NÂNG CAO ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG CỦA NHỮNG NGƯỜI "CHỈ BIẾT CÒN ĐẢNG THÌ CÒN MÌNH" TRONG TÌNH HÌNH MỚI

ANTD.VNChiếu rọi lại lịch sử, ngày 11-3-1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có Thư gửi đồng chí Hoàng Mai, lúc bấy giờ là Giám đốc Công an Khu XII. 75 năm trôi qua, lá thư đã ngả màu theo thời gian, nhưng những lời huấn thị thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với lực lượng Công an nhân dân vẫn ấm nóng tình cảm, sự quan tâm của Người luôn hàm chứa ý nghĩa sâu sắc trong giai đoạn hiện nay. Có thể nói, tư tưởng về cán bộ, công tác cán bộ Công an nhân dân được Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập đến từ rất sớm.

Từ đó về sau, trong nhiều phát biểu, bài viết, Thư gửi đến lực lượng Công an nhân dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phác họa ra những tiêu chí cần có ở người cán bộ, chiến sĩ Công an hết sức toàn diện, hệ thống; là ngọn đuốc soi đường, định hướng cho lực lượng Công an nhân dân từng bước xây dựng, phát triển, đáp ứng mọi yêu cầu, nhiệm vụ trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội. “Đối với tự mình, phải cần, kiệm, liêm, chính. Đối với đồng sự, phải thân ái giúp đỡ. Đối với Chính phủ, phải tuyệt đối trung thành. Đối với nhân dân, phải kính trọng, lễ phép. Đối với công việc, phải tận tụy. Đối với địch, phải cương quyết, khôn khéo” - Lời dạy của Người là những đạo đức và tư cách mà người Công an cách mệnh phải có, phải giữ cho đúng, phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện thì mới có cơ sở để phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

LỜI TÒA SOẠN:

“Vì sao Bộ Chính trị lại phải bàn và ra Nghị quyết số 12? Những nội dung cơ bản, cốt lõi trong Nghị quyết lần này là gì? Chúng ta phải làm gì và làm như thế nào để thực hiện có hiệu quả những yêu cầu, nhiệm vụ mà Nghị quyết của Bộ Chính trị đề ra?” - Ba câu hỏi trên đã được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng gợi mở, nhấn mạnh, trực tiếp làm rõ và trả lời đầy đủ nội hàm Nghị quyết số 12 của Bộ Chính trị về “đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới” (Nghị quyết số 12-NQ/TW, ngày 16-3-2022) tại Hội nghị quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 12 ngày 17-6-2022.

Mục tiêu xuyên suốt là để khẳng định vị thế, vai trò nòng cốt của lực lượng Công an nhân dân trong việc bảo vệ, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, đóng góp rất quan trọng vào việc hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ cách mạng, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, mở rộng quan hệ đối ngoại để xây dựng và phát triển đất nước. Đặc biệt là đặt ra đầy đủ sứ mệnh, trách nhiệm của lực lượng Công an nhân dân trong công cuộc bảo vệ Đảng, Nhà nước, bảo vệ nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa.

Mục tiêu trọng điểm là tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, sâu sắc, toàn diện trong xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; là lực lượng vũ trang nhân dân sắc bén, mang bản chất của giai cấp công nhân, tuyệt đối trung thành với Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, với Đảng, Nhà nước và nhân dân; mang tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc; có hệ thống tổ chức tập trung, thống nhất, chuyên sâu, xuyên suốt, tinh, gọn, mạnh…

Đồng thời, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng một lần nữa nhắc lại lực lượng Công an nhân dân hãy luôn ghi nhớ, khắc sâu vào tâm trí của mình và thực hiện cho bằng được lời thề “Vì nước quên thân, vì dân phục vụ”; “Còn Đảng thì còn mình”; “Danh dự là điều thiêng liêng, cao quý nhất”. Muốn vậy, lực lượng Công an nhân dân nhận thức rõ: “KIẾM PHẢI SẮC, LÁ CHẮN PHẢI VỮNG, TÂM PHẢI SÁNG, ĐỨC PHẢI TRONG”, để xứng đáng là “THANH BẢO KIẾM SẮC BÉN CỦA ĐẢNG”, “LÁ CHẮN THÉP VỮNG CHẮC” trong cuộc đấu tranh với các loại tội phạm, bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, giữ gìn cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân.

KỲ I

TÂM SÁNG, ĐỨC TRONG, VỮNG KHIÊN, SẮC KIẾM ĐỂ BẢO VỆ ĐẢNG

Thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đồng chí Hoàng Mai, Giám đốc Công an Khu XII, ngày 11-3-1948 (Ảnh tư liệu)

Thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đồng chí Hoàng Mai, Giám đốc Công an Khu XII, ngày 11-3-1948 (Ảnh tư liệu)

64 năm trước, tháng 1-1959, tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ 13, Tổng Bí thư Lê Duẩn đã nói: Những phẩm chất đạo đức cách mạng của người cán bộ Công an nhân dân, đó là: Luôn trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc, chế độ xã hội chủ nghĩa và nhân dân, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; sẵn sàng cống hiến, chiến đấu, hy sinh tính mạng để bảo vệ Đảng, Nhà nước, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân, xứng đáng là “những người chỉ biết sống chết với Đảng, chỉ biết còn Đảng thì còn mình” (1).

Để thực sự là “thanh bảo kiếm” và “lá chắn” bảo vệ Đảng, là lực lượng trọng yếu, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân, lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân bắt buộc phải đặt đạo đức cách mạng lên hàng đầu. Đó là điều chủ chốt nhất trong bất kỳ giai đoạn, hoàn cảnh nào của lịch sử, hiện tại hay tình hình mới. Bởi theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Đạo đức cách mạng là quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng… Đặt lợi ích của Đảng và của nhân dân lao động lên trên, lên trước lợi ích của cá nhân mình. Hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân. Vì Đảng, vì dân mà đấu tranh quên mình…” (2).

“Phải tu dưỡng đạo đức suốt đời”

Xuyên suốt lịch sử, từ thực tiễn nhìn lại những giá trị thời đại để đi tới, thấy rằng, thấm nhuần di huấn của Người thì lực lượng Công an nhân dân trước nhất phải “thực sự trong sạch, vững mạnh”, sau mới đến “chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”. Đó cũng chính là quyết tâm chỉ đạo và mục tiêu đầu tiên, quan trọng nhất của Nghị quyết số 12.

"Nhiệm vụ của công an là bảo vệ và phục vụ nhân dân, bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền nhân dân”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh (Phát biểu tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ X, tháng 1-1956)

Có thể nói, từ khi thực hiện công cuộc đổi mới đến nay, đây là lần đầu tiên Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết chuyên đề toàn diện về xây dựng lực lượng Công an nhân dân, xác định rõ 2 mục tiêu cụ thể đối với công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân. Thứ nhất, đó là nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, đảng viên; xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng trong Công an nhân dân trong sạch, vững mạnh toàn diện. Thứ hai, tiếp tục hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của lực lượng Công an nhân dân đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, phù hợp tình hình thực tiễn.

Tại sao mệnh đề “thực sự trong sạch, vững mạnh” lại được đề cập đến trước tiên? Vì sao cần bồi dưỡng, giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân để “thực sự trong sạch, vững mạnh”? Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Chí Bảo - nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, chuyên gia cao cấp Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh khi trả lời phỏng vấn An ninh Thủ đô đã phân tích điểm mấu chốt đầu tiên: “Giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân phải đặc biệt chú trọng giáo dục liêm, chính. Đây là sự trong sạch, quang minh chính đại, không rơi vào bất minh, bất chính; thực hành lối sống giản dị, trong sạch, nghị lực, vượt khó khăn, vượt lên chính mình, không ngừng hoàn thiện đạo đức, nhân cách, chống chủ nghĩa cá nhân, có dũng khí, bản lĩnh đứng ngoài vòng danh lợi, không màng danh lợi”. Muốn vậy thì phải tu dưỡng đạo đức suốt đời. Đó cũng chính là phong cách Hồ Chí Minh gắn liền với tư tưởng, đường lối và phương pháp cách mạng. Đó là phong cách của một con người “có cái tâm trong sáng, cái đức cao đẹp, cái trí mẫn tuệ, cái hành mực thước”. Đó cũng chính là đạo đức cách mạng theo lời dạy của Người, muốn có đạo đức cách mạng thì phải thường xuyên bồi dưỡng, giáo dục, bởi “đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống.

Chủ tịch Hồ Chí Minh giảng bài cho học viên lớp Công an Trung cấp khóa Tổng phản công năm 1950 tại Việt Bắc (Ảnh tư liệu)

Chủ tịch Hồ Chí Minh giảng bài cho học viên lớp Công an Trung cấp khóa Tổng phản công năm 1950 tại Việt Bắc (Ảnh tư liệu)

Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển, củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”. Đối với cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân, những người thường xuyên công tác, chiến đấu trong môi trường phức tạp, nguy hiểm, chịu sự tác động của nhiều yếu tố tiêu cực thì việc bồi dưỡng, giáo dục đạo đức cách mạng càng cần được quan tâm, tiến hành thường xuyên, nhất là trong tình hình hiện nay khi các thế lực thù địch ráo riết thực hiện âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đại của Đảng, “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang.

Trong khi đó, một bộ phận cán bộ, chiến sĩ có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; tinh thần phục vụ nhân dân chưa cao, thiếu trách nhiệm trong công việc; sách nhiễu, gây khó dễ, phiền hà trong giải quyết công việc, vô cảm trước những khó khăn, bức xúc của nhân dân; ứng xử thiếu văn hóa, vi phạm nghiêm trọng những điều cán bộ, chiến sĩ Công an không được làm, dẫn đến suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và lực lượng Công an nhân dân. Thực tế trên đã được Đại tướng Tô Lâm - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an chỉ rõ: “Với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân vẫn còn hạn chế, bất cập.

..."Công an phải là đầy tớ dân. Đã là đầy tớ dân thì công an phải ra sức bảo vệ nhân dân, ra sức phục vụ nhân dân...”

(Trích huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại trường Công an Trung cấp - khóa I, năm 1950)

Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số ít cấp ủy, tổ chức đảng ở cơ sở còn thấp, chất lượng sinh hoạt cấp ủy, chi bộ chưa cao, còn hình thức. Việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình chưa nghiêm. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng ở một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa được chú trọng, kịp thời, thiếu sắc bén. Một bộ phận cán bộ, chiến sĩ thiếu tu dưỡng, rèn luyện, thiếu gương mẫu, giảm sút ý chí chiến đấu, vi phạm kỷ luật, thậm chí vi phạm pháp luật đến mức phải bị xử lý”.

Gương mẫu, đi đầu; tự soi, tự sửa

Trước tình hình đó, Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an luôn đặc biệt quan tâm, chú trọng đến xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân trong sạch, vững mạnh về đạo đức gắn với trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, coi đó làm nền tảng và yếu tố đặc biệt quan trọng bảo đảm thắng lợi cho mọi hoạt động công tác, chiến đấu của lực lượng Công an nhân dân.

Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Văn Hiền - nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô khi thực hiện loạt bài viết này đã nhận định: “Đối với đội ngũ cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân, việc bồi dưỡng, giáo dục đạo đức cách mạng càng quan trọng, bức thiết. Cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân là đội ngũ tin cậy, trung thành tuyệt đối của Đảng, của nhân dân. Vì vậy, mọi việc làm tốt hay xấu của cán bộ, đảng viên nói chung và cán bộ đảng viên trong lực lượng Công an nhân dân đều ảnh hưởng đến sự nghiệp cách mạng của giai cấp, của dân tộc”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chụp ảnh lưu niệm với cán bộ lớp Trung cấp Công an, năm 1950 (Ảnh tư liệu)

Chủ tịch Hồ Chí Minh chụp ảnh lưu niệm với cán bộ lớp Trung cấp Công an, năm 1950 (Ảnh tư liệu)

Thực tế, trong các nhiệm kỳ qua, lực lượng Công an nhân dân đã thể hiện tinh thần “gương mẫu, đi đầu” trong triển khai, thực hiện Nghị quyết, Kết luận của Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, gắn với đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về “đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và các quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên. Với tinh thần nghiêm túc, quyết tâm cao, lực lượng Công an nhân dân đã thẳng thắn chỉ ra các biểu hiện suy thoái cụ thể về tư tưởng chính trị và đạo đức, lối sống trong Công an nhân dân để mỗi cán bộ, đảng viên, chiến sĩ Công an nhân dân “tự soi, tự sửa”. Trên cơ sở đó, chủ động phát hiện và xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên, chiến sĩ sai phạm, tiêu cực, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, chỉ huy trong lực lượng Công an nhân dân, góp phần làm tăng thêm uy tín của Công an nhân dân, chứng tỏ sức mạnh kỷ luật, sự trong sạch, vững mạnh của lực lượng Công an nhân dân.

Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ “bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa, nền văn hóa và lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, an ninh con người, xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh để phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa” (3) đòi hỏi phải tăng cường hơn nữa công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, sâu sắc, toàn diện trong xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh toàn diện. Đảng ủy Công an Trung ương đã chủ động, nghiên cứu xây dựng Đề án trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TW về “Đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”.

Ảnh Bác Hồ tặng Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ V, tháng 1-1950 (Ảnh tư liệu)

Ảnh Bác Hồ tặng Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ V, tháng 1-1950 (Ảnh tư liệu)

Phải rèn tâm sáng, cần luyện đức trong

Muốn hoàn thành mục tiêu, đạt các chỉ tiêu cụ thể trong Nghị quyết số 12, trước nhất “phải rèn tâm sáng, phải luyện đức trong” để lực lượng Công an nhân dân “thực sự trong sạch, vững mạnh”. Bởi theo quan niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đạo đức cách mạng là cái gốc, là nền tảng và là sức mạnh của người cách mạng. Người dạy: “Trời có bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông. Đất có bốn phương: Đông, Tây, Nam, Bắc. Người có bốn đức tính: Cần, Kiệm, Liêm, Chính. Thiếu một mùa, thì không thành trời. Thiếu một phương, thì không thành đất. Thiếu một đức, thì không thành người” (4). “Thực sự trong sạch, vững mạnh” hiểu theo lời dạy của Người là học ở những tiêu chuẩn đạo đức cách mạng:

- Thứ nhất, trung với nước, hiếu với dân. Đây là phẩm chất bao trùm và quan trọng nhất đối với lực lượng Công an nhân dân.

- Thứ hai, với Công an nhân dân, Người dạy: “Đối với Chính phủ, phải tuyệt đối trung thành”.

- Thứ ba, lòng yêu thương con người. Đây là phẩm chất cao cả và cao đẹp nhất. Người dạy Công an nhân dân: “Đối với đồng sự, phải thân ái giúp đỡ”, “Đối với nhân dân, phải kính trọng, lễ phép”.

- Thứ tư, cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư là những phẩm chất Người nhắc đến nhiều nhất. Trong Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân, Người đề cập đến phẩm chất này đầu tiên: “Đối với tự mình, phải cần, kiệm, liêm, chính”…

Còn nhớ, tại Diễn văn kỷ niệm lần thứ 30 ngày truyền thống Công an nhân dân Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Công an Trần Quốc Hoàn đã nêu lên yêu cầu đối với lực lượng Công an nhân dân về phẩm chất đạo đức cách mạng là: “Xả thân vì sự nghiệp cách mạng của Đảng; trong công tác thì quyết tâm vượt gian khổ, khó khăn; trong chiến đấu với địch thì dũng cảm, mưu trí, khi sa vào tay giặc thì kiên cường bất khuất; trong quan điểm phục vụ thì phấn đấu theo hoài bão và lý tưởng cao đẹp là thức cho dân ngủ ngon, gác cho dân vui chơi, lấy hạnh phúc của nhân dân làm niềm vui, lẽ sống của mọi cán bộ, chiến sĩ” (5). Có thể nói, rèn luyện đạo đức cách mạng là để xây dựng lực lượng Công an nhân dân cách mạng.

...Liêm, chính, kiệm, cần, hoàn thành nhiệm vụ, khắc phục khó khăn, dũng cảm trước địch, vì nước quên thân, trung thành với Đảng, tận tụy với dân...”

(Trích huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại lễ thành lập lực lượng Công an nhân dân vũ trang, ngày 3-3-1959)

Để bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế của đất nước thì phải rèn, phải luyện bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng trong sáng, lối sống trong sạch cho cán bộ, chiến sĩ. Chúng ta phải khẳng định một chân lý bất biến rằng, cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân nếu không có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng, nhận thức mơ hồ, giản đơn, thiếu sự hiểu biết toàn diện, sâu sắc về nội dung, bản chất khoa học và cách mạng của Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh thì không thể bảo vệ được Đảng, chế độ xã hội chủ nghĩa và nhân dân.

Theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phân tích, chúng ta cũng phải thừa nhận rằng, “một bộ phận cán bộ, chiến sĩ thiếu tu dưỡng, rèn luyện, thiếu gương mẫu; giảm sút ý chí chiến đấu, vi phạm kỷ luật, thậm chí vi phạm pháp luật đến mức phải bị xử lý… Những hạn chế, bất cập nêu trên do nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu là do: Nhận thức chính trị, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, sự hiểu biết pháp luật, kỹ năng công tác, kỹ năng dân vận của một bộ phận cán bộ, chiến sĩ công an chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao; nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền, công an một số đơn vị, địa phương trong thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về an ninh, trật tự và xây dựng lực lượng Công an nhân dân chưa thật sâu sắc, đầy đủ; chưa phát huy hết sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh, trật tự, xây dựng lực lượng Công an nhân dân” (6).

Lực lượng Công an nhân dân vì nước quên thân, vì dân phục vụ (Ảnh: Dương Việt Hà)
Lực lượng Công an nhân dân vì nước quên thân, vì dân phục vụ (Ảnh: Dương Việt Hà)

Dự báo thời gian tới, tình hình chính trị, an ninh thế giới có thể còn diễn biến phức tạp; các thế lực thù địch không ngừng chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ. Các vấn đề tranh chấp trên Biển Đông, xung đột giữa các nước lớn, dịch bệnh toàn cầu... đã, đang và sẽ đặt ra những yêu cầu mới và thách thức lớn trong việc bảo vệ chủ quyền quốc gia, tác động, ảnh hưởng tiêu cực đến công tác giữ gìn an ninh, trật tự. Ở trong nước, mặc dù tình hình dịch bệnh Covid-19 về cơ bản đã được kiểm soát; kinh tế - xã hội tiếp tục được phục hồi, phát triển; đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt trên nhiều mặt; song chúng ta vẫn phải đối mặt với không ít khó khăn.

Tệ tham nhũng, tiêu cực chưa được giải quyết triệt để; tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa được đẩy lùi; vấn đề “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” vẫn chưa được ngăn chặn có hiệu quả... Đây vẫn là những thách thức lớn, tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định từ bên trong, gây mất niềm tin trong nhân dân. Trên một số vùng chiến lược, địa bàn trọng điểm còn tiềm ẩn các yếu tố gây mất ổn định, không loại trừ khả năng xảy ra bạo loạn chính trị. An ninh truyền thống và phi truyền thống còn diễn biến phức tạp; âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch ngày càng tinh vi, xảo quyệt; tội phạm và vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự diễn biến phức tạp, khó dự báo và kiểm soát; sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ, truyền thông... tác động sâu sắc, đa chiều đến môi trường an ninh, trật tự của đất nước.

Chính vì vậy, nội dung được nhấn mạnh, có tầm quan trọng đặc biệt trong Nghị quyết số 12-NQ/TW theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định là: “Xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc; hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân, đây là nhiệm vụ được đặt lên hàng đầu, có tính nguyên tắc và cũng là lý do tồn tại của lực lượng Công an… ; là lực lượng vũ trang nhân dân sắc bén, mang bản chất của giai cấp công nhân, tuyệt đối trung thành với Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, với Đảng, Nhà nước và nhân dân; mang tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc” (7).

Để lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh như lời đồng chí Tổng Bí thư nói thì phải rèn tâm, luyện đức hàng ngày, thường xuyên, liên tục cho cán bộ, chiến sĩ. Chú trọng xây dựng lực lượng Công an nhân dân có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, kiên định mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng; có phẩm chất đạo đức trong sáng, lối sống lành mạnh, thật sự liêm chính, gương mẫu, gắn bó mật thiết với nhân dân, vì nhân dân phục vụ.

Mỗi cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân phải thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện để nêu cao ý chí chiến đấu; thường xuyên tự soi, tự sửa, tự tu dưỡng, rèn luyện theo Sáu điều Bác Hồ dạy lực lượng Công an nhân dân. Phải coi đây là việc làm thường xuyên, rất hệ trọng, trở thành tiềm thức trong trái tim, khối óc và hành động thực tế trong công tác, chiến đấu hàng ngày của mình; luôn luôn giữ mình cho thật trong sạch, thật vững vàng, không bị sa ngã trước bất cứ sự mua chuộc, lôi kéo nào của các phần tử xấu, “lợi ích nhóm”; không bị cám dỗ bởi những danh lợi tầm thường; không lợi dụng cương vị công tác của mình để làm những việc ty tiện, đớn hèn, làm phương hại đến lợi ích chung của Đảng, Nhà nước và lợi ích chính đáng của nhân dân. Có như thế mới bảo vệ được uy tín, danh dự thiêng liêng và phát huy được truyền thống Anh hùng, cách mạng vẻ vang của lực lượng Công an nhân dân; gây dựng được niềm tin tưởng tuyệt đối của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với lực lượng Công an nhân dân.

* * *

Trong phạm vi phần I của loạt bài viết này, khi đề cập đến lý do “Vì sao vào lúc này Bộ Chính trị lại phải bàn và ra Nghị quyết về vấn đề xây dựng lực lượng Công an thực sự trong sạch, vững mạnh?” chỉ xin mạnh dạn nêu một số suy nghĩ khi tìm hiểu Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng của người chiến sĩ Công an nhân dân; căn cốt trong công tác giáo dục chính trị tư tưởng trong lực lượng Công an nhân dân của cố Bộ trưởng Bộ Công an Trần Quốc Hoàn; chỉ đạo thiết thực thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; những luận cứ của các chuyên gia đặt ra đối với lực lượng Công an nhân dân. Đảng nhấn mạnh mức độ, ở đây không chỉ ở tầm quan điểm, tinh thần chỉ đạo mà phải thực chất, thật sự, tạo chuyển biến mạnh mẽ, sâu sắc, toàn diện mọi mặt trên thực tiễn, trong đời sống, công tác, chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân.

Khi đã đặt đạo đức cách mạng, đạo đức nghề nghiệp, tư tưởng chính trị vững vàng, thực sự trong sạch, vững mạnh lên trước tiên thì Chủ tịch Hồ Chí Minh đã không tách đạo đức ra khỏi chuyên môn (đức phải đi liền với tài). Người đòi hỏi phải “hồng thắm, chuyên sâu”, “đức phải có trước tài” (8), đức là “gốc”. Nếu có tài mà không có đức là vô dụng, vì “có tài không có đức, tham ô hủ hóa có hại cho nước” (9). Bên cạnh đó, Người cũng nói rõ: “Có đức không có tài như ông bụt ngồi trong chùa, không giúp ích gì được ai” (10). Phân tích tư tưởng trên của Chủ tịch Hồ Chí Minh để thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 12-NQ/TW, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Văn Cường - Phó Viện trưởng Viện Xây dựng Đảng (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh), khi trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô đã luận giải: Vấn đề cơ bản nhất, quan trọng nhất là yếu tố con người, xây dựng con người, là chất lượng đội ngũ cán bộ. Để lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới thì khâu đột phá, mấu chốt vẫn là vấn đề cán bộ. Nội hàm của Nghị quyết 12-NQ/TW, nếu tách riêng từng mệnh đề “thực sự trong sạch”, “vững mạnh”, “chính quy”, “tinh nhuệ”, “hiện đại” đều xoay quanh trục “con người”, mà ở đây chính là cán bộ, chiến sĩ, đặc biệt là cấp lãnh đạo, chỉ huy các cấp, từ trên xuống dưới. Bởi theo Chủ tịch Hồ Chí Minh thì “cán bộ là gốc của mọi công việc, muôn việc thành công hay thất bại là do cán bộ tốt hay kém”. Và một trong những trọng tâm của Đại hội XIII là tách vấn đề cán bộ ra một khâu, trong Báo cáo xây dựng Đảng còn nói: “Cán bộ là then chốt của then chốt”…

GÓC NHÌN CHUYÊN GIA:

Muốn dân tin yêu thì Công an nhân dân phải “thực sự trong sạch, vững mạnh”

Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chú trọng công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. Người nhấn mạnh, để Đảng trong sạch, vững mạnh, xứng đáng là đạo đức, là văn minh, mỗi cán bộ, đảng viên phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Trong Di chúc, Người căn dặn: “Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đày tớ thật trung thành của nhân dân”.

Vinh dự, tự hào được sống trong thời đại Hồ Chí Minh; được học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Nhìn lại, những lời huấn thị, căn dặn, bài học lịch sử vẫn còn vẹn nguyên giá trị thời đại. Kế thừa và tiếp nối, Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 16-3-2022 của Bộ Chính trị về xây dựng lực lượng Công an nhân dân đã dùng thuật ngữ “thực sự trong sạch, vững mạnh” để nhấn mạnh, cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII và các Nghị quyết chuyên đề về xây dựng lực lượng Công an nhân dân đặt trong tổng thể chủ trương xây dựng, chỉnh đốn Đảng, hệ thống chính trị “trong sạch, vững mạnh”, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, xây dựng đội ngũ cán bộ ngang tầm nhiệm vụ.

An ninh Thủ đô đã có cuộc trao đổi với Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Thảo - nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh xung quanh vấn đề này.

Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng đồng chí Phạm Hùng tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ V (năm 1950) và đã được đồng chí Phạm Hùng tặng lại Ty Công an Gia Định để nhắc nhở cán bộ, chiến sĩ học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy (Ảnh tư liệu)

Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng đồng chí Phạm Hùng tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ V (năm 1950) và đã được đồng chí Phạm Hùng tặng lại Ty Công an Gia Định để nhắc nhở cán bộ, chiến sĩ học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy (Ảnh tư liệu)

Chuẩn mực đạo đức của công cụ chuyên chính, sắc bén của Đảng

- Phóng viên: Thưa Phó Giáo sư, sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến việc giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên nói chung và lực lượng Công an nhân dân nói riêng. Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có gợi mở một số vấn đề về công tác xây dựng lực lượng Công an nhân dân, trong đó yêu cầu phải chú trọng xây dựng lực lượng Công an nhân dân có phẩm chất đạo đức trong sáng. Vậy vấn đề này có tầm quan trọng như thế nào?

- Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Thảo - nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Để hiểu sâu sắc vấn đề này, chúng ta cần phải bắt đầu từ một số dấu mốc của công tác xây dựng đảng, bởi lực lượng Công an nhân dân là công cụ chuyên chính, sắc bén của Đảng. Công tác xây dựng đảng nói chung, xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng trong đó có lực lượng Công an nhân dân nói riêng, là mối quan tâm lớn, thường xuyên của những nhà kinh điển trên thế giới, sau đó đến các đồng chí lãnh tụ, lãnh đạo sự nghiệp cách mạng của tất cả các quốc gia. Hai nhà kinh điển C.Mác và Ph.Ănghen là những người sáng lập ra học thuyết của giai cấp vô sản, trong đó có nội dung xây dựng chính đảng tiền phong. C.Mác và Ph.Ănghen rất chú trọng đến nhiệm vụ xây dựng đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức bộ máy, cán bộ. Nhưng bản thân hai nhà kinh điển này chưa phải đảm nhiệm trực tiếp sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội nào, chưa thật sự phải lãnh đạo một cuộc cách mạng vô sản nào. Tuy nhiên trên phương diện lý luận, tư tưởng thì cả hai đã rất chú trọng đến học thuyết xây dựng đảng.

V.I. Lênin là vị lãnh tụ đầu tiên trên thế giới phải trực tiếp lãnh đạo một cuộc cách mạng vô sản (Cách mạng Tháng Mười Nga), đồng thời phải trực tiếp lãnh đạo công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội đầu tiên ở nước Nga Xô Viết và sau đó là Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết. Vì thế, V.I.Lênin đã kế thừa, bổ sung, phát triển học thuyết xây dựng đảng do C.Mác - Ph.Ănghen nêu ra và phát triển ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ của sự nghiệp cách mạng ở nước Nga vào đầu thế kỷ XX. V.I. Lênin rất nổi tiếng với học thuyết xây dựng chính đảng kiểu mới của giai cấp công nhân.

Đảng kiểu mới là Đảng Bôn-sê-vích, ra đời ở một nước không phải là tư bản phát triển và phải lãnh đạo sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội tại đó, phải chống nguy cơ chiến tranh của bè lũ đế quốc trên thế giới nhằm đè bẹp nước Nga Xô Viết. Đặc biệt, chính đảng ấy phải xây dựng công cuộc kiến thiết chủ nghĩa xã hội, cải tạo kinh tế - xã hội theo các mục tiêu của chủ nghĩa xã hội. Đó là sự nghiệp rất gian nan, vĩ đại trên tất cả các lĩnh vực từ kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại…

Nó lớn lao và mới mẻ đến mức, ngay từ ngày ấy, V.I.Lênin đã nói là phải thay đổi căn bản toàn bộ nhận thức của chúng ta về chủ nghĩa xã hội, trong đó có nhiệm vụ xây dựng đảng, thì mới đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước Nga và Liên Xô. V.I.Lênin đặc biệt coi trọng việc xây dựng chính đảng tiền phong của giai cấp công nhân, của quần chúng cách mạng, tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ. Đây là điều rất đúng đắn cho sự nghiệp cách mạng, để làm sao toàn Đảng trở thành một bộ tham mưu, chiến đấu có tổ chức, tập trung dân chủ, thống nhất, đủ sức lãnh đạo quần chúng chống thù trong giặc ngoài, vì mục tiêu của chủ nghĩa xã hội. Trong các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng mà V.I.Lênin nêu ra có một nguyên tắc rất quan trọng - đó là nguyên tắc đảng phải gắn bó mật thiết với nhân dân.

Lãnh tụ Hồ Chí Minh của chúng ta ngay từ ngày thành lập Đảng cho đến quá trình lãnh đạo Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa với tư cách là Nhà nước xã hội chủ nghĩa, một mặt lãnh tụ Hồ Chí Minh yêu cầu quán triệt, thực hiện rất nghiêm túc các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng cộng sản do C.Mác, Ph.Ănghen, V.I.Lênin nêu ra. Nhưng mặt khác, Lãnh tụ Hồ Chí Minh cũng xuất phát từ những yêu cầu cụ thể của sự nghiệp cách mạng ở nước ta - một đất nước thuộc địa làm cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng đất nước, quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội từ xuất phát điểm rất thấp về kinh tế, xã hội - đã đặc biệt coi trọng việc xây dựng đảng về mặt đạo đức chứ không chỉ xây dựng đảng về mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức cán bộ…

Ngay trong tác phẩm “Đường cách mệnh” mà Bác sử dụng để huấn luyện cán bộ cách mạng trong quá trình thành lập đảng, điều đầu tiên Bác đề cập đến là “tư cách người cách mạng”. Vậy người cách mạng phải có những tư cách gì? Đó là tư cách đạo đức, tư cách cán bộ, tư cách công dân, tư cách con người… Tại sao Bác lại quan tâm đến tư cách người cách mạng như vậy? Vì Bác hiểu rằng, cái đức là gốc của con người. Bác luôn luôn chú trọng thực hiện xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, trong đó có người cán bộ cách mạng vừa hồng, vừa chuyên, vừa có đức, vừa có tài. Trong đó, cái đức là gốc của mọi công việc. Bác nói: “Người có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. Nhưng có tài mà không có đức là người vô dụng”. Vì thế, tổ chức, cách mạng không nên dùng những con người chỉ có tài mà không có đức.

Trong sự nghiệp giáo dục cán bộ, đào tạo cán bộ - mà Bác luôn định nghĩa là công tác huấn luyện cán bộ - phải rất chú trọng huấn luyện về mặt đạo đức, về mặt tư cách cán bộ cách mạng, sau đó mới huấn luyện về mặt năng lực, trình độ lãnh đạo, quản lý… Năm 1949, khi đến thăm lớp học của trường Nguyễn Ái Quốc Trung ương (nay là Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh), Bác đã nói một câu mà nay trở thành phương châm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo quản lý, đồng thời là một triết lý về giáo dục của Việt Nam. Bác hỏi: “Các cô, các chú đến đây học để làm gì?”. Rồi Người giải thích luôn: “Học để làm việc. Học để làm người. Sau đó mới học để làm cán bộ”.

Do đó, khi thực hiện biên soạn giáo trình, chương trình, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh luôn luôn quán triệt điều đó. Huấn luyện cán bộ để “làm việc” như lời Bác nói tức là phải đào tạo người cán bộ lãnh đạo sao cho họ đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong từng thời kỳ. Vì thế, nội dung chương trình cũng phải thay đổi thường xuyên. Tiếp đến, phải đặc biệt giáo dục cán bộ nguyên tắc “làm người” - làm người hiểu theo đúng nghĩa của từ này, sau đấy mới học để đáp ứng những chuẩn chức danh của cán bộ. Muốn vậy phải “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”, đó là chuẩn đạo đức của người cán bộ cách mạng. Có thể xem đây cũng là tiêu chuẩn của người công dân cách mạng, nhưng với tư cách là người cán bộ quản lý thì chính họ phải tiên phong đi đầu trong việc thực hiện những chuẩn mực con người này.

Lực lượng Công an nhân dân với tư cách là lực lượng vũ trang, là công cụ chuyên chính của Đảng thì đương nhiên phải đi đầu thực hiện những chuẩn mực trên. Thế mới xứng đáng là “thanh bảo kiếm" và "lá chắn” của Đảng, của chế độ. Khi Bác nêu ra quan điểm, tư tưởng, cũng như chỉ đạo thực hiện việc xây dựng đảng về mặt đạo đức như thế nghĩa là Người đã góp phần bổ sung, phát triển lý luận xây dựng đảng cộng sản trong thời đại mới.

Các nhà kinh điển chỉ nhấn mạnh xây dựng đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức bộ máy, cán bộ, còn lãnh tụ Hồ Chính Minh nhấn mạnh thêm xây dựng đảng về mặt đạo đức. Không có ai khác trên thế giới ngoài Hồ Chí Minh định nghĩa Đảng cộng sản là đạo đức, là văn minh. Vì thế, mỗi cán bộ, đảng viên phải thấm nhuần đạo đức cách mạng, phải trở thành người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Hồ Chí Minh của chúng ta, Hồ Chí Minh của cộng sản toàn thế giới là lãnh tụ đầu tiên, duy nhất cho đến nay xác lập phương diện xây dựng đảng về mặt đạo đức và đặc biệt coi trọng vấn đề đạo đức của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, trong đó có lực lượng Công an nhân dân.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Thảo - nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (Ảnh: Tuấn Dũng)
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Thảo
- nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
(Ảnh: Tuấn Dũng)

Cách mạng nghĩa là phải “thực sự trong sạch, vững mạnh”

- Nói như vậy nghĩa là phẩm chất đạo đức của cán bộ là yếu tố quyết định trực tiếp đến việc xây dựng lực lượng Công an nhân dân “thực sự trong sạch, vững mạnh” có phải vậy không, thưa Phó Giáo sư?

- Đúng vậy! Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 16-3-2022 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới” đã đặt lên hàng đầu nhiệm vụ phải “thực sự trong sạch, vững mạnh”. Đó là sự thấm nhuần sâu sắc Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng ở mặt đạo đức. Khi có đạo đức thì sẽ “thực sự trong sạch”, và khi đã “thực sự trong sạch” thì chắc chắn sẽ “vững mạnh” - đó sẽ là một đội ngũ thực sự cách mạng. Việc cụ thể hóa “xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh” thay cho “xây dựng lực lượng Công an nhân dân cách mạng” là một điểm mới, có thể gọi đó là sự sáng tạo rất kịp thời của Đảng.

Chúng ta sẽ không hiểu khái niệm “cách mạng” một cách chung chung, trừu tượng, mà trong hoàn cảnh cụ thể hiện nay, cách mạng nghĩa là phải thực sự trong sạch, vững mạnh. Trong sạch là không bị vướng vào những tham nhũng, tiêu cực. Ở đây, Đảng còn nhấn rất mạnh là phải “thực sự trong sạch”, nghĩa là phải kiên quyết phòng, chống, tẩy trừ, khắc phục những hiện tượng, nguy cơ tham nhũng, tiêu cực trong lực lượng Công an nhân dân. Trong sạch phải được hiểu theo nghĩa đó. Tại sao bây giờ Đảng lại phải đặt ra vấn đề này với lực lượng Công an nhân dân? Không phải chỉ vì cơ sở lý luận Công an nhân dân là lực lượng chuyên chính của Đảng cầm quyền, mà xuất phát từ thực tiễn.

Trong những năm qua, lực lượng Công an nhân dân của chúng ta đã rất cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, ngày càng hiện đại. Đã có rất nhiều tấm gương trên mọi phương diện được Đảng, Nhà nước và nhân dân tin yêu. Nhưng bên cạnh đó cũng phải thừa nhận sự thật là có một bộ phận không nhỏ cán bộ, chiến sĩ chưa thực sự xứng đáng với niềm tin ấy, chưa thực sự xứng đáng với vai trò, vị trí cực kỳ quan trọng của lực lượng Công an nhân dân trong sự nghiệp cách mạng. Những trường hợp bị xử lý vừa qua, từ cán bộ cấp cao đến cán bộ cấp cơ sở trong lực lượng Công an nhân dân không còn là cá biệt nữa.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm và nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ Sở Công an Hà Nội tại Hội nghị tổng kết công tác năm (ngày 21-12-1956) (Ảnh tư liệu)

Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm và nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ Sở Công an Hà Nội tại Hội nghị tổng kết công tác năm (ngày 21-12-1956) (Ảnh tư liệu)

Đây không chỉ là nỗi lo của riêng lực lượng Công an nhân dân mà còn là sự quan tâm, lo lắng chung của toàn Đảng, toàn xã hội. Khi Bộ Chính trị đặt ra yêu cầu phải xây dựng lực lượng Công an nhân dân “thực sự trong sạch” - đó là bản lĩnh chính trị nhìn thẳng vào vấn đề. Chúng ta ý thức được điều này và phải quyết tâm làm trong sạch đội ngũ, phải “thực sự trong sạch”. Công an phải cùng với toàn Đảng, toàn dân làm công việc này. Đảng ta rất sáng tạo khi là một trong những đảng đầu tiên trên thế giới nói rằng “phải dựa vào dân để xây dựng Đảng”.

Chưa có một nhà kinh điển nào, chưa có một Đảng cộng sản nào trên thế giới nêu ra quan điểm như thế. Khi Đảng “phải dựa vào dân để xây dựng Đảng” thì Công an nhân dân cũng vậy. Công an của chúng ta là Công an của nhân dân thì dứt khoát phải dựa vào dân để xây dựng lực lượng, điều này vô cùng quan trọng. Và muốn dựa vào dân thì phải làm cho dân tin yêu, muốn dân tin yêu thì lực lượng Công an nhân dân phải “thực sự trong sạch, vững mạnh”.

Đảng và toàn dân rất tin tưởng ở lực lượng Công an nhân dân

- Bên cạnh việc xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng lưu ý là phải có cả bản lĩnh chính trị, tư tưởng vững vàng. Điều này có ý nghĩa như thế nào đối với lực lượng Công an nhân dân trong hoàn cảnh hiện nay?

- Hãy nhìn lại sự đổ vỡ đầy bị kịch của chủ nghĩa cộng sản, chủ nghĩa xã hội trên thế giới trong hơn 100 năm qua, đặc biệt là cơn đổ vỡ năm 1991. Những thứ đó có phải xuất phát từ việc bị thực dân, đế quốc tấn công bằng bom đạn, vũ khí không? Không! Chủ nghĩa cộng sản, chủ nghĩa xã hội chưa bao giờ thất bại trước bom đạn của thực dân, đế quốc. Nhưng những tổn thất, mất mát đó hoàn toàn là do tự thất bại, tự tan rã từ bên trong. Liên Xô hùng cường từng chiến thắng chủ nghĩa phát xít như thế, vậy mà chính Đảng cộng sản Liên Xô lại bị phân rã, phân hóa, phân liệt từ bên trong.

Điều này bắt đầu từ đâu? Đó chính là từ tư tưởng. Các đảng viên Đảng cộng sản Liên Xô, trong đó có lực lượng Công an Xô Viết, là con em một dân tộc anh hùng cách mạng, thế mà vẫn tan rã. Tan rã trước hết là do tư tưởng bị phân rã, phân hóa, phân liệt nặng nề. Vì thế, phải nhìn thẳng vào bi kịch này để dứt khoát xây dựng lực lượng Công an nhân dân của chúng ta không những chỉ “thực sự trong sạch” mà còn phải “vững mạnh”, vững vàng về tư tưởng, không mơ hồ, không dao động, không ảo tưởng về chủ nghĩa tư bản.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Thảo - nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (bên trái) trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô (Ảnh: Tuấn Dũng)

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Thảo - nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (bên trái) trao đổi với phóng viên An ninh Thủ đô (Ảnh: Tuấn Dũng)

Tiếp đó là phải “vững mạnh”, vững vàng về mặt chính trị, phải thấm nhuần đường lối cách mạng, trong đường lối đổi mới phải kịp thời đưa ra những chủ trương, chính sách xây dựng lực lượng, đáp ứng yêu cầu của từng giai đoạn, thời kỳ. Đường lối chung của cách mạng Việt Nam thì có Đại hội Đảng toàn quốc lo, Trung ương lo, nhưng chủ trương, chính sách xây dựng lực lượng trong từng thời kỳ thì Công an nhân dân phải đi đầu, phải tham mưu với Trung ương Đảng. Rồi những chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia trong một thế giới đầy biến động, bảo vệ an ninh quốc gia trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội với vô vàn những vấn đề mới mà các giai đoạn trước ta không phải đối mặt thì nay Công an nhân dân phải tiên phong.

Sau nữa là phải xây dựng tổ chức bộ máy tinh gọn, tinh nhuệ, hiệu lực, hiệu quả theo các Nghị quyết của Trung ương để chống bằng được suy thoái. Chúng ta “thực sự trong sạch” nhưng cũng cần “vững mạnh”, vững vàng thì mới chống được suy thoái. Mà thực trạng suy thoái trong Đảng, trong xã hội nghiêm trọng đến mức ở các nhiệm kỳ đại hội Đảng vừa qua chúng ta đều đã nhắc đi nhắc lại. Đây là một nguy cơ, thách thức không thể xem thường bởi nó không tồn tại ở một bộ phận nhỏ, ở số ít, mà là ở một bộ phận không nhỏ cán bộ. Suy thoái không phải chỉ trên những lĩnh vực thứ yếu mà suy thoái về chính trị, về tư tưởng, về đạo đức, về lối sống, về tác phong… - toàn những vấn đề trọng yếu, cốt tử cả. Do đó, “vững mạnh”, vững vàng là phải chống bằng được những suy thoái này.

Những nhiệm kỳ vừa qua chúng ta nói rất nhiều đến “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Các thế lực thù địch, phản động luôn luôn tác động tiêu cực đến chúng ta bằng đủ mọi cách, mọi thủ đoạn. Nhưng nếu chúng ta có bị chuyển biến theo, chuyển hóa thành những thực thể đối lập đó thì do chính chúng ta trước tiên. Vì thế, Đảng ta đã xác định một cách đầy dũng khí là phải chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tức là ta phải chống từ bên trong, còn tác động của các thế lực thù địch vốn đã luôn luôn như vậy.

Chúng ta đứng vững hay sa ngã là chủ yếu do chính chúng ta quyết định, tác động bên ngoài vốn luôn thường trực rồi, nhưng tại sao vẫn có những người đứng vững và vẫn có người sa ngã? Đấy là do nội lực, nội tại của mỗi người quyết định là chính. Công an nhân dân đương nhiên phải là lực lượng chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” một cách nghiêm khắc, nghiêm túc, thường xuyên, thường trực nhất. Không thể cho phép có một biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nào trong lực lượng Công an nhân dân, đặc biệt là trong đội ngũ lãnh đạo, đội ngũ lãnh đạo cấp cao, đội ngũ lãnh đạo cấp chiến lược. Nếu phát hiện có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” thì nhất thiết phải xử lý nghiêm, kịp thời, kiên quyết, không nhân nhượng.

Có thế mới cứu được cả lực lượng như đồng chí Tổng Bí thư đã nói: “Chúng ta có đau xót, nhưng phải chấp nhận hy sinh vài người, hy sinh một số người để cứu lấy cả sự nghiệp cách mạng, để đảm bảo cơ đồ của quốc gia, dân tộc”. Đây không phải báo động giả, đây là những nguy cơ, thách thức không thể xem thường đối với sự tồn vong của Đảng, của sự nghiệp cách mạng, của công cuộc đổi mới đất nước. Đây cũng là những lý do, cơ sở thực tiễn trong quan điểm, chủ trương “xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”. Và đương nhiên, khi đề ra chủ trương này, Trung ương Đảng cũng như toàn dân rất tin tưởng ở lực lượng Công an nhân dân.

Dù biết rằng cách mạng là thường trực, thường xuyên, nhưng với nội dung yêu cầu “xây dựng lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới” thì tôi cho rằng, đây là một Nghị quyết nêu ra những định hướng rất chính xác, thiết thực, cụ thể. Chúng ta hoàn toàn tin rằng, lực lượng Công an nhân dân sẽ đáp ứng được mong mỏi của toàn Đảng, toàn dân. Và chỉ có như vậy thì Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 16-3-2022 của Bộ Chính trị mới thực sự thành công.

- Trân trọng cảm ơn Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Thảo về những ý kiến trao đổi này!

(Còn nữa)

_________________________________________

(1) Phát biểu của Tổng Bí thư Lê Duẩn tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ 13, tháng 1-1959.

(2) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.11, tr.603.

(3) Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2021, tập I, tr.156.

(4) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, t.5, tr.631.

(5) Trần Quốc Hoàn: Một số vấn đề về đấu tranh chống phản cách mạng - Viện Nghiên cứu khoa học Công an, Hà Nội, 1975, tr.477.

(6)-(7) Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW, ngày 17-6-2022.

(8) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.12, tr.269.

(9)-(10) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.10, tr.345-346.