Thủ tướng: Đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo chất lượng, gắn với chống tiêu cực, lợi ích nhóm trong đầu tư công

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, nguồn vốn đầu tư công khoảng 250 nghìn tỷ đồng còn lại của năm 2021 là nguồn lực rất quan trọng trong lúc dịch bệnh tác động mạnh mẽ tới nền kinh tế và đời sống nhân dân. Thủ tướng yêu cầu, phải xem đây là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng từ nay đến cuối năm, thúc đẩy giải ngân đạt tỉ lệ cao nhất có thể, vừa bảo đảm tiến độ, vừa nâng cao chất lượng, siết chặt kỷ luật kỷ cương, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.

Ngày 28-9, Thường trực Chính phủ tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc với các bộ, ngành, địa phương về công tác giải ngân vốn đầu tư công năm 2021. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Thủ tướng chỉ ra hàng loạt nguyên nhân chủ quan

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tình hình thực hiện giải ngân 8 tháng đầu năm đạt 183.320 tỷ đồng, đạt 39,74% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (461.300 tỷ đồng); dự kiến giải ngân đến 30-9-2021 là 218.550 tỷ đồng, đạt 47,38% kế hoạch.

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao nhiều ý kiến phát biểu thẳng thắn, trách nhiệm, quyết tâm rất cao khắc phục bằng được những hạn chế, yếu kém, bất cập để thực hiện tốt hơn, hiệu quả hơn, đạt kết quả giải ngân cao nhất có thể. Nhiều nơi cam kết sẽ giải ngân 100%.

Các ý kiến cũng cơ bản đồng tình với báo cáo trung tâm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đánh giá báo cáo đã phản ánh đúng thực trạng, đưa ra giải pháp sát tình hình, khả thi. Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ và các cơ quan liên quan tiếp thu đầy đủ các ý kiến, kiến nghị, sớm hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ để sớm ban hành Kết luận về Hội nghị, tạo sự đồng lòng, thống nhất để các bộ, ngành, địa phương thực hiện, phát huy hiệu quả nguồn lực rất lớn từ đầu tư công, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, khôi phục và phát triển kinh tế xã hội trong điều kiện rất khó khăn hiện nay.

“Phải nâng cao nhận thức hơn nữa về tầm quan trọng của công việc này, của nguồn lực quan trọng này”, Thủ tướng nhấn mạnh. Thời gian qua, lãnh đạo Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm công tác này, Quốc hội đã đồng hành, sát cánh cùng Chính phủ để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về thể chế. Nghị quyết 01 năm 2021 của Chính phủ khóa trước và Nghị quyết 45 năm 2021 - Nghị quyết đầu tiên của Chính phủ sau kiện toàn đều xác định giải ngân đầu tư công là một trong những trọng tâm chỉ đạo, điều hành.

Tiếp đó, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 63/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công và xuất khẩu bền vững những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022, đặt mục tiêu tới hết quý III giải ngân được 60%, đến hết năm đạt 90-95%; Thủ tướng đã ban hành Công điện số 1082/CĐ-TTg tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra việc giải ngân. Ngoài ra, các nghị quyết, văn bản khác của Chính phủ, Thủ tướng cũng đề cập rất nhiều tới nội dung này. Tuy nhiên, tới nay, tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu và thiếu thông suốt, thiếu đồng bộ. Từ đó, dẫn tới việc giải ngân chậm, kết quả chưa được như mong muốn và việc khắc phục những hạn chế, yếu kém chưa được kịp thời. Chỉ có 4 bộ và 11 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt hơn 60%. Có 76/114 ban, bộ, cơ quan Trung ương, địa phương có tỉ lệ giải ngân dưới mức trung bình của cả nước (47%), có cơ quan chưa giải ngân được đồng nào. “Phải thẳng thắn nhìn thẳng vào sự thật, tập trung cao hơn, quyết liệt hơn, giải pháp cụ thể hơn”, Thủ tướng yêu cầu.

Tình hình trên có nguyên nhân khách quan do dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, khó lường, ngoài dự báo. Tuy nhiên, trong điều kiện chung, vẫn có cơ quan, địa phương giải ngân tốt, nên vấn đề vẫn là khâu tổ chức thực hiện. Thủ tướng yêu cầu các cấp, các ngành cần phân tích kỹ hơn điều này.

Thủ tướng nhấn mạnh, nguyên nhân chủ quan vẫn là chủ yếu, biểu hiện ở một số điểm: Xây dựng các dự án, chuẩn bị đầu tư tính toán không kỹ càng, dàn trải; từ dàn trải dẫn tới thiếu tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và không đúng bản chất đầu tư công là đầu tư cho phát triển. Sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp để tổ chức thực hiện có những nơi, những lúc thiếu tập trung, thiếu quyết liệt, sâu sát, cụ thể, đặc biệt là khâu kiểm tra, giám sát chưa nghiêm túc. Công tác giải phóng mặt bằng còn vướng mắc, có nơi thiếu minh bạch, không làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân.

Thủ tướng lưu ý, các quy định khi ban hành không thể bao phủ được hết mọi góc cạnh của cuộc sống, trong quá trình thực hiện, những gì vướng mắc, chưa đúng, chưa sát thì phải phát hiện kịp thời, nhanh chóng khắc phục. Việc giải ngân vốn ODA chậm cũng do nguyên nhân chủ quan và khách quan, nhưng nếu do chủ quan thì phải chỉ ra và khắc phục ngay.

Thách thức rất lớn, đòi hỏi nỗ lực, quyết tâm rất cao mới làm được

Về tình hình, nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh, phải nhận thức rất rõ bối cảnh sẽ rất khó khăn do đợt bùng phát dịch thứ 4 tác động rất mạnh mẽ tới phát triển kinh tế, đời sống và sinh kế nhân dân. Chính vì thế, càng phải tập trung khắc phục những hạn chế trong đầu tư công. Chính phủ, Ban chỉ đạo quốc gia đã thống nhất lộ trình mở cửa nền kinh tế và phải thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh Covid-19. Các địa phương căn cứ hướng dẫn tạm thời của Bộ Y tế để có lộ trình phù hợp, hiệu quả, mở cửa trên tinh thần thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh để vừa phải chống dịch tốt, vừa phát triển kinh tế-xã hội.

Thủ tướng nêu rõ, từ nay đến cuối năm chỉ còn 3 tháng nữa, còn hơn 50% nguồn vốn đầu tư công phải giải ngân, đây là thách thức rất lớn, đòi hỏi nỗ lực, quyết tâm rất cao mới làm được. Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nêu rõ các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo về công tác này. Thủ tướng nhấn mạnh một số nội dung để các bộ, ngành, địa phương quán triệt.

Thứ nhất, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tính chủ động, sáng tạo, linh hoạt, phù hợp với tình hình trong tổ chức thực hiện của các cấp chính quyền. Phải xem đây là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng từ nay đến cuối năm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có trọng tâm, trọng điểm. Nâng cao tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành, đặc biệt là người đứng đầu.

Thứ hai, phải giải ngân đạt tỉ lệ cao nhất có thể, vừa phải kịp tiến độ, vừa phải nâng cao chất lượng, hiệu quả của đầu tư công, siết chặt kỷ luật kỷ cương, chống tiêu cực, tham nhũng, lợi ích nhóm, chống lãng phí.

Thứ ba, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, nêu cao tinh thần trách nhiệm của mỗi cá nhân, tập thể, đặc biệt là nêu cao tinh thần tự lực tự cường, coi khó khăn thách thức là động lực để phấn đấu vươn lên, khắc phục các hạn chế, bất cập.

Các đại biểu cũng đồng tình với các giải pháp của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong đó, Thủ tướng nhấn mạnh thêm một số giải pháp sau.

Thứ nhất, kiểm soát tốt dịch bệnh để sớm phục hồi và triển khai các hoạt động đầu tư, sản xuất - kinh doanh, trong đó có đầu tư công; bình tĩnh, tự tin để thực hiện các giải pháp thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh. Bộ Y tế khẩn trương ban hành hướng dẫn tạm thời trên tinh thần theo địa bàn, phạm vi, đối tượng nhỏ nhất, hẹp nhất có thể, nhanh nhất có thể, linh hoạt nhất có thể. Trên cơ sở kiên định các nguyên tắc chung, sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, thống nhất, chuyên sâu, xuyên suốt, các cơ quan, địa phương phải linh hoạt, sáng tạo trong tổ chức thực hiện, nếu thực hiện các giải pháp khác với chỉ đạo chung thì phải báo cáo cấp trên trực tiếp để bảo đảm thống nhất, hiệu quả.

Thứ hai, việc giao vốn phải chuẩn bị kỹ càng, lựa chọn đúng các công trình trọng tâm, trọng điểm. Trong điều kiện nguồn vốn Nhà nước có hạn, phải theo đúng tinh thần kết luận của Trung ương: Đầu tư công phải dẫn dắt và kích hoạt đầu tư của mọi thành phần kinh tế, huy động mọi nguồn lực trong xã hội cho đầu tư phát triển.

Bộ trưởng, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố phát huy vai trò người đứng đầu, chỉ đạo tổ chức thực hiện hiệu quả các giải pháp được thống nhất tại Hội nghị trên cơ sở quy định của luật pháp và các nghị quyết của Chính phủ, phát hiện, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tăng cường kiểm tra, giám sát để xử lý vi phạm, cá thể hóa trách nhiệm cá nhân, xem đây là một tiêu chuẩn đánh giá cán bộ cuối năm. Đề cao tính kỷ luật kỷ cương, kịp thời phát hiện yếu kém, tiêu cực để xử lý và tập trung lãnh đạo chỉ đạo công tác giải phóng mặt bằng. Các bộ, ngành, nhất là Bộ Tài chính hướng dẫn cụ thể để sớm hoàn thành việc giao kế hoạch vốn chi tiết cho các chương trình, dự án khởi công mới, rà soát kỹ, chủ động điều chỉnh vốn từ dự án chậm giải ngân sang dự án giải ngân tốt, từ cơ quan, địa phương này sang cơ quan, địa phương khác theo quy định.

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, nguyên vật liệu, bảo đảm an toàn dịch bệnh, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành tiếp tục chỉ đạo, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cần tham mưu tổ chức tốt việc này. Các địa phương đang thực hiện giãn cách và tăng cường giãn cách cần tranh thủ làm ngay các thủ tục cho các dự án; sau ngày 30-9 có lộ trình phù hợp, hiệu quả, mở cửa trên tinh thần thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh để vừa phải chống dịch tốt, vừa phát triển kinh tế-xã hội.