Nỗ̃i lo chất lượng công trình từ bệnh thành tích

ANTĐ - Với 8.974 tỷ đồng tổng vốn đầu tư, tuyến đường cao tốc hiện đại Cầu Giẽ - Ninh Bình là tuyến đường bộ cao tốc hiện đại đầu tiên của khu vực đồng bằng Bắc Bộ, nằm trên tuyến đường bộ cao tốc phía Đông thuộc quy hoạch mạng lưới đường bộ cao tốc Việt Nam nối cửa ngõ Thủ đô Hà Nội với các tỉnh phía Nam đồng bằng Bắc Bộ. 

Tuy nhiên, khi đưa vào sử dụng được 5-6 tháng, công trình đã xuất hiện những sự cố và khiếm khuyết đáng lo ngại. Trên con đường đạt tiêu chuẩn thiết kế đường cao tốc loại A, tốc độ thiết kế 100 km/giờ với quy mô nền đường 6 làn xe, mặt đường 4 làn xe, chiều rộng nền đường 35,5m đã xuất hiện những đoạn bị lún tại một số vị trí tiếp giáp giữa cầu, hầm chui dân sinh và mặt đường bê tông nhựa, nhiều điểm hư hỏng nặng, ổ trâu, ổ gà rất nguy hiểm, làm ảnh hưởng đến sự an toàn, thuận tiện cho các phương tiện lưu thông và được nhiều người ví “cao tốc tiền tỷ như… đường làng”.

Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cho biết việc lún nứt trên đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình là điều đã được tiên lượng trước do các đoạn tuyến này nằm trên khu vực nền đất yếu, theo thiết kế cần phải áp dụng biện pháp xử lý nền đất chờ lún. Nhưng VEC phải ép tiến độ cho mục tiêu thông xe toàn tuyến vào ngày 30-6-2012 trong khi yêu cầu kỹ thuật không cho phép.

Trong số 7.692 tỷ đồng tổng mức đầu tư, VEC chỉ có 1.000 tỷ đồng vốn góp vào Dự án, số tiền còn lại nhà đầu tư phải huy động từ nguồn trái phiếu công trình có bảo lãnh của Chính phủ. Chưa tính đến việc hoàn vốn, chỉ riêng mức lãi suất trái phiếu bình quân khoảng 8%/năm cũng cho thấy áp lực phải hoàn thành công trình nhanh nhất, tiết kiệm nhất đối VEC nặng nề đến mức nào nên hai đoạn đường dài 300m đang bị hư hỏng không bị dừng để kịp đưa cả tuyến vào khai thác, tránh lãng phí (mà thực ra là giảm gánh nặng về tài chính trong việc hoàn vốn). VEC cho biết trước mắt sẽ khắc phục tạm các điểm lún nứt, ổ gà. Song theo nhiều chuyên gia, đây mới chỉ là sửa chữa mang tính tạm thời, chất lượng của mặt đường chưa thể đảm bảo tính phù hợp và ổn định lâu dài cho công trình. Tuy vậy, hiện mức phí thu cao (từ 100.000 đến 280.000 đồng/lượt) của đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình trong bối cảnh một số đoạn tuyến đang xuống cấp khiến xe cộ phải đi tốc độ chậm và thiếu an toàn như hiện nay cũng không được giảm. 

Do mục tiêu thông xe đúng hạn nên con đường đã có những “khuyết tật” nói trên đặt ra nhiều câu hỏi về sự đồng bộ và chất lượng của một công trình trọng điểm tiêu tốn gần chục nghìn tỷ đồng.

Còn nhớ, cầu Thăng Long sau một thời gian hoạt động, mặt đường bị hư hại phải sửa chữa, nhưng việc thảm lại mặt đường cũng đã không thể chấp nhận về chất lượng dù sử dụng công nghệ mới nhất, hiện đại nhất để khắc phục được những nhược điểm của các công nghệ trước nó.

Câu hỏi đặt ra là tại sao chất lượng các công trình rất quan trọng này vẫn bị đặt vào trạng thái báo động, mà điều đáng nói nhất là làm mất niềm tin của xã hội? Phải chăng vẫn chỉ là do căn bệnh thành tích của những người thi công và nghiệm thu công trình?