Thay vì học điều bổ ích từ internet - không ít thanh niên lại “nghiện” games bạo lực hay chat sex
Thông tin và truyền thông ngày càng có ý nghĩa sống còn đối với sự phát triển. Đó là nhận định chung của Hội nghị quốc tế về xóa mù thông tin và truyền thông đại chúng vì xã hội tri thức (MIL) do UNESCO và Chương trình “Thông tin cho tất cả” của LHQ đồng tổ chức tại Thủ đô Matxcơva của Nga ngày 28-6, với sự tham gia của 120 vị Bộ trưởng Giáo dục các nước, những nhà hoạch định chính sách cấp cao và chuyên gia quốc tế...
Chính vì điều đó mà UNESCO mới cùng Chương trình “Thông tin cho tất cả” của LHQ đăng cai một hội nghị tầm cỡ toàn cầu để bàn về vấn đề phổ cập, thúc đẩy tiếp cận thông tin và truyền thông trên thế giới. Việc xoá mù thông tin, theo các tổ chức và chuyên gia quốc tế, không chỉ dành cho các nước nghèo, người nghèo ít có điều kiện hay bị hạn chế tiếp cận thông tin và truyền thông, mà cả đối với những người và những nơi vẫn tưởng là đang tràn ngập thông tin.
Thế giới đang bùng nổ thông tin, trong đó điển hình là sự bùng nổ của internet trên phạm vi toàn cầu với số người sử dụng trên toàn thế giới hiện đã lên tới khoảng 2,5 tỷ người và đang gia tăng với tốc độ chóng mặt. Sự bùng nổ thông tin và truyền thông đã góp phần rất quan trọng làm thay đổi bộ mặt nhiều nơi, nhiều quốc gia trên thế giới.
Thế nhưng, dù bùng nổ và lan toả mạnh mẽ song vẫn còn rất nhiều “vùng trũng” hay “vùng trắng” thông tin và truyền thông, nhất là ở các nước nghèo và khu vực nghèo, khiến cho những nơi này vốn đã nghèo và tụt hậu lại càng đói nghèo và chậm phát triển hơn. Bên cạnh đó, cũng có thực tế là có những người và khu vực đầy ắp thông tin song lại không biết hoặc chuyển hoá không hiệu quả thành tri thức, cơ hội hay động lực cho sự phát triển. Đó là chưa kể tới không ít trường hợp học cái hay không học lại học theo cái xấu, mặt trái của bùng nổ thông tin và truyền thông là bạo lực, sex...
Theo UNESCO, để thành công trong một xã hội có động lực là thông tin và tri thức hiện nay, con người phải có khả năng phân tích và sử dụng hiệu quả các nguồn thông tin. Các phương tiện truyền thông, mạng internet và những nhà cung cấp thông tin khác hiện đã sẵn sàng, vấn đề là phải đẩy nhanh xóa mù thông tin và truyền thông đại chúng gắn trực tiếp với mục tiêu chiến lược xây dựng xã hội tri thức.
Để xóa mù về thông tin và truyền thông đại chúng, Hội nghị MIL cho rằng cần tạo cho công dân những khả năng như phát hiện, đánh giá, phân tích và ứng dụng các dữ liệu cần thiết một cách hiệu quả và đạo đức. Từ đó, họ sẽ hiểu rõ vai trò và chức năng của phương tiện truyền thông đại chúng trong xã hội dân chủ, đánh giá nghiêm túc nội dung thông tin truyền thông, tham gia dân chủ và bày tỏ quan điểm trên các phương tiện truyền thông…
Hội nghị cũng cho rằng, xóa mù về thông tin và truyền thông đại chúng cũng cần khuyến khích sự tương đồng của con người với các phương tiện truyền thông đại chúng. Bên cạnh đó, xóa mù thông tin và truyền thông đòi hỏi các kỹ năng thích hợp như kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin truyền thông, hiểu biết liên văn hóa và những kỹ năng cần thiết để chuyển thông tin thành tri thức.
