Nhìn lại những ngày đầu xét xử Hà Văn Thắm cùng đồng phạm:

OceanBank sụp đổ vì câu nói "chết người"

ANTD.VN - Tiếp quản OceanBank gần như từ con số 0, Thắm dần đưa ngân hàng này phát triển mạnh mẽ. Ở thời kỳ đỉnh cao ấy, không một ai nghĩ rằng ngân hàng này lại có ngày hôm nay…

Báo ANTĐ trong những ngày qua đã liên tục thông tin về phiên tòa xét xử Hà Văn Thắm (SN 1972) – cựu Chủ tịch Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank) cùng 46 bị cáo liên quan. Bị đưa ra tòa xét xử, Thắm được xác định là đã cũng lúc “dính” vào 3 tội danh xâm phạm đến trật tự quả lý kinh tế của Nhà nước.

Liên quan, Nguyễn Xuân Sơn (SN 1962) – cựu Tổng giám đốc OceanBank cũng bị cáo buộc phạm vào 2 tội danh. Và vụ án còn kéo theo 46 cán bộ ngân hàng khác, trong đó có một bị cáo từng đảm nhiệm chức Phó Tổng giám đốc OceanBank được tạm đình chỉ giải quyết vụ án do mắc bệnh hiểm nghèo.

Hà Văn Thắm - cựu Chủ tịch OecanBank trong ngày đầu xét xử

Nhìn lại vụ án này trong những ngày đầu xét xử có thể thấy, không chỉ Thắm là một con người rất liều lĩnh, hàng chục cán bộ ngân hàng có năng lực bị lãnh đạo OceanBank kéo vòng lao lý mà ở góc độ khác, một ngân hàng tưởng chừng đang độ hưng thịnh thì bỗng chốc tan như “bong bóng xà phòng”.

Vốn điều lệ lên tới 4.000 tỷ đồng           

Theo tài liệu truy tố, thời điểm Hà Văn Thắm bị khởi tố, bắt giữ để điều tra về các hành vi phạm tội (tháng 10-2014), Ngân hàng TMCP Đại Dương có trụ sở chính tại đường Nguyễn Lương Bằng, TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương. Về cơ cấu, tổ chức, hệ thống ngân hàng này gồm 1 hội sở chính, 16 khối/phòng nghiệp vụ trực thuộc, 21 chi nhánh, 74 phòng giao dịch và 6 quỹ tiết kiệm trên toàn quốc.

Ngay trước đó không lâu (ngày 31-3-2014), theo xác định của cơ quan chức năng, vốn điều lệ của OceanBank là 4.000 tỷ đồng, gồm 1.137 cổ đông, trong đó có 4 cổ đông chiến lược, sở hữu trên 5% vốn điều lệ. Cụ thể là Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) chiếm 20%, Công ty CP Tập đoàn Đại Dương (OGC) sở hữu 20%, Công ty TNHH VNT sở hữu 20% và Công ty Đầu tư Xây dựng Sông Đà chiếm 6,65%. Riêng Hà Văn Thắm nắm giữ tới gần 63% vốn điều lệ của OceanBank, thông qua 2/4 doanh nghiệp nêu trên và các cá nhân liên quan.

Quá trình bị tòa xét hỏi về các hành vi phạm tội, cựu Chủ tịch OceanBank cho biết, Thắm chính thức tiếp quản Oceanbank từ năm 2003. Khi đó, mô hình hoạt động là ngân hàng nông thông và địa bàn hoạt động chỉ gói gọn trong tỉnh Hải Dương với số vốn điều lệ chỉ hơn 5 tỷ đồng.

Quá trình xét hỏi, Hà Văn Thắm không ít lần phải đối chất với nhân viên

Năm 2004, sau khi được chuyển đổi mô hình hoạt động sang ngân hàng TMCP và do là cổ đông lớn nhất nên Thắm được bầu giữ chức Chủ tịch HĐQT. Và theo Thắm, bằng sự nỗ lực của bản thân cũng như được sự hỗ trợ đắc lực của các cổ đông nên vốn điều lệ của OceanBank từng bước tăng trưởng từ 5,1 tỷ đồng lên 17 tỷ đồng, rồi lên 1.000 tỷ đồng và lần gần đây nhất xin tăng vốn điều lệ là 4.000 tỷ đồng. Các dịch vụ cũng như địa bàn hoạt động của ngân hàng cũng không ngừng được gia tăng và mở rộng. 

Trả lời tòa án vốn đó là tiền thật hay chỉ là vốn đăng ký, cựu Chủ tịch OceanBank khẳng định hoàn toàn là góp tiền thật. Bởi trước khi được xác nhận tăng vốn, Ngân hàng Nhà nước đều tiến hành kiểm tra rất ngặt nghèo và phong tỏa tài khoản.

Thuộc cấp tin “sếp” khi làm bậy

Sau hơn 10 năm hoạt động và dù có những lúc tưởng chừng như  OceanBank đang trên đà hưng thịnh, thậm chí cựu Chủ tịch OceanBank từng có ý định “thôn tính” Ngân hàng TMCP Đại Tín để tăng tiềm lực trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng thì vụ án Hà Văn Thắm lại bất ngờ xảy ra.

Và rồi quá trình điều tra xác định, OceanBank có nhiều vi phạm về tài chính – tiền tệ, dẫn đến nợ xấu khủng khiếp (chiếm gần 50% tổng dư nợ toàn hệ thống) và lợi nhuận trước thuế lỗ hơn 10.000 tỷ đồng, bằng hơn 249% vốn chủ sở hữu (tức âm vốn gần 2,5 lần).

Trước sự khủng hoảng không gì có thể khỏa lấp, ngày 6-5-2015, Ngân hàng Nhà nước đã phải quyết định mua lại OceanBank với giá 0 đồng, đồng thời một lần nữa chuyển đổi mô hình hoạt động từ ngân hàng TMCP sang ngân hàng Thương mại TNHH Một thành viên. Và như vậy, sau một thời gian được cho là đang trên đà phát triển thì OceanBank lại quay trở lại vạch xuất phát.

Nguyễn Xuân Sơn - cựu TGĐ OceanBank cũng gây sự chú ý đặc biệt của dư luận xã hội.

Cũng trong những ngày xét xử Hà Văn Thắm cùng đồng phạm vừa qua (từ 27-2 đến 3-3), hàng chục thuộc cấp của bị cáo này đã bước đầu được HĐXX thẩm vấn về các hành vi phạm tội, trong đó chủ đạo là hành vi chi lãi suất ngoài hợp đồng tiền gửi và được toàn hệ thống OceanBank gọi là “chăm sóc khách hàng”.

Với lời khai của các bị cáo có thể thấy rõ họ có một điểm chung là đều phải và chỉ biết “tuân lệnh” của người đứng đầu ngân hàng. Còn nói như bị cáo Nguyễn Thị Kiều Liên (SN 1978) – cựu nữ Giám đốc Chi nhánh Vũng Tàu thì quá trình chi tới hơn 1.576 tỷ đồng tiền lãi ngoài hợp đồng, Thắm luôn “gieo” vào đầu các thuộc cấp những câu nói đại loại là “sẽ có nguồn hợp lý hỗ trợ chi nhánh” và “đã có những quyết sách phù hợp”.

Từ đó, hàng chục cán bộ OeanBank rất yên tâm “làm bậy” trong suốt một thời gian dài. Do đó, nhìn rộng ra thì OceanBank cùng hàng chục cán bộ ngân hàng này có ngày hôm nay, một phần xuất phát từ những câu nói “chết người” nêu trên của Hà Văn Thắm.

Ngày mai (6-3), phiên xử sơ thẩm Hà Văn Thắm cùng đồng phạm tiếp diễn ở phần xét hỏi. Báo ANTĐ sẽ tiếp tục chuyển tải tới bạn đọc những diễn biến mới nhất của vụ án.