Sáng nay (23-10), Quốc hội tiến hành thảo luận ở tổ về dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 và dự thảo Nghị quyết về việc thi hành Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi năm 2013)
Đoàn ĐBQH Hà Nội họp tổ, ngày 23-10
Đại biểu Nguyễn Đình Quyền nhận xét: “Dự thảo lần này đã gần tiếp cận đến chân lý của loài người. Mỗi lần sửa hiến pháp đều dựa trên các định chế phù hợp, xuất phát từ những chủ thuyết mang tính kế thừa. Hiến pháp lần này tập trung xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền. Dự thảo mới đã khẳng định rõ ràng hơn nữa chủ quyền nhân dân, toàn bộ quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân, thể hiện qua hình thức dân chủ đại diện và dân chủ trực tiếp. Đồng thời, dự thảo hoàn thiện hơn nữa thể chế chính trị và mô hình tổ chức bộ máy nhà nước, rạch ròi hơn 3 quyền lập pháp – hành pháp - tư pháp.
Bên cạnh đó, dự thảo mới đã thể hiện được đặc trưng mô hình tổ chức bộ máy nhà nước luôn phải gắn với thể chế chính trị; quyền con người và công dân được bảo đảm, hiện thực hóa hơn, có khả năng luật hóa để đi vào cuộc sống; mối quan hệ giữa nhà nước và nhân dân theo hướng dân chủ hơn, trách nhiệm Nhà nước được tăng cường hơn; các chức năng giám sát, thanh tra, kiểm tra đều được quy định rõ".
Tuy nhiên, đại biểu Quyền đề cập đến thuật ngữ "chính quyền địa phương" trong dự thảo Hiến pháp: "Nếu quy định chính quyền địa phương bao gồm HĐND, UBND là sai với từ điển, sai với nguyên lý, sai với mô hình tổ chức bộ máy hiện tại. Trên thực tế, chúng ta không tổ chức mô hình chính quyền liên bang nên không thể có chính quyền trung ương và chính quyền địa phương".
"Quyền lực nhà nước là thống nhất mà Quốc hội là đại diện. Vì vậy, HĐND, UBND tổ chức ở các đơn vị hành chính, được thành lập để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo sự phân cấp của luật định. Nếu ta sử dụng thuật ngữ “chính quyền địa phương” thì vô hình chung tạo ra tư tưởng phân quyền, cho rằng địa phương muốn làm gì thì làm. Việc này có thể phương hại đến phân quyền, chính quyền địa phương sẽ có vấn đề trong mối quan hệ với trung ương"- ông Quyền cảnh báo.
Ý kiến đóng góp của đại biểu Quyền nhận được nhiều ý kiến ủng hộ từ các đại biểu khác, như đại biểu Bùi Thị An, Nguyễn Hồng Sơn...
Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh cho rằng, dự thảo mới đã thể hiện được hào khí, khát vọng của nhân dân, đặc biệt là các quyền con người, quyền công dân được thể hiện rất tốt. Bà Khánh còn băn khoăn ở điều 54 (về đất đai tài nguyên), cho rằng quy định như hiện hành sợ khó thực thi về sau: "Nên quy định việc thu hồi đất phải công khai minh bạch và thực hiện theo quy định trưng mua, trưng dụng về quyền tài sản để đồng bộ với điều 32".
"Cần cân nhắc nghiên cứu cơ cấu số lượng hội đồng và các ủy ban của Quốc hội tương đương với các bộ, cơ quan thuộc chính phủ. Như thế, Quốc hội mới giám sát hết được các nội dung, nhiệm vụ; phù hợp với quan điểm tăng cường hoạt động của các cơ quan chuyên trách của Quốc hội. Đồng thời, cố gắng hạn chế, thậm chí không nên quy định quá nhiều thành viên chính phủ trong quốc hội", bà Khánh đóng góp ý kiến, đề cập đến vai trò giám sát của ĐBQH đối với Chính phủ.
Bên cạnh đó, dự thảo mới đã thể hiện được đặc trưng mô hình tổ chức bộ máy nhà nước luôn phải gắn với thể chế chính trị; quyền con người và công dân được bảo đảm, hiện thực hóa hơn, có khả năng luật hóa để đi vào cuộc sống; mối quan hệ giữa nhà nước và nhân dân theo hướng dân chủ hơn, trách nhiệm Nhà nước được tăng cường hơn; các chức năng giám sát, thanh tra, kiểm tra đều được quy định rõ".
Tuy nhiên, đại biểu Quyền đề cập đến thuật ngữ "chính quyền địa phương" trong dự thảo Hiến pháp: "Nếu quy định chính quyền địa phương bao gồm HĐND, UBND là sai với từ điển, sai với nguyên lý, sai với mô hình tổ chức bộ máy hiện tại. Trên thực tế, chúng ta không tổ chức mô hình chính quyền liên bang nên không thể có chính quyền trung ương và chính quyền địa phương".
"Quyền lực nhà nước là thống nhất mà Quốc hội là đại diện. Vì vậy, HĐND, UBND tổ chức ở các đơn vị hành chính, được thành lập để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo sự phân cấp của luật định. Nếu ta sử dụng thuật ngữ “chính quyền địa phương” thì vô hình chung tạo ra tư tưởng phân quyền, cho rằng địa phương muốn làm gì thì làm. Việc này có thể phương hại đến phân quyền, chính quyền địa phương sẽ có vấn đề trong mối quan hệ với trung ương"- ông Quyền cảnh báo.
Ý kiến đóng góp của đại biểu Quyền nhận được nhiều ý kiến ủng hộ từ các đại biểu khác, như đại biểu Bùi Thị An, Nguyễn Hồng Sơn...
Đại biểu Trần Thị Quốc Khánh cho rằng, dự thảo mới đã thể hiện được hào khí, khát vọng của nhân dân, đặc biệt là các quyền con người, quyền công dân được thể hiện rất tốt. Bà Khánh còn băn khoăn ở điều 54 (về đất đai tài nguyên), cho rằng quy định như hiện hành sợ khó thực thi về sau: "Nên quy định việc thu hồi đất phải công khai minh bạch và thực hiện theo quy định trưng mua, trưng dụng về quyền tài sản để đồng bộ với điều 32".
"Cần cân nhắc nghiên cứu cơ cấu số lượng hội đồng và các ủy ban của Quốc hội tương đương với các bộ, cơ quan thuộc chính phủ. Như thế, Quốc hội mới giám sát hết được các nội dung, nhiệm vụ; phù hợp với quan điểm tăng cường hoạt động của các cơ quan chuyên trách của Quốc hội. Đồng thời, cố gắng hạn chế, thậm chí không nên quy định quá nhiều thành viên chính phủ trong quốc hội", bà Khánh đóng góp ý kiến, đề cập đến vai trò giám sát của ĐBQH đối với Chính phủ.
| Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng, lời nói đầu cần viết ngắn gọn và phải như một tuyên ngôn, có sự tổng kết, cô đúc, khái quát và chuẩn xác. So với yêu cầu này, lời nói đầu chưa đạt yêu cầu, còn một số từ ngữ thể hiện chưa hợp lý, logic, thiếu ý. |
