Chính thức công bố Kết luận thanh tra vụ Mobifone mua 95% cổ phần AVG

ANTD.VN - Ngày 14/3/2018, Thanh tra Chính phủ đã có Thông báo Kết luận số 356/TB-TTCP về việc Kết luận thanh tra toàn diện Dự án Tổng công ty Viễn thông Mobifone mua 95% cổ phần của Công ty cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu (AVG). Theo đó, Thanh tra Chính phủ nêu rõ, quá trình thực hiện Dự án đầu tư, Mobifone, Bộ TT-TT và các cơ quan liên quan đã để xảy ra nhiều khuyết điểm, vi phạm.

Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra toàn diện thương vụ Mobifone mua AVG

Chiều nay, 14-3, Thanh tra Chính phủ đã chính thức ra thông báo kết luận thanh tra toàn diện Dự án Tổng công ty Viễn thông Mobifone mua 95% cổ phần của Công ty cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu (AVG).

Mobifone thực hiện Dự án đầu tư dịch vụ truyền hình theo hình thức đầu tư vốn ra ngoài doanh nghiệp nhận chuyển nhượng 95% cổ phần của các cổ đông AVG, trong khi đang tiến hành cổ phần hóa doanh nghiệp.

Thông báo Kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ, quá trình thực hiện Dự án đầu tư nói trên, Mobifone, Bộ Thông tin Truyền thông (TTTT) và các cơ quan có liên quan đã để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm.

Mobifone gây nguy cơ thiệt hại tài sản nhà nước trên 7.000 tỷ đồng

Trong đó, Mobifone đã để xảy ra nhiều khuyết điểm, vi phạm trong việc: đề xuất đầu tư, đánh giá thực trạng tài chính, kinh doanh của AVG; lựa chọn các đơn vị tư vấn thẩm định giá trị doanh nghiệp AVG, tư vấn mua bán, sáp nhập doanh nghiệp; nghiệm thu, sử dụng kết quả thẩm định giá trị AVG làm căn cứ đàm phán giá mua cổ phần; lập dự án đầu tư, trình Bộ TTTT phê duyệt dự án đầu tư; ký kết thỏa thuận và hợp đồng chuyển nhượng cổ phần; thanh toán các chi phí liên quan đến dự án.

Cụ thể, Mobifone đã thiếu trách nhiệm và làm trái trong việc đề xuất Dự án đầu tư, đặc biệt trong việc đánh giá tình hình tài chính, kinh doanh của Công ty AVG. Thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp để mua bán cổ phần (ngà 31-3-2015) thì giá trị doanh nghiệp của AVG là rất xấu, tổng tài sản là 3.260,686 tỷ đồng; nợ phải trả là 1.266,826 tỷ đồng; giá trị còn lại của tài sản cố định là 208,589 tỷ đồng; từ khi thành lập đến thời điểm thẩm định giá liên tục lỗ, số lỗ luỹ kế đến 31-3-2015 là 1.632,909 tỷ đồng (bằng 45% vốn điều lệ).

Hơn nữa, AVG sử dụng vốn cho kinh doanh dịch vụ truyền hình chủ yếu là vốn vay và vốn chiếm dụng; vốn đầu tư ra ngoài doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn. Đáng chú ý là việc đầu tư ngoài lĩnh vực truyền hình để mua lại cổ phần tại Công ty cổ phần giống tằm Mai Lĩnh và Công ty cổ phần An Viên B.P với số tiền 2.473,2 tỷ đồng (bình quân cao gấp 13 lần so với vốn đầu tư ban đầu của các cổ đông là 189,6 tỷ đồng).

Thanh tra Chính phủ chỉ ra, việc AVG đầu tư 2 khoản ngoài lĩnh vực truyền hình nêu trên tiềm ẩn rủi ro về tài chính, có dấu hiệu bất thường, nhưng Mobifone vẫn mua 2 khoản đầu tư này, cần được tiếp tục làm rõ.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng nêu, khi báo cáo đề xuất đầu tư nhận chuyển nhượng cổ phần AVG và lập Dự án đầu tư trình Bộ TT-TT phê duyệt, Mobifone đã báo cáo không trung thực, không đầy đủ, đánh giá không đúng thực trạng tài chính rất xấu của AVG, thậm chí còn đánh giá khả quan về tình hình tài chính, kinh doanh của AVG là vi phạm quy định tại Khoản 6 Điều 9 Luật số 69/2014/QH13 về hành vi bị cấm trong lĩnh vực đầu tư, quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Trách nhiệm thuộc về Hội đồng Thành viên, Chủ tịch và thành viên Hội đồng Thành viên Mobifone.

Sai phạm lớn thứ hai của Mobifone được đề cập đến trong kết luận của Thanh tra Chính phủ là đơn vị này đã làm trái và thiếu trách nhiệm trong việc lựa chọn tư vấn thẩm định giá trị AVG; nghiệm thu kết quả thẩm định giá; việc sử dụng kết quả thẩm định giá trị doanh nghiệp trong đàm phán mua cổ phần AVG.

Trong đó, Mobifone lựa chọn 2 đơn vị tư vấn thẩm định giá trị AVG và tư vấn mua bán, sáp nhập doanh nghiệp là Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng TMCP ngoại thương Việt Nam (VCBS) và Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư và Thẩm định giá AMAX (AMAX). Mặc dù kết quả thẩm định giá trị AVG của các đơn vị tư vấn không khách quan, không đảm bảo cơ sở pháp lý và độ tin cậy; vi phạm quy định các tiêu chuẩn thẩm định giá… nhưng Mobifone đã nghiệm thu kết quả thẩm định giá.

Tổng số tiền theo hợp đồng mà Mobifone đã ký với 2 công ty tư vấn là 3,19 tỷ đồng; đã chi số tiền 1,54 tỷ đồng, gây thiệt hại cho Mobifone. Khi đàm phán giá mua cổ phần, Mobifone sử dụng kết quả thẩm định giá do AMAX xác định giá trị AVG là 16.565 tỷ đồng để đàm phám giá mua cổ phần mà không trừ các khoản nợ phải trả 1.134 tỷ đồng, riêng việc làm này gây thiệt hại 1.134 tỷ đồng.

Cùng đó, việc AMAX đã sử dụng số liệu đầu vào không có cơ sở để xác định “Giá trị tài sản vô hình ngoài Bảng cân đối kế toán là 13.448 tỷ đồng”. Sau khi loại trừ giá trị tài sản vô hình 13.448 tỷ đồng và loại trừ nợ phải trả 1.134 tỷ đồng thì giá trị vốn chủ sở hữu của AVG tại thời điểm 31-3-2015 chỉ là 1.983 tỷ đồng; so với giá mua 95% cổ phần AVG là 8.889,815 tỷ đồng cho thấy nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn của Nhà nước tại Mobifone khoảng 7.006 tỷ đồng.

Sai phạm thứ ba của Mobifone được chỉ ra trong kết luận của Thanh tra Chính phủ là thiếu trách nhiệm, làm trái quy định trong việc lập, trình Dự án đầu tư. Khi lựa chọn phương án đầu tư, Mobifone không khảo sát, không lựa chọn đơn vị chuyên kinh doanh dịch vụ truyền hình để tư vấn về phương án kinh doanh, không xây dựng phương án đầu tư mới để có căn cứ so sánh, lựa chọn phương án đầu tư.

Sai phạm thứ tư của Mobifone được Thanh tra Chính phủ chỉ ra là vi phạm trong việc ký kết thoả thuận và hợp đồng chuyển nhượng cổ phần; việc thanh toán mua cổ phần và các chi phí liên quan đến dự án.

Việc Mobifone sử dụng 100% nguồn vốn chủ sở hữu để đầu tư dự án, không đúng với nội dung trong Dự án đầu tư báo cáo Bộ TTTT (30% vốn chủ sở hữu, 70% vốn vay); thời gian thanh toán hợp đồng chuyển nhượng cổ phần AVG là 19 ngày (từ ngày 28-12-2015 đến 15-01-2016) có biểu hiện không bình thường…

Thanh tra Chính phủ nêu rõ, những vi phạm, làm trái quy định, thiếu trách nhiệm nêu trên của Mobifone, nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn của Nhà nước tại Mobifone khoảng 7.006 tỷ đồng. Cùng đó, việc thực hiện đầu tư dự án đã trực tiếp ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh viễn thông, làm sụt giảm lớn hiệu quả kinh doanh ngay từ năm 2016 và nhiều năm tiếp theo, đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến việc cổ phần hóa Mobifone.

Xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân vi phạm

Từ kết luận thanh tra nêu trên, về xử lý hành chính, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ trưởng Bộ TTTT xem xét, hủy bỏ Quyết định số 236/QĐ-BTTTT ngày 21/12/2015 Phê duyệt dự án đầu tư dịch vụ truyền hình của Mobifone; giao Bộ TTTT chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị có liên quan chỉ đạo Mobifone xử lý theo quy định của pháp luật những vấn đề phát sinh sau khi hủy bỏ Quyết định phê duyệt dự án đầu tư.

Căn cứ Kết luận thanh tra và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành liên quan cần kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm đã nêu cụ thể tại Kết luận.

Đối với các công ty tư vấn, căn cứ Kết luận thanh tra và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính chủ trì xử lý hoặc chỉ đạo xử lý theo quy định của pháp luật trong lĩnh vực thẩm định giá đối với các công ty tư vấn, các thẩm định viên về những khuyết điểm, vi phạm trong việc thẩm định giá trị AVG, tư vấn mua cổ phần AVG đã nêu cụ thể tại Kết luận.

Về xử lý kinh tế, theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền và quy định của pháp luật, Bộ TT-TT và Mobifone chịu trách nhiệm xử lý, thu hồi số tiền mà Mobifone đã thanh toán trong việc mua 95% cổ phần AVG; thực hiện các kết luận, xử lý của cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Phải truy thu từ Mobifone, nộp vào ngân sách Nhà nước về Thuế thu nhập doanh nghiệp số tiền 1,3 tỷ đồng.

Chủ tịch HĐTV; Tổng Giám đốc và Phó Tổng giám đốc phụ trách Tài chính - Kế toán của Mobifone chịu trách nhiệm xử lý, thu hồi số tiền 1,54 tỷ đồng chi phí tư vấn đã chi cho 2 công ty tư vấn (AMAX và VCBS).

Đánh giá “đây là vụ việc kinh tế rất nghiêm trọng”, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ: Giao cơ quan điều tra có thẩm quyền của Bộ Công an tiếp nhận toàn bộ hồ sơ, tài liệu thanh tra Dự án Tổng Công ty Viễn thông Mobifone mua 95% cổ phần AVG để xem xét, khởi tố điều tra, xử lý đúng người, đúng vi phạm, đúng pháp luật.