Công bằng trong đền bù đất để đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân
Còn nhiều phức tạp về việc thu hồi đất
ĐBQH Trần Ngọc Vinh (Phó trưởng đoàn Hải Phòng) nêu ý kiến: “Thực tế những năm vừa qua vì mục đích phát triển kinh tế chúng ta đã thu hồi quá nhiều đất nhưng một số dự án lại để hoang hóa, lãng phí đất đai trong khi người nông dân không có đất để canh tác dẫn đến đời sống gặp khó khăn, gây bức xúc trong nhân dân là nguyên nhân của tình trạng khiếu kiện về đất đai kéo dài”.
ĐBQH Huỳnh Thành (đoàn Gia Lai) kiến nghị, thực tế có nhiều trường hợp người sử dụng đất không vi phạm mà vẫn bị thu hồi. Để đảm bảo quyền bình đẳng của người bị thu hồi đất và người có quyền về giao đất, nên thực hiện thu hồi bằng cơ chế trưng mua và trưng dụng. Có như vậy mới tránh được tâm lý không đồng thuận trong nhân dân. Ngoài ra, cũng nên áp dụng cơ chế thỏa thuận giữa nhà đầu tư và người sử dụng đất, cũng như quy định các thủ tục để nhà đầu tư và người sử dụng đất thực hiện được thỏa thuận của mình kể cả việc chuyển nhượng, việc cho thuê và góp vốn toàn quyền sử dụng đất. “Nếu làm được như vậy sẽ giảm bớt các thủ tục hành chính và đơn giản hóa các thủ tục đền bù giải phóng mặt bằng trong những trường hợp nhà đầu tư và người sử dụng đất đạt được thỏa thuận” - ĐBQH Huỳnh Thành nhấn mạnh.
Cần thống nhất trong giá đất
Một trong những bất hợp lý của Luật đất đai cũ là quy định về giá đất. Dự thảo Luật đất đai sửa đổi đưa ra 2 phương án về giá đất. So sánh 2 phương án, ĐBQH Dương Hoàng Hương (Phó trưởng đoàn Phú Thọ, đồng ý với phương án 1 vì theo đó, việc quy định thống nhất một mức giá cho các trường hợp sẽ đảm bảo cho sự công bằng cao hơn, cân đối hơn lợi ích của các bên tham gia trong quan hệ đất đai. Đại biểu cũng đề nghị bổ sung, điều chỉnh khi mức biến động giá thị trường 15% trở lên thì cần điều chỉnh khung, bảng giá đất. Với quy định như vậy thì giá đất do Nhà nước quy định sẽ bám sát hơn giá thị trường và bảo đảm hơn lợi ích của xã hội cũng như của người có đất. Đồng thời, quy định định kỳ 5 năm phải rà soát, điều chỉnh tổng thể khung giá đất, bảng giá đất khu vực giáp ranh để đảm bảo sự phù hợp cao nhất giữa đất do Nhà nước quy định với giá thị trường.
Phát biểu kết thúc phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá, 52/68 đại biểu đăng ký đã phát biểu cho thấy đây là một vấn đề nóng được đại biểu và cử tri quan tâm. Đất đai liên quan đến lợi ích người dân nhưng chính sách lại thay đổi qua nhiều thời thời kỳ, thể chế hóa còn chậm, việc thực hiện các chính sách pháp luật về đất đai chưa nghiêm, khiếu kiện còn phức tạp… Các ý kiến góp ý tập trung vào một số vấn đề lớn được cử tri quan tâm như chế độ sở hữu đất đai, thẩm quyền lập quy hoạch kế hoạch sử dụng đất, chính sách đất đai với đồng bào các dân tộc thiểu số, cơ chế thu hồi đất, thẩm quyền thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, bồi thường tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, giá đất… Sau phiên thảo luận, các ý kiến sẽ được đoàn thư ký chuyển đến tổ soạn thảo Luật đất đai để cơ quan soạn thảo tiếp tục có tiếp thu sửa đổi sao cho phù hợp, để Luật đất đai sớm được ban hành trong các kỳ họp tiếp theo.
