Tung tin “bắt cóc trẻ em” sai sự thật có thể bị phạt tiền, xử lý hình sự

• Bạo hành, ép trẻ em sử dụng ma tuý có thể bị phạt tù tới 20 năm
• Người bị tạm giữ được trả tự do trong trường hợp nào?
• Hàng loạt cơ sở dạy lái xe 'chui', thầy dạy 'chui' và nguy cơ gây tai nạn chết người

Luật sư trả lời:

Luật sư Lê Hồng Vân (Đoàn Luật sư TP Hà Nội)

Mới đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin về việc “bắt cóc trẻ em” ở quận Hoàng Mai, Hà Nội. Tuy vậy, sau khi vào cuộc xác minh, CAQ Hoàng Mai đã khẳng định đây là tin bịa đặt, thất thiệt, xuất phát từ một bản thông báo… giả mạo trường Tiểu học Tân Định, phường Tương Mai phát ra. Để làm rõ thông tin thất thiệt, gây hoang mang cho phụ huynh trong trường và khu vực lân cận, lực lượng công an đã nhanh chóng vào cuộc xác minh đã làm việc với Phòng Giáo dục quận; trường tiểu học và lên tiếng khẳng định, thông tin này là vô căn cứ.

Tương tự, trước đó, trên các trang mạng xã hội cũng đăng tải thông tin: “Thông báo khẩn: Hiện tại trên địa bàn huyện Mỹ Đức và Ứng Hòa cụ thể các xã lân cận như Phù Lưu, Tế Tiêu, Xuy Xá xuất hiện những trường hợp bắt cóc trẻ em, học sinh… với nhiều thủ đoạn tinh vi, vì vậy các bậc phụ huynh hết sức chú ý và đề cao cảnh giác, đặc biệt khu vực trường mầm non…”. Sau khi tiếp nhận thông tin, lãnh đạo CATP Hà Nội đã chỉ đạo các phòng nghiệp vụ kiểm tra, xác minh và khẳng định, đơn vị này và chính quyền địa phương chưa nhận được nội dung trình báo, tố giác của cá nhân, tổ chức nào về vụ việc, đồng thời đề nghị người dân thận trọng, cảnh giác khi viết bài, chia sẻ các thông tin chưa được xác thực.

Việc đăng, chia sẻ thông tin sai sự thật trên mạng xã hội sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự (Ảnh minh họa)

Về chế tài xử lý việc đăng, chia sẻ thông tin sai sự thật lên mạng xã hội, theo Điều 9, Luật An ninh mạng năm 2018, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà người thực hiện hành vi vi phạm bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bồi thường thiệt hại theo quy định.

Nghị định 15/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử quy định các mức xử phạt tương ứng đối với từng đối tượng, từng nhóm hành vi. Theo đó, hành vi đưa thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân của các trang tin điện tử vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 20-30 triệu đồng.

Hành vi chủ động lưu trữ, truyền đưa thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, vu khống, xuyên tạc, xúc phạm uy tín của tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân; chủ động lưu trữ, truyền đưa thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân sẽ phạt tiền từ 50-70 triệu đồng.

Hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân, cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân sẽ bị phạt tiền từ 10-20 triệu đồng.

Hành vi giả mạo tổ chức, cá nhân và phát tán thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân cũng bị phạt tiền từ 10-20 triệu đồng (quy định tại điểm n, khoản 3, Điều 102).

Nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm, cá nhân sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử bịa đặt hoặc lan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác có thể bị xử lý hình sự về tội vu khống theo Điều 156 BLHS 2015 với mức phạt tù từ 1-3 năm.

Trường hợp đưa lên mạng máy tính, mạng viễn thông những thông tin trái với quy định của pháp luật để thu lợi bất chính từ 50-200 triệu đồng hoặc gây thiệt hại từ 100-500 triệu đồng hoặc gây dư luận xấu làm giảm uy tín của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thể bị xử lý về Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông theo Điều 288 BLHS 2015.

Hành vi làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm có nội dung bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân với mục đích nhằm chống Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam có thể bị xử lý về tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước theo Điều 117 BLHS 2015.

Bên cạnh đó, cá nhân vi phạm còn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại đã gây ra đối với tổ chức, cá nhân. Thiệt hại bao gồm chi phí để khắc phục hậu quả, những tổn thất về vật chất và tinh thần đã gây ra đối với tổ chức, cá nhân bị hại.

Công dân có quyền tự do chia sẻ, đăng tải, phát ngôn thông tin trên không gian mạng. Song, để tránh việc tự đẩy mình vào vòng lao lý, mỗi cá nhân phải thận trọng kiểm tra tính xác thực trước khi đăng tải và chia sẻ thông tin.