Đa thai, sinh non ngày càng tăng

ANTĐ - Kỹ thuật hỗ trợ sinh sản phát triển là niềm vui lớn cho những gia đình hiếm muộn, nhưng nó cũng mang lại nhiều vấn đề phát sinh cho ngành y tế, trong đó có việc gia tăng tình trạng đa thai và sinh non. 

Trường hợp sản phụ sinh 5 tại TP.HCM cách đây hơn 2 năm cho đến nay vẫn là ca vượt cạn thành công hy hữu với 5 em bé chỉ nặng 1,3 - 2 kg. Trước đó, chị T thực hiện thụ tinh nhân tạo bằng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) tại một phòng khám tư nhân và kiên quyết không thực hiện giảm thai vì một số lý do riêng.

Sau ca sinh 5 này, rất nhiều sản phụ sau khi thực hiện các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản đậu thai với số lượng 3-4 thai đã rất mong muốn giữ lại tất cả số thai này. Tuy nhiên, theo các bác sĩ thì “phép lạ” rất khó xảy đến với tất cả mọi người, bởi các tai biến khi mang đa thai lớn hơn nhiều lần với việc mang 1 thai. 

Kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiến bộ là một trong những lý do dẫn đến gia tăng tình trạng đa thai, sinh non ở nước ta hiện nay. Nếu trước kia nhiều phụ nữ bị vô sinh thì nay với công nghệ hiện đại đã điều trị được, tăng khả năng có thai, thậm chí nhiều thai cùng một lúc, cho các trường hợp khó sinh con. Đa thai trong hỗ trợ sinh sản có thể coi như một biến chứng trong quá trình kích thích buồng trứng. Đa thai sẽ mang đến rất nhiều nguy cơ cho mẹ và con, làm giảm đi cơ hội đưa được một đứa trẻ khỏe mạnh về nhà sau quá trình điều trị. Vì thế, chiến lược của hỗ trợ sinh sản là ngoài gia tăng tỉ lệ thành công còn phải giảm tỉ lệ đa thai.

Trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh nhân tạo - thụ tinh trong ống nghiệm, thành công nhất vẫn là đậu được một thai khỏe mạnh. Song thai cũng có thể chấp nhận dù đa phần vẫn sinh non nhưng sinh ở tuần thai thứ 34-35, trẻ không quá yếu, tỉ lệ tử vong sơ sinh thấp. Theo thống kê, nếu bà mẹ mang càng nhiều thai, nguy cơ sinh  thiếu tháng càng cao. Tỷ lệ sinh non trước tuần 32 ở các ca đơn thai là 2%, song thai là 8%, tam thai 26%, 95% đối với tứ thai.

Đối với những trường hợp này, cơ hội sống sót của những đứa trẻ giảm dần theo số lượng thai nhi. Đứa trẻ sẽ có nguy cơ đối mặt với ngạt sau sinh, hạ thân nhiệt, suy hô hấp, hạ đường huyết, vàng da sơ sinh, nhiễm trùng, bệnh lý võng mạc, chậm tăng trưởng thể chất, trí tuệ, bại não… Chưa kể, đa thai còn khiến nguy cơ sảy thai, thai chết lưu cao hơn.

Ngoài ra, trong các ca đa thai, người mẹ dễ bị cao huyết áp, tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật, tăng nguy cơ tai biến do diện nhau bám rộng làm đờ tử cung, băng huyết, chảy máu sau sinh… 

Hiện ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới, việc quyết định giữ lại bao nhiêu thai trong các trường hợp đa thai vẫn thường phụ thuộc vào người mẹ. Vấn đề là rất nhiều người mẹ vẫn chưa hiểu rõ các nguy cơ, bị ảnh hưởng của vấn đề đa thai do tâm lý quá mong con mà quên đi những vấn đề về sức khỏe, trí tuệ đứa trẻ có thể phải gánh chịu.

Các chuyên gia y tế khuyên các cặp vợ chồng khi tiến hành các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản nên xem xét việc giảm bớt số lượng thai nếu mang quá nhiều thai, thường giảm từ 3 hay 4 xuống còn 2 thai. Khi số lượng giảm sẽ có tạo điều kiện chăm sóc các thai còn lại tốt hơn, tăng trọng lượng và kéo dài tuổi thai.

Nhờ đó, khả năng nuôi sống bé sẽ cao hơn, giảm tỷ lệ bệnh suất và tử suất ở trẻ. Các kỹ thuật giảm thai cần được tiến hành ở các cơ sở y tế đủ chuyên môn kỹ thuật nhằm đảm bảo an toàn. Sản phụ mang đa thai cần đi khám thường xuyên và bất kỳ khi nào có dấu hiệu bất thường như đau bụng, ra huyết. Bên cạnh đó, cần theo dõi cân nặng, huyết áp, làm xét nghiệm sàng lọc trước sinh, sàng lọc đái tháo đường thai kỳ.