp háng cho 2 bệnh nhân, thay khớp gối cho 5 bệnh nhân. Những ca phẫu thuật thay khớp trong đợt này, bệnh nhân sẽ được hỗ trợ kinh phí. Tất cả những bệnh nhân có nhu cầu được khám, điều trị bệnh xương khớp và có cơ hội được các chuyên gia Mỹ phẫu thuật thay khớp trong đợt này có thể đăng ký tại Khoa Chấn thương chỉnh hình - Phòng khám chuyên khoa Xương, BV Xanh Pôn. Thời gian đăng ký khám từ nay đến trước 23-3.
Tiến Hưng