Ủy ban cấp cao của LHQ về bền vững toàn cầu ngày 31-1 đã công bố bản báo cáo, trong đó cảnh báo các nguồn lương thực, nước và nhiên liệu đang cạn kiệt không thể đáp ứng nhu cầu cơ bản của dân số toàn cầu đang tăng lên nhanh chóng. Theo ủy ban này, trong 20 năm tới, nhu cầu của con người sẽ làm tăng thêm 50% nguồn lương thực, 45% nguồn năng lượng và 30% nguồn nước so với hiện nay.
Các số liệu tính toán cho thấy, các nhu cầu tăng theo cấp số nhân khi dân số thế giới tăng từ 7 tỷ người hiện nay lên 9 tỷ người vào năm 2040. Trong đó, sự gia tăng của tầng lớp trung lưu trên thế giới, sẽ dẫn tới sự gia tăng đang kể việc tiêu thụ lương thực và nhiên liệu.
Các chuyên gia cho rằng, không đảm bảo cung cấp những nguồn lực và nhiên liệu căn bản cũng đồng nghĩa với việc đẩy 3 tỷ người trên toàn cầu vào cảnh cùng khổ. Mặc dù số người cùng khổ trên thế giới đã giảm từ 46% năm 1990 xuống 27% hiện nay và nền kinh tế toàn cầu đã tăng 75% kể từ năm 1992, nhưng điều kiện sống được cải thiện và tập quán tiêu dùng thay đổi đã nhanh chóng làm cạn kiệt các nguồn tài nguyên thiên nhiên trên toàn cầu.
Theo tính toán, hiện 5,2 triệu hécta rừng, tương đương diện tích của quốc gia Trung Mỹ Costa Rica, đang bị mất hàng năm cùng với 85% số loài thuỷ sản đã bị khai thác quá mức hoặc cạn kiệt. Lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính tăng 38% từ năm 1990 đến năm 2009 làm tăng nhanh nguy cơ nước biển dâng cao và khí hậu ngày càng cực đoan hơn cũng làm giảm sút sản lượng lương thực toàn cầu.
Tuy các công nghệ và kỹ thuật canh tác ngày càng hiện đại có thể bù đắp được diện tích canh tác bị thu hẹp nhưng nguồn nhiên liệu thiết yếu là dầu mỏ và than đá chỉ ngày thêm cạn kiệt mà thôi. Các chuyên gia năng lượng cho rằng, với trữ lượng dầu mỏ toàn cầu là 1.332 tỷ thùng theo ước tính vào năm 2008 và với mức tiêu thụ 85,22 triệu thùng/ngày và tăng 1,3% mỗi năm, thì dầu mỏ sẽ cạn kiệt vào năm 2041 hoặc lạc quan hơn là vào năm 2054. Trong khi đó, các nguồn năng lượng mới thay thế dầu mỏ chỉ có thể có sớm nhất vào năm 2140.
Trước nguy cơ đe dọa tương lai của thế giới, Ủy ban cấp cao của LHQ kêu gọi các nước đẩy nhanh phát triển bền vững với tinh thần khẩn cấp và ý chí chính trị cao. Trước hết cần thay đổi mô hình phát triển toàn cầu hiện nay được cho là không bền vững và không thể đáp ứng được nhu cầu tăng đột biến về các nguồn đảm bảo cuộc sống của dân số thế giới trong tương lai gần.
Ủy ban trên đã đề xuất 56 kiến nghị về phát triển bền vững, trong đó đặc biệt nhấn mạnh đến nhu cầu thay đổi chính sách kinh tế càng nhanh càng có hiệu quả lớn. Theo Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon, thế giới đang trải qua sự thịnh vượng chưa từng thấy song hành tinh cũng đang trải qua tình trạng căng thẳng nhất từ trước đến nay. Vì vậy, thế giới cần hành động theo một lộ trình “xanh” để xây dựng hành tinh bền vững, xã hội công bằng và nền kinh tế tăng trưởng.
