Nóng bỏng an toàn vệ sinh thực phẩm dịp Tết
(ANTĐ) - Vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) vào tháng cuối năm lại trở nên nóng bỏng. Đặc biệt, địa bàn Hà Nội mở rộng, việc quản lý chất lượng rau, củ quả và các mặt hàng tươi sống được đánh giá là một trong những thách thức lớn của Sở, ngành. Sáng qua 24-12, Bộ NN&PTNT đã làm việc với UBND TP Hà Nội và một số Bộ, ngành liên quan xung quanh việc đảm bảo VSATTP trong dịp Tết Nguyên đán và bàn kế hoạch hành động hướng tới 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội.
Tập trung kiểm tra rau, quả trong tháng Tết - (Ảnh minh họa) |
Tỷ lệ vi phạm vẫn lớn
Nhóm hàng nóng bỏng nhất hiện nay phải kể đến thực phẩm: Rau củ quả và sản phẩm có nguồn gốc từ động vật. Sức tiêu thụ các mặt hàng này sẽ tăng mạnh trong tháng Tết. Theo dự báo của Sở Công Thương Hà Nội, trong tháng Tết, Hà Nội sẽ tiêu thụ hết 13.000 tấn thịt lợn (tháng bình thường khoảng 10.000 tấn), thịt gia cầm khoảng 4.000 tấn, tăng thêm 1.000 tấn so với những tháng khác trong năm. Đặc biệt, lượng rau củ quả dự báo mức tiêu thụ trong tháng Tết sẽ lên tới khoảng 80.000 tấn và 12.000 tấn bánh, kẹo.
“Đây là những mặt hàng có sức tiêu thụ lớn, được bày bán ở khắp các nơi, từ siêu thị, đến các chợ chính, chợ cóc, vỉa hè... vì vậy chất lượng rất đáng lo ngại. Bên cạnh đó, thời điểm này, hàng lậu, hàng giả lại tràn về thị trường Hà Nội nhiều, lực lượng chuyên ngành lại mỏng, do đó không kiểm tra, kiểm soát triệt để được”, bà Nguyễn Thị Như Mai - Phó Giám đốc Sở Công Thương cho biết.
Từ tháng 11 đến nay, lực lượng quản lý thị trường Hà Nội đã kiểm tra xử phạt 65 vụ việc vi phạm VSATTP, xử phạt số tiền 140 triệu đồng, cùng với 280 triệu đồng hàng hóa tiêu thụ, tập trung vào những mặt hàng: Bánh kẹo, hoa quả ngâm, ô mai...
Bên cạnh đó, thống kê từ Sở Y tế Hà Nội trong công tác thanh tra, kiểm tra liên ngành trong lĩnh vực VSTP cho thấy, đoàn liên ngành đã tiến hành kiểm tra hơn 42.000 cơ sở, phát hiện 2.015 cơ sở vi phạm, phạt tiền 391 cơ sở với số tiền 247,860 triệu đồng. Việc cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm có nguy cơ cao ở tuyến quận, huyện cũng mới đạt 65%.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lương Lê Phương nhận định: “Vấn đề giết mổ hiện nay của Hà Nội rất đáng lo ngại. Do đó, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với UBND TP Hà Nội cùng một số Bộ, ngành liên quan liên tục kiểm tra đột xuất các điểm giết mổ lớn, các chợ đầu mối trong tháng Tết”.
VSATTP: Khẩu hiệu nhiều, cơ chế ít
Vi phạm ATVSTP ngày một phức tạp trong dịp Tết, đây không phải là vi phạm mới, song việc xử lý đến nay vẫn khó khăn. Thậm chí, mặt hàng thực phẩm tươi sống, lực lượng chuyên ngành còn có tâm lý “ngại kiểm tra, ngại xử lý” bởi không có nơi bảo quản giữ hàng để chờ kiểm tra, kết luận.
Trung tá Hà Thế Hùng - Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an TP Hà Nội) cho biết: “Chế tài xử lý trong lĩnh vực vi phạm ATVSTP còn nhẹ, mức xử phạt thấp, trong khi kho bãi bảo quản hàng vi phạm không có thì việc xử phạt lại phải chờ đợi người hay cơ quan chức năng có thẩm quyền mới xử phạt được”.
Trung tá Hùng dẫn chứng, thời gian trước, đoàn kiểm tra liên ngành thu giữ 10 tấn giò có hàn the, do không có kho bảo quản phải đi thuê kho. Kết quả sau 2 năm số hàng đó vẫn chưa được giải quyết, riêng số tiền điện để bảo quản đã lên tới 104 triệu đồng. Bên cạnh đó, vì không có kho thu giữ nên hàng phải để lại, rất dễ bị đánh tráo.
Hà Nội vừa là địa bàn tiêu thụ hàng hóa lớn, nơi sản xuất, kinh doanh, song cũng chính là nơi hàng hóa từ biên giới tập kết để phân luồng đi các nơi khác. “Sự chỉ đạo vào cuộc của các ngành: Công Thương, Nông nghiệp, Y tế và Công an chỉ là tăng cường, không thể giải quyết triệt để được, cần phải có trách nhiệm, sự vào cuộc của chính quyền địa phương.
Một số địa phương còn chưa quan tâm đến vấn đề VSATTP, thậm chí, đoàn kiểm tra liên ngành có giấy mời chính quyền địa phương, nhưng họ chỉ tham gia lấy lệ. Chúng ta đã có khẩu hiệu quá nhiều, nhưng chính sách, cơ chế lại quá ít, VSATTP là sức khỏe của người dân, là bảo vệ giống nòi. Vì vậy, cần phải được quan tâm đúng mức” - bà Như Mai nhấn mạnh.
Ông Bùi Công Khẩn - Cục trưởng Cục VSATTP (Bộ Y tế) cho rằng, chúng ta phải tạo ra một lực lượng xã hội mới tham gia quản lý VSATTP, Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng hay hiệp hội của các ngành hàng phải có trách nhiệm với cộng đồng.
Mặt khác, UBND TP Hà Nội nên phối hợp chặt chẽ với 4 Bộ: Y tế, Công Thương, NN&PTNT và Công an đảm bảo VSATTP hướng tới 1.000 năm Thăng Long. “Phải xây dựng một kế hoạch hoàn chỉnh, coi đây là 1 cuộc vận động mà các Bộ, ngành phải đóng góp vào” - ông Khẩn nhận định. Theo Thứ trưởng Lê Lương Phương, trong tháng Tết, Hà Nội nên đặc biệt quan tâm đến rau, củ, quả, chè và thịt gia súc, gia cầm.
Ngân Tuyền