Quản chặt thực phẩm “ngoại”
(ANTĐ) - Quản lý VSATTP đối với thực phẩm, đặc biệt là thực phẩm nhập khẩu bấy lâu nay đang bị thả nổi. Tới đây, kể từ 1-7-2010, thực phẩm “ngoại” sẽ bị siết chặt. Liệu người tiêu dùng có quyền hy vọng chất lượng nhóm hàng này sẽ được cải thiện trong thời gian tới?
 |
| Nhiều vụ vận chuyển nội tạng động vật nhập lậu đã bị bắt giữ |
Lô hàng vi phạm sẽ bị tiêu hủy
Vừa qua, Bộ NN&PTNT đã ban hành Thông tư 29/2010/TT-BNNPTNT về danh mục chỉ tiêu, mức giới hạn cho phép về VSATTP đối với một số sản phẩm thực phẩm có nguồn gốc động vật nhập khẩu, sản xuất lưu thông trong nước thuộc phạm vi quản lý của Bộ NN&PTNT.
Đánh giá về những quy định tại Thông tư này, ông Phùng Hữu Hào - Phó Cục trưởng Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, Bộ NN&PTNT nhận định, các quy định quản lý chất lượng, VSATTP mới nghiêm ngặt hơn theo nguyên tắc kiểm soát từ gốc và theo chuỗi (kể cả tại nước xuất khẩu hàng hóa vào Việt Nam), sẽ giúp người tiêu dùng chắc chắn được hưởng các sản phẩm nhập khẩu với tiêu chuẩn chất lượng, VSATTP tốt hơn.
Theo ông Hào, căn cứ để xây dựng các chỉ tiêu, mức giới hạn cho phép cũng như các quy trình, thủ tục kiểm tra là các bộ tiêu chuẩn của Ủy ban Codex (Ủy ban Tiêu chuẩn hóa thực phẩm quốc tế) và sẽ tương đương với quy định của EU và Mỹ, là những nước có tiêu chuẩn và quy trình kiểm soát hàng hóa thực phẩm nhập khẩu khắt khe nhất thế giới hiện nay.
Theo đó, cơ quan chức năng của nước xuất khẩu hàng vào Việt Nam sẽ phải đăng ký với cơ quan có thẩm quyền trong nước tên các cơ sở sản xuất kinh doanh đáp ứng được các điều kiện VSATTP mà chúng ta quy định và chỉ những đơn vị này mới được phép đưa hàng vào Việt Nam.
Ngoài ra, các lô hàng nhập khẩu phải kèm theo giấy chứng nhận VSATTP do cơ quan thẩm quyền nước xuất khẩu cấp. Cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam sẽ kiểm tra hồ sơ đăng ký, kiểm tra thực tế tại nước xuất khẩu về hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm và điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm của các cơ sở sản xuất đăng ký kinh doanh xuất khẩu vào Việt Nam và công nhận danh sách các cơ sở sản xuất, kinh doanh này.
Tất cả các lô hàng nhập khẩu vào Việt Nam phải được đảm bảo sản xuất bởi cơ sở kinh doanh đã được các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam công nhận. Mặt khác, sản phẩm nhập khẩu, ngoài quy trình kiểm tra tại cửa khẩu, nơi tập kết sẽ còn được kiểm tra, giám sát quá trình lưu thông trên thị trường.
Đối với những lô hàng vi phạm, ông Hào cho hay, ngoài việc buộc tái xuất hoặc tiêu hủy, Việt Nam sẽ đình chỉ nhập khẩu đối với các doanh nghiệp vi phạm hoặc quốc gia mà kết quả kiểm tra không đáp ứng đầy đủ quy định.
Chưa vơi nỗi lo thực phẩm nhập lậu
Thông tư này được coi là bước tiến trong quy trình giám sát, kiểm tra, đánh giá sản phẩm nhập khẩu có nguồn gốc động vật, hay nói cách khác, các sản phẩm có nguồn gốc động vật nhập khẩu sẽ bị siết chặt từ 1-7-2010. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp nhập khẩu cũng như các chuyên gia trong ngành nông nghiệp tỏ ra băn khoăn bởi, hệ thống các phòng phân tích, kiểm định chất lượng của Việt Nam liệu có đủ trình độ để kiểm định thịt, trứng, sữa… ngoại theo đúng các tiêu chuẩn tương đương với thế giới.
Hơn nữa, hệ thống cơ sở hạ tầng của Việt Nam phát triển chưa đồng bộ, dẫn đến giá thành sản phẩm cao, trong khi sản phẩm nhập khẩu giá rẻ chất lượng đảm bảo, liệu có dẫn đến thực phẩm ngoại tung hoành trên thị trường nội địa.
Về vấn đề này, ông Hào cho rằng, khi hàng nhập khẩu tốt hơn, giá thấp hơn mà chất lượng đảm bảo thì khi đó, hàng sản xuất nội địa cũng phải tốt hơn mới cạnh tranh được. “Do vậy, tuân thủ đầy đủ các quy định và hướng dẫn của các cơ quan chức năng trong suốt quá trình từ sản xuất đến tiêu thụ theo hướng áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất an toàn được thế giới công nhận như VietGAP, GAHP, GMP… chính là cách để các doanh nghiệp và bà con nông dân biến sức ép thành lực đẩy, không để mất thị trường vào tay hàng ngoại” - ông Hào nói.
Tuy nhiên, người tiêu dùng vẫn băn khoăn, bởi thời gian qua, các sản phẩm động vật của Việt Nam nhập khẩu phần nhiều là nội tạng, và chủ yếu được nhập lậu. Tại các cửa khẩu hầu như không ghi nhận lô hàng nội tạng động vật nào được nhập khẩu chính ngạch, song trên thị trường, các cơ quan chức năng lại liên tiếp phát hiện các lô sản phẩm động vật nhập khẩu không đảm bảo tiêu chuẩn đang lưu thông. Ngoài ra, không ít người tỏ ra lo ngại về việc cho phép các doanh nghiệp tạm nhập tái xuất đối với sản phẩm động vật.
Bởi, lợi dụng việc này, các doanh nghiệp có thể xé lẻ để tuồn vào nội địa tiêu thụ, nhất là khi hàng hóa liên tiếp bị ùn ứ, như hiện tại ở cảng Hải Phòng là một minh chứng. Và đây cũng không phải lần đầu, tại cảng Hải Phòng cũng như một số cảng trên cả nước rơi vào tình trạng thịt đông lạnh, nội tạng động vật bị ùn ứ do tạm nhập tái xuất.
Ngân Tuyền
