- Kiến nghị Quốc hội xây dựng Luật riêng về xử lý nợ xấu
- Sàn giao dịch nợ VAMC bắt đầu hoạt động từ 15/10
- Lo lắng “sức khỏe” ngân hàng khi nợ xấu nội bảng và nợ xấu tiềm ẩn có thể tăng lên gần 8% vào cuối năm
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến về dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 09/2015 quy định về hoạt động mua, bán nợ của tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Trong đó, một trong những nội dung sửa đổi quan trọng là dự thảo Thông tư quy định TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài sẽ không được cấp tín dụng cho khách hàng để mua nợ của chính mình hoặc TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài khác.
Lý do sửa đổi quy định này, theo NHNN, nhằm ngăn ngừa phát sinh hiện tượng các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cho vay khách hàng chéo để che giấu nợ xấu. Ví dụ TCTD A cho vay khách hàng B để mua nợ của TCTD C, ngược lại TCTD C lại cho khách hàng D vay để mua nợ của TCTD A.
 |
Ngân hàng Nhà nước muốn siết chặt các quy định về mua bán nợ |
Ngoài ra, cũng theo NHNN, thời gian gần đây có hiện tượng TCTD thực hiện bán nợ cho bên mua nợ không phải là TCTD và được thanh toán chậm tiền mua nợ. Hoạt động này có thể dẫn đến việc phản ánh thiếu khách quan về tình trạng của các khoản nợ cấp tín dụng tại các TCTD.
Theo NHNN, khoản nợ được coi là chưa hoàn thành việc mua, bán nợ khi các bên đã ký hợp đồng mua bán nợ và đang trong thời gian thực hiện hợp đồng. Bên mua chưa hoàn thành việc thanh toán tiền theo hợp đồng và bên bán chưa thực hiện chuyển giao quyền sở hữu khoản nợ cho bên mua nợ. Khoản nợ vẫn thuộc sở hữu của bên bán nợ.
Trạng thái sở hữu khoản nợ là cơ sở để xác định rõ quyền, trách nhiệm của chủ sở hữu khoản nợ trong việc quản lý, theo dõi, chịu rủi ro trong quá trình các bên thực hiện mua, bán nợ.
Tuy nhiên, Thông tư 09 hiện chưa có quy định cụ thể về vấn đề này. Do vậy, theo NHNN, TCTD có thể lợi dụng việc mua bán nợ nhằm mục đích che giấu nợ xấu.
Do đó, tại dự thảo Thông tư sửa đổi quy định, các khoản nợ chưa hoàn thành việc mua bán vẫn thuộc sở hữu của bên bán nợ. Do vậy, bên bán vẫn phải quản lý phân loại nợ và trích lập dự phòng theo quy định. Số tiền bên mua đã trả (chưa đủ) được xem là số tiền trả trước.
Trong trường hợp khoản nợ được bán cho nhiều bên thì việc quản lý khoản nợ cần được các bên thỏa thuận với nhau về tỷ lệ tham gia, phương thức thực hiện, quyền và nghĩa vụ của các bên, phân chia tài sản bảo đảm.
Trong trường hợp bên bán nợ còn sở hữu một phần khoản nợ thì bên bán cần tiếp tục làm đầu mối thực hiện quản lý hồ sơ, tài liệu… của khoản nợ để đảm bảo không làm phát sinh thêm vấn đề có thể gây ra rủi ro đối với TCTD. Bên bán cũng có thể tiếp tục làm đầu mối nếu các bên mua nợ đề xuất.
