Thủ tục mua “nhà 61” ở Hà Nội còn chồng chéo, phức tạp
Phối hợp nửa vời
Theo Thanh tra Bộ Xây dựng, qua nhiều năm triển khai bán “nhà 61”, UBND TP Hà Nội đã đạt được những kết quả tích cực như bán được số lượng nhà lớn, tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước; tạo điều kiện cho người dân tự xây dựng cải tạo, sửa chữa nhà ở, góp phần cải thiện chỗ ở cho hàng vạn hộ gia đình; thực hiện chế độ ưu đãi cho người có công cải thiện nhà ở thông qua chế độ miễn giảm tiền nhà và tiền sử dụng đất khi mua nhà...
Thanh tra Bộ Xây dựng cũng chỉ ra hàng loạt vấn đề tồn tại cần phải xem xét giải quyết. Chẳng hạn, quy trình bán nhà còn kéo dài; trình tự thủ tục hành chính phức tạp. Trong khi đó, việc phối hợp giữa các cơ quan của TP tham gia vào công tác bán nhà theo Nghị định 61/CP và cấp “sổ đỏ” chưa tốt; chưa tích cực trong việc tiếp nhận, quản lý quỹ nhà do các cơ quan tự quản bàn giao; chưa kịp thời ban hành các quy định về quản lý Nhà nước đối với một số vấn đề phát sinh sau công tác bán nhà; chưa chú trọng đến việc chỉnh trang đô thị khi bán cả những diện tích nhà quá nhỏ không đủ điều kiện xây dựng mới.
Đơn cử, xung quanh việc cấp “sổ đỏ”, năm 2012, Công ty Quản lý và phát triển nhà Hà Nội đã chuyển được 5.200 chế bản “sổ đỏ” xuống các quận, huyện, đạt 87% kế hoạch giao. Tuy nhiên, chỉ tại một quận nội thành, còn tồn đọng hơn 600 chế bản “sổ đỏ” đã vẽ xong nhưng chưa trình được do quận... không nhận. Ở một trường hợp khác, UBND quận Hoàng Mai đã thay đổi lãnh đạo ký “sổ đỏ” nhưng không có văn bản chính thức gửi cho Công ty Quản lý và phát triển nhà để điều chỉnh lại nội dung trong chế bản “sổ đỏ”. Bên cạnh đó, việc giao nhận “sổ đỏ” thực hiện theo quy trình giải quyết thủ tục hành chính của quận phải xếp hàng lấy số thứ tự gây rất nhiều khó khăn và tốn nhiều thời gian cho cơ quan bán nhà.
Yêu cầu chấn chỉnh lại công tác bán “nhà 61”, tiến tới phục vụ người dân tốt hơn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho rằng, TP Hà Nội cần rà soát lại toàn bộ các thủ tục hành chính liên quan đến công tác mua bán nhà. Ông nói: “Phải bỏ bớt các thủ tục không cần thiết và có văn bản hướng dẫn cụ thể về việc xác nhận hồ sơ mua bán nhà trên nguyên tắc tạo thuận lợi cho người mua nhà, không làm phát sinh thêm thủ tục hành chính”.
Phê bình 2 quận nội thành
Để có thể chấm dứt tình trạng đùn đẩy trách nhiệm, “om” “sổ đỏ” của người dân, Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam nhấn mạnh, phải quy định cụ thể về trách nhiệm của các cơ quan liên quan, đặc biệt là quyền hạn của UBND quận, huyện trong việc cấp “sổ đỏ” trên nguyên tắc đảm bảo không chồng chéo về thẩm quyền và giảm thiểu thủ tục hành chính. Thứ trưởng Bộ Xây dựng nói: “Việc cấp “sổ đỏ” phải đảm bảo tiến độ, kịp thời trả “sổ đỏ” cho nhân dân đúng quy định.” Đại diện Bộ Xây dựng cũng phê bình UBND quận Hai Bà Trưng và UBND quận Hoàng Mai đã “chậm trễ và thiếu tinh thần hợp tác với cơ quan bán nhà trong công tác cấp “sổ đỏ” cho người dân”.
Đối với trường hợp cơ quan tự quản không bàn giao nhà, gây bức xúc kéo dài cho người dân, Bộ Xây dựng kiến nghị TP giao Sở Xây dựng Hà Nội kết hợp với chính quyền địa phương xác minh thực tế và ra quyết định tiếp nhận toàn bộ khu tập thể sau khi đã có văn bản thông báo cho cơ quan chủ quản biết (không phụ thuộc vào việc cơ quan chủ quản có đồng ý hay không). Với trường hợp không còn cơ quan tự quản, TP có thể chỉ đạo UBND các quận, huyện chủ động tiếp nhận, quản lý quỹ nhà này trên địa bàn để thực hiện việc cấp “sổ đỏ” cho dân theo quy định (cấp “sổ đỏ” theo Nghị định 60/CP, nghĩa vụ tài chính theo Nghị định 61/CP).
Bộ Xây dựng cũng nhắc nhở Công ty Quản lý và phát triển nhà Hà Nội chấn chỉnh lại công tác bán nhà, thống kê những trường hợp còn vướng mắc về cơ chế đề xuất UBND TP để có phương án tháo gỡ. Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam lưu ý: “Những trường hợp đủ điều kiện mua bán nhà theo Nghị định 61/CP phải hoàn thiện hồ sơ trong thời gian quy định để chuyển sang UBND quận, huyện cấp Giấy chứng nhận cho người dân...”.
Năm 2013, Hà Nội dự kiến bán “nhà 61” cho khoảng 3.000 hộ gia đình với diện tích 60.000m2, doanh thu 180 tỷ đồng; thực hiện 5.299 chế bản “sổ đỏ” (trong đó, năm 2012 chuyển tiếp 2.299 hộ và tiếp nhận 800 hộ từ quỹ nhà tự quản).
